مقدار سفیدکننده‌های دندان

آیا تاکنون بررسی‌های بلند مدتی که نشان دهنده‌ی سالم و کافی بودن سفید کننده‌های دندان باشد انجام گرفته است؟ طولانی‌ترین بررسی‌صورت گرفته در یک دوره‌ی هفت ساله شامل ۳۲ نفر بوده است که در دانشگاه کارولینای شمالی انجام شد. آنها نتایج ۷ ساله‌ی تحقیق خود را منتشر کرده‌اند که نسبتاً مثبت بوده است.
دکتر«Ralph H. Leonard» (از دانشکده‌ی دندانپزشکی کارولینای شمالی) اعلام کرده است که در طول ۷ سال به ۱۳ مورد تغییر رنگ دلخواه رسیده است. همچنین عوارض جانبی بلیچینگ به صورت حساسیت خفیف و موقتی دندان بوده است و در اکثر افراد مورد بررسی با افزایش سن، رنگ دندان‌ها به تیرگی گراییده است. در حالی که این تحقیق در نوع خود خیلی طولانی بوده است. دکتر Leonard اظهارداشته که ۱۴ نفر از افراد مزبور در طول این مدت دندان‌های خود را مجدداً بلیچ کرده‌اند، که این عمل حدود یک سال و نیم بعد از بلیچینگ اولیه بوده است. نحوه‌ی عمل سفید کردن دندان‌ها به وسیله‌ی‌ کرباماید پراکساید ۱۰ درصد می‌باشد که به صورت خمیر یا ژل درون قاشقک‌های اختصاصی و یا گارد دهانی (guarde mouth) استفاده می‌شود. مدت استفاده از آن هر شب به مدت ۲ تا ۶ هفته بسته به علت و مقدار تغییر رنگ دندان می‌باشد.
چون عوامل سفید کننده‌ی دندان در عرض چند دقیقه پس از نفوذ به داخل مینا و عاج وارد پالپ می‌شوند مراقبت‌های سلامتی ضروری هستند دکترLeonard در تحقیق خود متوجه شد که هیچکدام از بیماران دچار ضایعه‌ی غیر قابل برگشتی نشدند که احتیاج به روکش یا روت کانال دندان داشته باشند، در این بررسی سن آزمایش شوندگان بین ۱۲ تا ۶۰ سال بوده است. برای به دست آوردن عوارض جانبی احتمالی سفید کننده‌های دندان باید تحقیقات گسترده‌‌تری با بیماران بیشترانجام پذیرد.
روش‌ها و مواد متنوعی جهت سفید کردن دندان‌ها به کار می‌رود از جمله روش بلیچینگ در خانه‌ که برای هر فک ۲۰۰ دلار هزینه می‌برد و اکثراً فقط فک بالا را بلیچ می‌کنند. چون قاشقک یا Mouth guarde مورد استفاده جهت بلیچینگ در عرض چند هفته خسته کننده است در نتیجه استفاده از روش سریع‌ترغیر قابل اجتناب است. البته دندان پزشکان متخصص زیبایی با استفاده از اشعه یا لیزر به این عمل سرعت می‌بخشند در چنین مواردی هزینه حدود ۲۰۰ دلار برای هر فک و مدت دو تا شش جلسه بیشترطول نمی کشد. تنها دو بررسی در مورد کاربرد لیزر صورت گرفته است. در دانشکده‌ی دندانپزشکی ویرجینیا یک تحقیق با لیزر نشان داده شده است که عمل سفید کنندگی دندان به خوبی روش معمولی (بلیچینگ) کرباماید پراکسید ۲۰ درصد با قیمت پایین نمی‌باشد.
در بررسی‌ بعدی نتیجه‌ی هر دو روش یکسان بوده است. اعتقاد بر این است که گرمای ناگهانی ناشی از اشعه و یا لیزر خطرات بیشتری برای بافت لثه و عصب دندان و پولپ و در این مورد تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
درصد کمی از مردم درمان بلیچینگ را به خاطر حساسیت دندان کامل نمی کنند. این امر بیشتر در مورد اشخاصی اتفاق می‌افتدکه دندان‌هایشان در اثر تتراسیکلین تغییر رنگ داده است چون حدود ۶ ماه بلیچینگ این اشخاص به طول می‌کشد.
تغییر رنگ دندان‌ها در اثر تتراسیکلین در خلال ۲ تا ۵ سالگی در حالی رخ می‌دهدکه دندان‌ها در حال شکل گرفتن می‌باشند.
برای برطرف نمودن مشکلات حساسیت می‌توان از خمیردندان‌های ضد حساسیت استفاده نمود، در صورتی که خمیر دندان ضد حساسیت تأثیر نداشته باشد می‌توان نیترات پتاسیم (ماده مؤثر این خمیردندان‌ها) را مستقیماً با استفاده از قاشقک‌های بلیچینگ به مدت ۱۰ تا ۳۰ دقیقه روی دندان قرار داد که در این فاصله باعث تخفیف درد و حساسیت می‌گردد. در تحقیقی که توسط دکتر Leonard و دکتر Hay Woodروی ۱۲ نفر انجام پذیرفت، دندان‌های این اشخاص به علت استفاده از تتراسیکلین تغییر رنگ داده بود. پس از درمان به مدت ۵۴ ماه دندان‌های آنان سفید ماند البته به غیر از دو نفر که دندان‌هایشان کمی تیره شده بود.
بعضی محصولات تبلیغاتی که قیمت آنها حدود ۱۲ دلار می‌باشد مورد بررسی دکتر Hay Wood قرار گرفته است. از یک نوع محصول ازاین نوع با مشخصات زیر باید دوری کرد. این محصول شامل سه قسمت می‌باشد:
۱) خمیر دندان مخصوص
۲) ژل سفید کننده
۳) محلول مخصوص پولیش
ولی نوع دیگر به نام «لبخند کامل» ممکن است مؤثر باشد که البته به هیچ وجه قابل مقایسه با کار دندانپزشک در مطب نمی‌باشد.
دکتر Hay Wood همچنین اظهار می‌دارد که بعضی از این محصولات خانگی، از نظر قدرت سفید گنندگی مشابه مواد مورد مصرف در مطب‌ها هستند ولی هیچ‌ کنترلی از نظر کیفیتی روی آنها صورت نمی‌گیرد بنابراین شما نمی‌دانید که آیا مواد تشکیل دهنده‌ی آنها مؤثر هستند یا نه؟ و مدت تأثیر آنها چقدر می‌باشد؟
دکتر Hay Wood بیشتر بررسی خود را روی دو محصول به نام‌های تجاری اوپال سنس Opalescence و پلاتینیوم Platinum انجام داده و نهایتاً به این نتیجه رسید که بیشتر از سفید کنند‌هایی که مؤسسه آمریکایی دندانپزشکی (ADA) تأیید کرده است قابل اطمینان می باشد.

دکتر هلن ساسانیان
دندانپزشک

منبع : هفته نامه پزشکی امروز