روش های پیشگیری از سرایت بیماری در استخر ها

بیماری های ناشی از شنا در استخر یا دیگر آب ها به دو دسته عفونی و غیرعفونی تقسیم می شود. انواع قارچ، ویروس، انگل و باکتری به وجودآورنده انواع بیماری های عفونی هستند. برخی افراد مقاومت ذاتی در برابر عوامل قارچی داشته و به این بیماری ها مبتلا نمی شوند، اما افراد مستعد به ویژه کسانی که دچار بیماری هایی مانند دیابت، ایدز، کم خونی و لوپوس هستند یا از داروهای شیمی درمانی و کورتون استفاده می کنند، در معرض ابتلا قرار دارند.
● بیماری های سیستم تنفسی ناشی از آب استخر
بیماری های ویروسی گوناگونی از راه آب استخر منتقل می شوند که باعث ایجاد عفونت های مختلف تنفسی فوقانی می شوند. از پسودوموناس به عنوان یکی از باکتری های پوستی گرمادوست نام می برند که به ویژه در ایجاد عفونت مقاوم به درمان طبی در گوش خارجی نقش دارد.
آمیب ها از جمله انگل هایی هستند که از راه آب منتقل می شوند. این موجودات می توانند هنگام شنا کردن از راه بینی وارد بدن شده خود را به سیستم عصبی برسانند و موجب عفونت های مغزی شوند. البته امکان این اتفاق در استخرها بسیار کم است، اما شنا در برکه ها احتمال این مشکل را به شدت افزایش می دهد. برخی از باکتری هایی که در دستگاه تنفس، بیماری خطرناکی تولید می کنند، ضعیف هستند و چون آب محیط مناسبی برای زندگی آنها نیست، زود از بین می روند؛ با این همه بیماری های مربوط به گلودرد چرکی، ورم ملتحمه از متداول ترین امراض بین شناگران است.
▪ علائم بیماری:
علائم بیماری های گوش و حلق و بینی ناشی از شنا در استخرهای غیربهداشتی، بسیار متنوع است و به نوع بیماری بستگی دارد، ولی علائمی مثل خارش گوش، گوش درد، گرفتگی و سنگینی گوش، آبریزش و گرفتگی بینی، سردرد و سرفه از علائم شایع آن است. بیشترین بیماری های ناشی از استخرهای عمومی، بیماری های پوستی به ویژه انواع قارچ ها و حساسیت های پوستی است.
پس از این بیماری ها، ناراحتی معده به ویژه زخم معده و ناراحتی های گوش به ویژه عفونت گوش خارجی از شایع ترین بیماری های ناشی از استفاده از استخرهای آلوده است. عفونت گوش خارجی در صورت عدم درمان می تواند باعث انسداد کانال خارجی گوش و کاهش شنوایی شود و در صورت انتشار عفونت به گوش میانی عوارض شدیدتری را در پی خواهد داشت. رینیت ها با ایجاد گرفتگی بینی و عوارض ناشی از آن، به سلامتی فرد آسیب می رساند. سینوزیت در صورت عدم درمان، ممکن است به بروز عوارض شدید چشمی و مغزی منجر شود که گاهی خطر های جانی دربر دارد.
▪ درمان:
با توجه به نوع بیماری ایجاد شده، درمان نیز متفاوت است. درمان رینوسینوزیت به شدت بیماری و علائم آن بستگی دارد که می تواند از درمان های ساده و علامتی شروع و تا بستری شدن در بیمارستان و استفاده از داروهای تزریقی ادامه داشته باشد. در موارد عفونت گوش خارجی مهمترین کار تمیز کردن گوش و رعایت بهداشت و در مواردی استفاده از آنتی بیوتیک و قطره گوش، متناسب با نوع عفونت است. در موارد اگزما و بیماری های پوستی سر و گردن هم، درمان مشابه دیگر قسمت های بدن است.
● راه های گندزدایی استخر
کلر به عنوان رایج ترین گندزدا در بیشتر نقاط جهان محسوب می شود، البته در استخرهای روباز علاوه بر کلر باید از مواد محافظ نیز استفاده کرد، زیرا کلر ماده ناپایداری است و در برابر نورخورشید از بین می رود. ازن نیز یک ماده گندزدای ایده آل محسوب می شود که بعد از کلر به عنوان دومین گندزدا در دنیا مطرح است، با این تفاوت که حفظ ازن در آب نسبت به کلر مشکل تر است و از لحاظ تولید نیز، هزینه تولید ازن از کلر بیشتر است.
البته ازن از لحاظ قدرت و سرعت گندزدایی قوی تر از کلر است و فرآورده های جانبی اکسیداسیون و فرآورده های جانبی گندزدایی کم خطرتری نیز ایجاد می کند؛ همچنین عملکرد ازن از لحاظ نابودسازی برخی تک یاخته ها و میکروارگانیسم های مشابه در دوز مجاز مصرف برای استخرها، نسبت به کلر بهتر است، اما با این حال به دلیل گران تر بودن، از ازن به عنوان اولین گندزدا کمتر استفاده می کنند.
ترکیب های نقره یا مواد گندزدای دیگری نیز وجود دارند که قوی تر و سریع تر از کلر عمل می کنند، اما اگر بهداشت رعایت نشود، هیچ کدام حریف گندزداها نمی شود و اگر بهداشت رعایت شود، کلر نیز برای گندزدایی مناسب است. اما این نکته را نیز باید به خاطر داشت اگر از بهترین مواد نیز برای گندزدایی استفاده شود، به محض اینکه اولین فرد بیمار وارد استخر شود، آب را آلوده می کند و نمی توان از مواد گندزدا انتظار معجزه داشت.

دکتر ابراهیم رزم پا
متخصص و جراح گوش و حلق و بینی و سر و گردن

منبع : روزنامه اعتماد