صفی‌الدین اردبیلی: چهره اصیل تصوف آذربایجان

نویسنده : موحد - صمد
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۲/۰۲/۳۰
رده دیویی : ۹۵۵.۰۷۱
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۴۴۶
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
شماره کنگره : DSR۱۱۹۱/م۹ش۹
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۲۰۰
شابک : ۹۶۴-۵۶۲۵-۰۶-۸

کتاب حاضر مجموعه بررسی‌هایی است درباره زندگانی و حالات و سخنان و تعلیمات شیخ صفی‌الدین که براساس تحقیق در 'صفوه الصفا 'فراهم آمده است . 'صفوه الصفا 'کتابی است در مناقب شیخ صفی‌الدین, نوشته 'ابن بزاز 'که از مریدان و تربیت شدگان صدرالدین موسی ـ پسر و جانشین صفی ـ بود .او کتاب خود را در سال‌های 758و 759هجری با استفاده از روایت‌های صدرالدین و دیگر نزدیکان شیخ در یک مقدمه و دوازده باب نوشته است' .صفوه الصفا از یک سو سرچشمه همه آگاهی‌های ما درباره نیای خاندان صفوی است و از سوی دیگر بیانگر اوضاع اجتماعی و سیاسی آذربایجان در قرن هشتم بوده و سرشار از روایاتی گرانبها در باب باورها و اعتقادات و آداب و رسوم و معیشت و حرفه‌های رایج در میان توده مردم است که در دیگر کتاب‌ها نظیرش را کمتر می‌توان یافت .'تحقیق حاضر در چهار بخش و یک پیوست تدوین شده است .بخش اول روایت کوتاهی است درباره پیشینه تصوف آذربایجان که برای آشنایی اجمالی با اوضاع فرهنگی و سابقه صوفیگری در محیط زندگی شیخ صفی ضروری می‌نماید . بخش‌های دوم و سوم شامل بررسی‌هایی است درباره جنبه‌های گوناگون زندگی, شخصیت, حالات و سخنان و ویژگی‌های طریقه شیخ که بخش اول احوال شیخ از کودکی تا مسند ارشاد را در بر می‌گیرد و بخش سوم سال‌های ارشاد و تربیت را شامل می‌شود .در بخش سوم درباره طریقه شیخ, سیرت شیخ و تعلیمات اخلاقی و اجتماعی او, میزان تحصیلات, رابطه شیخ با مراکز قدرت و رجال حکومت, سازمان خلفا و مریدان شیخ, کرامات شیخ, رقیبان و مخالفان شیخ صحبت شده است .بخش چهارم گزیده‌ای از 'کلمات و تحقیقات 'شیخ صفی است که توضیحات و تعلیقاتی را نیز به همراه دارد .در قسمت 'پیوست', فرهنگی مختصر از نوادر واژه‌ها و ترکیب‌ها و اصطلاحات به کار رفته در متن صفوه الصفا ـ که نشانگر ویژگی‌های زبان فارسی رایج در میان اهل قلم و درس خوانده‌های آذربایجان آن روزگار است ـ فراهم آمده است .صفحات پایانی به نمایه اسامی اختصاص دارد .