مأموریت جدید تونی بلر

تونی بلر، نخست وزیر سابق انگلستان، پس از كناره گیری از این پست، به اصرار جورج بوش، رئیس جمهور آمریكا، به عنوان نماینده كمیته چهار جانبه بین المللی در بحران خاورمیانه انتخاب شد. به درستی مشخص نشد كه آیا قرار است آقای بلر نماینده سازمان ملل متحد در این كمیته باشد یا نماینده هر چهار عضو كمیته كه در این صورت وظیفه اش گشت زدن در منطقه و ملاقات با مسؤولان كشورهای ذی ربط در بحران خاورمیانه خواهد بود.
چنین فردی قاعدتاً باید شخصیتی بی طرف و مورد قبول و احترام همه كشورها و گروههایی باشد كه به نوعی مستقیم یا غیرمستقیم در بحران خاورمیانه و هسته مركزی آن یعنی مسأله فلسطین ذی ربط یا ذینفع محسوب می شوند. آیا آقای تونی بلر این ویژگی را دارد؟ پاسخ این سؤال به این بستگی دارد كه كمیته چهار جانبه چه طرح یا برنامه ای را برای حل بحران خاورمیانه و بخصوص مسأله فلسطین در نظر گرفته است.
اگر آنطور كه جورج بوش ادعا می كند، هدف حل بحران از طریق رسیدن به تفاهم در چارچوب تشكیل دو كشور (اسرائیل و فلسطین) در كنار یكدیگر باشد، باید گفت تونی بلر شخصیت مناسبی برای پیشبرد مذاكرات و ایجاد فضای تفاهم در منطقه نیست، زیرا سابقه طولانی وی در پست نخست وزیری انگلستان نشان داده وی به طور كامل دنباله رو سیاست دولت آمریكا بویژه جریان نومحافظه كاران بوده و هرگز حاضر نشده حداقل به جای عنوان «دنباله رو»، عنوان «شریك» را به خود بدهد و با توجه به دركی كه به عنوان یك سیاستمدار انگلیسی از مسایل خاورمیانه دارد، گاهی با دیدی منتقدانه به مسایل بنگرد و با دادن اندرزهایی به جورج بوش، مانع از اعمال سیاستهای جنون آمیز در منطقه شود.
درست به همین دلیل است كه برخی از ناظران، گناه تونی بلر در فجایع پدید آمده در خاورمیانه را بزرگ تر از گناه جورج بوش می دانند، چرا كه بلر می فهمد و نسبت به عواقب سیاستها و خط مشی ها آگاهی دارد، درحالی كه جورج بوش، كه حماقتش زبانزد خاص و عام است، نمی فهمد و نمی تواند یا نمی خواهد بفهمد.
بدین ترتیب، تردیدی نیست كه تونی بلر قادر به انجام اقدامهای مثبتی در منطقه نخواهد بود. بلر در كشورهای عربی و اسلامی چهره ای مثبت و اعتمادآفرین محسوب نمی شود، بویژه سوریها، فلسطینیها و لبنانیها او را قبول ندارند و به وی اعتماد نمی كنند. احتمالاً روسها نیز در كمیته چهار جانبه تحفظ هایی داشته اند و اروپاییها نیز قاعدتاً نباید از اینكه تونی بلر نماینده و فرستاده آنها باشد، خوشحال باشند.
آقای بان كی مون، دبیركل سازمان ملل متحد نیز در همین مدت كم نشان داده حوصله چندانی برای ایستادگی در برابر فشار آمریكا را ندارد، كه اگر داشت، نماینده قبلی اش، «الوارو دوسوتو» وادار به استعفا نمی شد و آن گزارش افشاگرانه ۵۲ صفحه ای را برای دبیركل نمی نوشت (خلاصه این گزارش جنجالی حدود دو هفته پیش در روزنامه گاردین چاپ لندن منتشر شد).متأسفانه اجلاسها و مواضع قبلی كمیته چهار جانبه نشان داده است كه در مورد فلسطین، این كمیته همان درخواستهای آمریكا و اسرائیل را مدنظر قرار داده و توجهی به حقوق قانونی ملت فلسطین نداشته است.
اگر این كمیته قبل از ورود تونی بلر چنین موضع می گرفته، باید دید وقتی تونی بلر وارد عمل می شود، چه مواضعی خواهد گرفت و چطور خواهد توانست به ایجاد تفاهم برای حل بحران بپردازد!
واقعیت این است كه قرار نیست مسأله فلسطین حل شود و به گفته «یوسی سارید»، وزیر سابق آموزش و پرورش در كابینه رژیم صهیونیستی، «اسرائیل با دروغ پردازی همچنان توهم یك دولت فلسطینی را به سیاستمداران فلسطینی می فروشد.» آنچه آمریكا و اسرائیل و آقای تونی بلر در منطقه دنبال خواهند كرد، نه حل مسأله فلسطین بلكه نابود كردن آرمان فلسطین خواهد بود.

محمدعلی مهتدی

منبع : روزنامه قدس