بررسی اثر میوه هندوانه ابوجهل [.Citrullus colocynthis (L.) Schrad] بر کاهش قند خون در بیماران دیابتی نوع دوم: کارآزمایی بالینی دو سو کور

● مقدمه:
هندوانه ابوجهل توسط بسیاری از عطاری ها به بیماران دیابتی جهت کاهش قند خون تجویز می شود ولی اطلاعات علمی بالینی معتبر در مورد اثر ضد دیابتی و سمیت این گیاه وجود ندارد.
● هدف:
هدف این طرح بررسی اثر ضددیابتی، عوارض جانبی و سمیت هندوانه ابوجهل روی بیماران دیابتی نوع دوم می باشد.
● مواد و روش ها:
دو گروه ۲۵ نفری بیماران دیابتی نوع دوم به شکل تصادفی به مدت ۲ ماه تحت درمان با هندوانه ابوجهل و دارونما قرار گرفتند. گروه اول علاوه بر داروهای خوراکی معمول خود، ۳ عدد کپسول ۱۰۰ میلی گرمی هندوانه ابوجهل سه بار در روز همراه با غذا و گروه دوم به طور مشابه کپسول دارونما دریافت کردند. بیماران هر دو گروه از نظر میزان مارکرهای سرولوژیکی از قبیل میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون و میزان قند، کلسترول، LDL، HDL، تری گلیسرید، SGOT ،SGPT، BUN، ALK و کراتینین خون در حالت ناشتا قبل و درپایان مطالعه آزمایش شدند.
● نتایج:
در گروه هندوانه ابوجهل میانگین میزان HbA۱C خون به طور معنی داری از ۴/۱۰ درصد به ۰/۹ درصد کاهش یافت. در گروه دارونما میانگین میزان هموگلوبین گلیکوزیله خون قبل و بعد از درمان تغییر معنی داری نداشت. در گروه هندوانه ابوجهل میانگین میزان قند خون ناشتا قبل از درمان ۱۸۹ میلی گرم در دسی لیتر بود که بعد از ۲ ماه درمان این میزان به طور معنی داری به ۱۷۴ کاهش یافت. در بیماران گروه دارونما میانگین میزان قند خون ناشتا قبل و بعد از درمان تغییر معنی داری نداشت.
● نتیجه گیری:
تجویز مقدار ۱۰۰ میلی گرم سه بار در روز هندوانه ابوجهل به بیماران دیابتی نوع دوم موجب کاهش میزان HbA۱C و قندخون ناشتا در این بیماران شد. تجویز این میزان دوز به مدت ۲ ماه به این بیماران بدون هیچ گونه عوارض جانبی گوارشی، کبدی و کلیوی بود. جهت اطمینان بیشتر آزمایش این دوز هندوانه ابوجهل بر روی تعداد زیادتری بیمار در مدت طولاتی تر پیشنهاد می شود.

حسن فلاح حسینی
رامین حشمت
محمدباقر اردشیرلاریجانی
حسین فخرزاده
زهرا جعفری ‌آذر
فرزانه درویش زاده
مظاهر رحمانی
امیرهوشنگ شیخ‌ سامانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی