این‌جا هم بازیگری جدی است

یكی از مباحث فیلم كوتاه مبحث بازیگری است‌. اما این موضوع را هم، مثل بسیاری دیگر از مسائل فیلم كوتاه كارگردان و حتی مخاطبان نادیده می‌گیرند؛ چراكه همگان فیلم كوتاه را تنها تجربه‌ای برای كارگردان می‌دانند، نه برای دیگر عوامل تولید آن و از آنجایی كه زمان، اجازه شخصیت‌پردازی‌‌های دقیق را نمی‌دهد، بازیگری برای فیلم كوتاه را به كاری سخت تبدیل كرده است.
بازیگری فیلم كوتاه را از یك دیدگاه می‌توان به سه بخش تقسیم كرد؛ دسته اول فیلم‌هایی هستند كه بازیگران مطرح و حرفه‌ای سینما در آنان به ایفای نقش می‌پردازند‌. حبیب دهقان نسب، هانیه توسلی و حتی هدیه تهرانی كسانی هستند كه تجربه بازی در فیلم كوتاه را دارند‌. این گروه از فیلم‌ها طیف اندكی از مجموعه تولیدات سینمای كوتاه را شامل می‌شوند كه با بودجه‌‌هایی بالاتر از حد معمول تولید می‌شوند.
دسته دوم فیلم‌هایی هستند كه بازیگران آنان نابازیگرانی هستند كه برای نخستین و آخرین بار جلو دوربین ظاهر می‌شوند‌. كسی توقع زیادی از این فیلم‌ها ندارد فیلم‌هایی كه عموما در مكان‌هایی واقعی و با آدم‌های بومی‌ همان منطقه ساخته می‌شوند. در اینگونه فیلم‌ها عموما موضوع از ساختار برتر است و تلاش زیادی برای بهره‌مندی از توانایی‌‌های بازیگری نمی‌شود‌.
این فیلم‌ها گسترده‌ترین فیلم‌های كوتاهی هستند كه در كشور تولید می‌شوند، عموما بسیار ارزان‌قیمت هستند و با بودجه‌‌های دولتی ساخته می‌شوند‌. اما دسته سوم فیلم‌هایی هستند كه كارگردان و بازیگر هر دو كنار یكدیگر برای ساخت یك فیلم، از توانایی‌‌های خود بهره می‌برند. بازیگران این فیلم‌ها عموما كسانی هستند كه بازیگری را به صورت جدی‌تر و علمی‌تر پی می‌گیرند و همانند كارگردان در حال تجربه كاری هستند.
عموما و نه همیشه بازی در فیلم كوتاه نه برای بازیگران حرفه‌ای و نه نابازیگران آماتور موضوع چندان جدی‌ای نیست‌. اما برای بازیگران دسته سوم تجربه بازی در این فیلم‌ها بسیار حایز اهمیت است و آنها تمامی‌ تلاش خود را برای انجام یك بازی بهتر به كار می‌برند‌.
به نحوی كه حتی می‌توان ادعا كرد در این فیلم‌ها كیفیت بازیگری، برای این بازیگران، از كارگردان هم مهمتر است‌. «كارواش» فیلمی‌ از دسته سوم است كه با كمی ‌چشم‌پوشی می‌توان از آن به عنوان یكی از نمونه‌‌های خوب و قابل تامل بازیگری فیلم كوتاه یاد كرد‌.
كارواش فیلم پایان‌نامه مژده نورمحمدی است كه در مقطع لیسانس ساخته شده. فیلم داستان زن و شوهری را روایت می‌كند كه در حال عبور از میان برس‌های كارواش وقایع شب پیشین را به یاد می‌آورند‌. زن با آگاهی از این موضوع كه یكی از میهمانان امشب دوست همسرش است آشفته‌خاطر می‌شود‌، اما سعی می‌كند هر طور شده آرامش و كنترلش را حفظ كند. نگاه‌های سر در گم زن مقابل آینه و بازی او با اشیا به خوبی غوغای درونی او را بازنمایی می‌كند، پیش از آنكه داستان چرایی آن را افشا كند‌.
به همین صورت مرد نیز با كلمات و نگاه‌های مهربان خود سعی می‌كند تلافی سال‌‌ها و ماه‌ها بی‌توجهی را جبران كند‌. اما هر دو به خوبی آگاهند كه ناتوان در این كارند‌.زن می‌داند آمدن مرد به میهمانی امشب چگونه خاطرات تلخ را دوباره زنده خواهد كرد و او را خواهد آزرد، اما مرد بی‌خبر از ماجرا تنها به فكر خوش گذشتن به میهمان‌‌هاست تا شب سالگرد ازدواجشان را برای همسرش شبی خاطره‌انگیز كند.
تشویش و اضطراب زن را به خوبی می‌توان در نحوه بریده بریده ادا كردن جملاتش مشاهده كرد یا ظریف‌تر از آن می‌شود به لحظاتی اشاره كرد كه زن از چشم دوختن به چشم مردی كه به او خیانت كرده است طفره می‌رود. از طرفی دیگر مرد با نگاه‌‌های خیره و مهربانش در حالی كه سعی می‌كند به هر نحوی كه شده دلیل پریشانی زن را بداند درست نقطه مقابل او است.
در صحنه‌ای كه زن ماجرا را برای همسرش بازگو می‌كند، نگاه حزن‌آمیز او از اتفاقی كه جسم و روحش را می‌آزارد و روی گردانی‌اش از سنگینی نگاه مرد یكی از بهترین لحظات بازیگری فیلم كوتاه است. فیلم كارواش به‌رغم برخی شتابزد‌گی‌‌های تدوین و تصویر به واسطه فیلمنامه حساب شده آزاده سلیمیان، فیلم تاثیرگذاری از كار در آمده است‌.
بازیگران كارواش محمدرضا میرحسینی و به‌خصوص یكتا بهروزی را به یاد داشته باشید؛ بازیگری كه در آینده نام او را بیشتر خواهید شنید.

احسان فولادی

منبع : روزنامه هم‌میهن