تغذیه وبیماری های سنگ کیسه ی صفرا

بیماری كیسه ی صفرا درمیان كشورهای غربی بسیارشایع است . كالبد شكافی انجام شده درایالات متحده نشان داده است كه حداقل در۲۰ درصد زنان و۸ درصد مردان بالای ۴۰ سال ، سنگ كیسه ی صفرا وجود داشته است . سنگ های صفراوی شایع ترین علت بیماری های دستگاه صفراوی درایالات متحده هستند وتا سن ۷۰ سالگی ۲۰ تا ۳۵ درصد مردم به آن دچار می شوند .
سنگ های كیسه ی صفرا ساختمان هایی بلوری دارند كه به واسطه ی ساخت ومتراكم شدن اجزای طبیعی یا غیرطبیعی صفرا تشكیل شده وبه سه نوع اصلی تقسیم می شوند . ۸۰ درصد آن ها به طور عمده از نوع كلسترولی یا سنگ های مخلوط هستند و۲۰ درصد را سنگ های رنگ دانه ای (پیگمانته ) تشكیل می دهند كه مركب از املاح كلسیم وبه ویژه بیلی روبینات كلسیم اند .
دربسیاری ازافراد كه دچارسنگ های كیسه صفرا می شوند میزان كلسترول موجود درصفرا بیش از حدی است كه بتوند به حالت محلول پایدار باقی بماند ، یعنی درواقع صفرا از نظر كلسترول ، حالت فوق اشباع پیدا می كند ودرنتیجه درصفرای فوق اشباعبرخی بیماران ،كریستال های میكروبی كلسترول تشكیل می شود . رسوب تدریجی كلسترول برروی یك دیگر منجر به پیدایش سنگ های صفراوی كلسترولی میكروسكوپی می شود .از طرفی اختلالاتی كه باعث كاهش حركات كیسه ی صفرا می شوند نظیر جراحی ، سوختگی ها، بارداری ، قرص های ضدبارداری خوراكی ، همگی از عوامل ایجاد سنگ صفرا هستند .
غذاهای حاوی كالری بسیاراندك و هم چنین بارداری ، به حالت سنگ سازی كیسه ی صفرا كمك می كنند . اولا به علت تغییر در تركیب ذخیره ی اسید صفراوی وظرفیت حمل كلسترول افزایش قابل توجهی پیدا می كند . ثانیا بررسی اولتراسونوگرافیك (۱) نشان داده است كه انقباض كیسه ی صفرا در پاسخ به یك وعده غذا ، بسیار بطئی شره و این مسئله منجر به اختلال در تخلیه كیسه صفرا می شود . هم چنین دیده شده است كه ۱۰ تا ۲۰ درصد افرادی كه به كمك غذاهای بسیاركم كالری دچاركاهش وزن سریع شده اند، گرفتار سنگ كیسه ی صفرا می شوند .
امروزشواهد زیادی حاكی ازهمراهی بین كلسترول غذایی وتشكیل سنگ های صفراوی دردست است . افزایش كلسترول دربرنامه ی غذایی مبتلایان به سنگ صفراوی موجب ترشح بیش تر كلسترول درصفرا می شود وهمین تغییرات به عنوان عوامل زمینه ساز تشكیل سنگ های صفراوی كلسترولی شناخته شده اند.
دربررسی های انجام شده این تغییرات دربیماران شاهد ( غیرمبتلابه سنگ صفراوی) كه تحت رژیم غذایی غنی از كلسترول قرارداشته اند مشاهد نشده است وهمین یافته هابه توجیه حضورصفرای فوق اشباع درافراد مستعد به سنگ های صفراوی كمك می كند .
همان طوركه گفته شده علاوه برسنگ های كلسترولی ، سنگ های رنگ دانه ای نیز نوع دیگری از سنگ های صفراوی اند كه بخصوص درتغذیه چرب وتخم مرغ ، وفقدان ورزش وحركت نیز درایجاد رسوب صفراوی مؤثر است .

منبع : موسسه اطلاع رسانی طعام اسرار