به اس ام اس ایرانی تکیه نکنید!(۱)

چیست ؟ SMS::
سرویس SMS ابتدا در سال ۱۹۹۱ در اروپا و در شبكه بی‌سیم به كار گرفته شد. در سال ۱۹۹۸ در كنار سیستم PCS با تكمیل فناوریهای CDMA و TDMA، SMS در بین مشترکین محبوبیت غیرقابل پیشبینی ای یافت و در جایگاه واقعی خود قرار گرفت.این سیستم با قابلیت Point to point (از یك مشترك به مشترك دیگر) و Point to multipoint (از یك مشترك به چند مشترك) و روش ارسال پیام، به طور عمومی توانسته است از یك طرف جایگاه با ارزشی را به لحاظ اقتصادی برای اپراتورهای ارائه دهنده خدمات GSM و از طرف دیگر تسهیلاتی و سرویس های ارزش افزوده و کاربردی فراوانی را برای مشتركان فراهم آورد.
:: SMS در ایران
تا ده سال بعد از ورود و راه اندازی تلفن همراه منوی SMS گوشی های تلفن مشترکین یک قابلیت "اضافی" و "بدون کاربرد" بود چرا که سرویس کوته پیام به مشترکین ارائه نمیشود و آن دسته از مشترکینی که میخواستند از همه قابلیت های گوشی هایشان استفاده کنند از این منو بعنوان دفترچه یاداشت یا نوتپد استفاده میکردند!همانطور که خود شبکه تلفن همراه ده سال دیرتر (آنهم دست و پا شکسته) وارد ایران شد سرویس کوته پیام هم تقریبا ده سال بعد از ورود تلفن همراه به ایران (وباز هم دست و پا شکسته) به مشترکین ارائه شد، تا جایی که نگارنده به یاد میآورد "کوته پیام" اولین بار در نمایشگاه تلکام ۲۰۰۲ در غرفه شرکت مخابرات ایران زمزمه شد: گروهی از دانشجویان مخابرات و کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف در قالب تیمی با عنوان "هدهد" به سرپرستی دکتر جلیلی روی طراحی و راه اندازی SMS Center کار میکردند.آنها روی دو آنتن BTS دانشگاه شریف و نمایشگاه بین المللی تهران تجهیزات خود را نصب کرده بودند و ارسال و دریافت پیام نوشتاری را از گوشی متصدی غرفه با گوشی دکتر در بخش دیگری از نمایشگاه را در مقابل چشمان حیرت زده بازدیدکنندگان به نمایش گذاشته بودند! تیم هدهد اولین و تنها مرکز SMS کشور را با قابلیت پشتیبانی از رسم الخط فارسی راه اندازی کرده بود. بعد از مدتی تیم هدهد تبدیل به شرکت تحقیقاتی امن افزار گستر شریف شد که با حمایت و پشتیبانی دانشگاه صنعتی شریف و اینبار هم با سرپرستی دکتر جلیلی روی پروژه مرکز SMS و سرویس های ارزش افزوده آن کار میکرد که در نهایت موفق به طراحی و تولید دو روایت SMS Center و سرویس ارزش افزوده پیک آسا شدند.
:: چشم بادامی ها وارد میشوند! فعالیت های تحقیقاتی تیم دانشگاه شریف ادامه داشت و اولین ورژن از پک SMS Center این تیم آماده تجاری شدن بود تا آنکه شرکت مخابرات ایران رسما تصمیم به خرید و راه اندازی مرکز SMS برای مشترکین تلفن همراه گرفت و در نهایت در زمستان ۸۱ علیرغم وجود پتانسیل و محصول ایرانی مشابه مناقصه خرید،نصب،تجهیز،راه اندازی و آموزش پرسنل را به شرکت ZTE چین واگذار کرد!!!
:: بالاخره شروع شد
در بهمن ۸۱ شرکت مخابرات ایران نخستین سرویس ارزش افزوده مبتنی بر بستر SMS را زیر بار آزمون برد،این سرویس پیجینگ بود که در آن کلیه مشترکین تلفن همراه و مشترکین تلفن ثابتی که سوئیچ مرکز تلفن محلیشان مبتنی بر تکنولوژی نامبرینگ C۷ بود قادر بوند با شماره گیری پیوسته ۰۹۹۱۰+mobile number تقاضای تماس با خود را در قالب فرم یک کوته پیام آماده ارسال کنند. البته این سرویس ارزش افزوده (که خود نیز با اختلالاتی همراه بود) چند روز بیشتر قابل استفاده نبود و غیر فعال شد!
دو هفته بیشتر به نوروز ۸۲ نمانده بود که ارائه سرویس ارسال و دریافت SMS شروع شد و شرکت مخابرات اعلام کرد مشترکینی که مایل به استفاده از سرویس پیام کوتاه هستند میتوانند با دردست داشتن آخرین قبض موبایل پرداخت شده ،خود به دفاتر امور مشترکین مراجعه و ثبت نام کنند. البته برای "جلوگیری از تقاضاهای غیر ضرور" مبلغ ناقابل ۲۱۰۰تومان بعنوان "هزینه فعال سازی" در صورت حساب دوره بعد مشترک منظور میشد. بعد از تعطیلات نوروز ۸۲ بود که مدیران خدوم شرکت مخابرات اعلام کردند دیگر نیازی به مراجعه به دفاتر امور مشترکین و ارائه مدارک و پرکردن فرم ثبت نام نیست و شهروندان میتوانند به روابط عمومی شرکت مخابرات تلفن بزنند تا سرویس SMSشان فعال شود!
:: اختلالات شروع شد
ظاهرا قسمت نیست شهروندان توفیق استفاده از یک خدمت ساده و بی دردسر را از شرکت مخابرات و وزارت خانه عریض و طویل پست و تلگراف و تلفن که حالا دیگر به وزارت "ارتباطات و فناوری اطلاعات" تغییر نام داده بود داشته باشند ! در زیر به اختصار برخی از این اختلالات را بررسی میکنیم:
- پیجر بد
سرویس ارزش افزوده و کاربردی پیجینگ که مشترکان تلفن ثابت و بی موبایل را قادر به ارسال SMS میکرد چند روز بیشتر ارائه نشد (آنهم دست و پا شکسته) به این صورت که در بیش از نیمی از BTS ها و اکثر سوئیچ های PSTN محلی شماره ۰۹۹۱۰ تعریف نشده بود و سرویس ارائه نمیشد!
- وجدان درد نمایشی؟
پس از راه‌اندازی سیستم ارسال پیام كوتاه ، تعدادی از مشتركان این سرویس از تاخیر چند ساعته و حتی چند روزه در رسیدن پیام خود به مقصد گلایه میکردند که مهندس “رستمی” مدیر و مجری SMS Center شرکت مخابرات در تاریخ ۶ خرداد ۸۲ طی گفت‌گو با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) این اختلالات را اینگونه توجیح کرد که:« وجود این تاخیر با حجم بالای ترافیك شبكه طبیعی است؛ چرا كه به محض ذخیره‌ پیام در سوییچ، قسمت اعظم كار شروع می‌شود و ایستگاه‌های رادیویی اقدام به جستجوی شخص می‌كنند و نهایتا پیام فرستاده می‌شود، اما به دلیل ترافیك در كانال‌های كنترلی، این پیام با تاخیر فرستاده می‌شود.» که این توجیه گنگ و غیر فنی مدیر فنی SMS Center کشور با ادعاهای قبلی خودش و مدیران بالاترش که در گفتگو با رسانه ها که اعلام کرده بودند "شبکه SMS محدودیت ترافیک و پهنای باند ندارد" در تناقض بود.وی بعدها درباره‌ی چگونگی برطرف شدن این اختلالات توضیح داد :« باید كانال‌ها گسترش پیدا كند و سایت‌های BTS توسعه یابند. با برطرف شدن ترافیك شبكه، SMS نیز تسریع و ضریب تاخیر كمتر خواهد شد!» ویخاطرنشان كرد:« چون این سیستم جدید است، به تدریج اشكالات خود را نشان می‌دهد و به مرور پارامترهای مربوط شناسایی و برطرف می‌شود.» مدیران مخابرات پیشتر علت خرید SMS Center از یک شرکت چینی و کنار گذاشته شدن محصول تیم دانشگاه شریف را وجود اختلال در محصول ایرانی به سبب زیر بار نرفتن عنوان کرده بودند و گفته بودند "نمیتوانند مشترکان را موش آزمایشی کنند" این منطق و وجدان مدیران مخابرات قابل تجلیل است اما این جمله مهندس رستمی که « چون این سیستم جدید است، به تدریج اشكالات خود را نشان می‌دهد و به مرور پارامترهای مربوط شناسایی و برطرف می‌شود» در تناقض با وجدان دردهای مدیران خدوم مخابرات میباشد!
اگر بنا بود محصول ZTE چین هم با سعی خطا و زیر آزمون بردنش بوسیله مشترکان دیباگ و اصلاح شود و مشترکان "موش آزمایشی" شوند چرا مخابراتی های عزیز همان محصول تیم مربوط به دانشگاه شریف را انتخاب نکردند که هم ارز بری و وابستگی به چینی ها را نداشت و هم در نهایت ایران را صاحب فناوری تولید SMSc میکرد؟ (بماند که گفته شد بجز دانشگاه شریف مرکز تحقیقات مخابرات هم فعالیت های نسبتا خوبی در این زمینه داشته و آنهم کنار زده شد)

منبع : WordNews