لیوی

در نیمه دوم قرن اول قبل از میلاد بازار نثر همچون شعر رواج نداشت با اینحال شخصی به نام تیتوس لیویوس Titus Livius (۵۹ ق.م) دست به کار نوشتن تاریخ از ۷۵۳ قبل از میلاد تا سال ۹ قبل از میلاد شد و چهل سال از عمر خویش را بر سر تألیف ۱۴۲ جلد کتاب تاریخ گذارد و از این مجموعه بزرگ فقط ۳۵ جلد به جا مانده است.
لیوی به فرمان اوگوست دنباله کار ویرژیل را گرفت و درست از همان‌جائی که ویرژیل دست از ادامه کار کشید شروع کرد و مورد احترام سخت امپراطور قرار گرفت.
لیوی با اینکه سخت دلباخته نطق و خطابه بد ولی بواسطه جلوگیری حکومت از سخنرانی و جلوگیری از آزادی بیان، ناچار تن به تاریخ نویسی داد.
لیوی با شدت به فسق و فجور و تجمل پرستی در ابتدای کتاب تاریخی خود حمله و شروع مطلب می‌کند و می‌گوید برای اینکه فساد زمان خود را فراموش کند خود را در زندگی گذشتگان و تاریخ روم سرگرم کرد. می‌خواست از راه تاریخ نویسی صفات خوب اخلاقی، استحکام زندگی خانوادگی، احترام کودکان نسبت به پدران و مادران رابطه خوب مردم با خدایان را تشویق کند و یکنوع زندگی معصومانه برای رومیان زمان خویش نوید دهد.
لیوی با اینکه پابند عقل بود ولی خرافه‌های فراوان و پیشگوئی‌ها و تحمیل اراده خدایان در همه جای کتابهایش دیده می‌شود و به جز ذکر وقایع و نقل قول دیگران کار مهمی در تاریخ نویسی نکرده فقط توالی و ترتیب تاریخی و بیان مطالب اخلاقی را به جا و بیجا دنبال کرده است.
در تاریخ لیوی گاه خطابه‌های آتشین اما ساختگی وجود دارد که بعدها سرمشقی برای شاگردان مدارس شد لطف کلام لیوی در صحیح بودن مطالب تاریخی آن نبود بلکه عطوفت و روانی نثر و شیوائی گفتار او بود که حتی مغلوبان را نیز بخواندن کتابهایش می‌کشانید. وی را باید داستان‌سرائی تاریخ نویس و قصه گو دانست تا مورخی بی‌نظر و بی‌طرف یا آزاد.
با اینکه حکومت روم شاعران و نویسندگانی بزرگ چون ویرژیل، هوراس، لیوی را از کارگزران تبلیغاتی خویش ساخته و فرمانروایی مستبد روم یعنی اوگوست هر نوع جنبش فکری و آزادیخواهی را سرکوب و محکوم کرده بود و شاعر و نویسنده‌ای نبود که بتواند اثری بزرگ خلق کند مگر اینکه او را به خدمت حکومت در نیاورده باشند وی در عین حال
مردی چون آلبیوس تیبولوس Albius Tibullus (۵۴-۱۹) تن به این خوش خدمتی نداد و به سرودن اشعار عاشقانه پرداخت ودم غنیمت است را ستود.

منبع : شبکه رشد