جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
مجله ویستا
کشتی‌های LNG ؛ صنعت نمونه
طی ۴۵ سال گذشته، این كشتی‌ها بیش از ۴۵۰ هزار محموله را صدها میلیون مایل جابجا كرده‌اند. این درحالی است كه هیچ نوع خسارت جانی یا مالی در ورود LNG به پایانه‌های سوخت گزارش نشده است. با توجه به نیاز روزافزون كشورها به منابع سوخت ایمن و قابل اطمینان، گاز طبیعی سوختی اقتصادی به شمار می‌رود كه توجه كشورهای مختلف را به خود معطوف كرده است ودر این میان LNG یكی از منابع قابل توجه به شمار می‌رود كه ایمنی و اعتبار بالایی در دهه‌های آینده خواهد داشت.
●ایمنی در كشتی‌های LNG
كشتی‌های اقیانوس‌پیمای حامل LNG مسابقه‌ای طولانی در ایمنی عملكرد دارند. سال ۱۹۵۹ اولین كشتی حامل LNG به نام لوئیزیانا وارد انگلستان شد. این كشتی درواقع كشتی باری بود كه برای حمل گاز مایع تغییراتی در آن ایجاد شده بود. از آن زمان تاكنون هیچ تلفات یا مسئله مهمی درخصوص این كشتی‌ها گزارش نشده است. این امر از یك سو سبب توسعه تكنولوژی ساخت این حامل‌ها و تجهیزات ایمنی آنها، پیشرفت روش‌های ایمنی و آموزش و نگهداری تجهیزات شده و از سوی دیگر توجه دولت‌ها را به خود جلب كرده است. طی ۴۵ سال عبور و مرور این كشتی‌ها در بنادر و آبهای آزاد، بیش از ۳۳ هزار سفر دریایی برای حمل LNG در مسافتی حدود ۶۰ میلیون مایل انجام شده است. امروزه بیش از ۱۵۰ حامل اقیانوس‌پیمای LNG ، ۱۱۰ میلیون تن متریك در سال از این مایع را به بنادر جهان انتقال می‌دهند. به طوری كه در سال ۲۰۰۰، هر ۲۰ ساعت یك كشتی حامل LNG به خلیج توكیو و هر هفته یك كشتی در بندر بوستون پهلو می‌گرفت. كشور ژاپن برای تامین سوخت گاز طبیعی به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، صرفا متكی به واردات LNG است. بر اساس اطلاعات موجود، از ابتدای حیات این صنعت، تنها ۸ حادثه كه منجر به سرریز LNG شده، در جهان اتفاق افتاده است. شایان ذكر است كه در تمامی این موارد میزان صدمات بدنه كشتی‌ها حداقل بوده و تلفات و انفجاری نیز رخ نداده است.
●تكنولوژی و تجهیزات ایمنی در كشتی‌های LNG
LNG در كشتی‌های دوجداره‌ای كه برای جلوگیری از نشت یا شكست در حوادث طراحی شده‌اند، حمل می‌شود. این سوخت در سیستم‌های غیرقابل نفوذی كه از مواد مخصوص تشكیل شده، ذخیره و در لایه داخلی بدنه كشتی‌ها یا ضخامت ۳۴ اینچی حامل‌های كروی شكل جاسازی می‌شود. برای این سیستم‌های غیرقابل نفوذ غشایی، سیستم غیرقابل نفوذ ثانویه‌ای طراحی شده است كه لایه ابتدایی را می‌پوشاند. فضای عایق بین این دو لایه از حساسیت بالایی برخوردار است به طوری كه قادر به كشف كوچكترین میزان وجود گاز متان (اصلی‌ترین تركیب گاز طبیعی) است كه درواقع بیانگر نشت LNG می‌باشد.
LNG در شرایط فشار و درجه حرارت بسیار پایین (۲۵۶- درجه فارنهایت) ذخیره می‌شود. با این شرایط احتمال آتش‌سوزی در صورت وجود هرگونه نشت یا شكست در حامل‌ها بسیار بالا خواهد بود. درواقع تجمع بخار LNG در هوا، منبع اصلی این احتراق به شمار می‌رود.
از آنجا كه این تركیب به ندرت ایجاد می‌شود، انفجار غیرممكن است. LNG به خودی خود غیرقابل انفجار است و اگرچه میزان زیادی انرژی در آن ذخیره شده، اما آزاد شدن آن سرعت لازم برای ایجاد فشار بالا بدون تولید یك انفجار را ندارد. همچنین بخارات LNG (متان)، در صورت تركیب با هوا در فضای باز و نامحدود قابلیت انفجار ندارند.
علاوه بر موارد فوق، در كشتی‌های حامل LNG ، سیستم‌های قطع (Shutdown) فوری تعبیه شده است كه قادر به شناسایی مشكلات احتمالی و قطع كامل عملیات هستند. این سیستم‌ها میزان LNG قابل آزاد شدن را محدود كرده یا به طور كلی از این واكنش جلوگیری می‌كنند. همچنین سیستم‌های كشف گاز یا آتش و سیستم‌های ضدحریق، احتمال آتش‌سوزی در هر نقطه را پیش‌بینی می‌كنند. درواقع، این تجهیزات از حساسیت بالایی برخوردارند به طوری كه قادر به كشف نشت از هر سوراخ حتی به اندازه سر سوزن نیز هستند. علاوه بر این، روش‌های عملیاتی ویژه، آموزش و نگهداری در بالا بردن ایمنی این كشتی‌ها تاثیر به سزایی داشته است. كشتی‌های LNG ، همچنین دارای تجهیزاتی برای هدایت و كنترل ایمن كشتی نیز هستند. این تجهیزات كه شامل رادارهای هوشمند و سیستم‌های ردیابی است، خدمه را قادر به مكان‌یابی دقیق كشتی، اطلاع از عبور و مرور در خطوط دریایی و شناسایی موانع خارجی در هر لحظه می‌كنند. این در حالی است كه سیستم دریایی امدادرسانی جهانی نیز به طور اتوماتیك سیگنال‌هایی می‌فرستد تا در صورت دریافت پیام كمك فوری از سوی هر كشتی به كمك آنها بشتابد.
علاوه بر این، برخی كشتی‌های حامل LNG از سرعت‌سنج‌هایی برای اطمینان از سرعت پهلوگیری استفاده می‌كنند. درواقع این روش، با تعیین دقیق وضعیت كشتی به طور اتوماتیك به امنیت كشتی‌ها هنگام پهلوگیری در پایانه‌ها كمك می‌كند. اتصال به سیستم‌های مستقر در خشكی، توانایی قطع فوری تمامی سیستم‌ها چه در كشتی و چه در خشكی را فراهم می‌آورد.
●توسعه كشتی‌های LNG در دنیا
از اكتبر سال ۲۰۰۳، ۱۵۱ حامل LNG در سراسر جهان در حال ساخت است؛ ۱۶ كشتی با ظرفیت كمتر از ۵۰ هزار مترمكعب، ۱۵ حامل با ظرفیتی حدود ۵۰ تا ۱۲۰ هزار مترمكعب و ۱۲۰ كشتی با ظرفیتی بیش از ۱۲۰ هزار مترمكعب.
از این تعداد، ۵۵ كشتی در حال ساخت هستند كه از بین آنها ۴۶ كشتی برای حمل كمتر از ۱۳۸ هزار مترمكعب LNG (معادل ۹/۲ BCF گاز طبیعی) طراحی شده‌اند. البته كشتی‌های بزرگتری با ظرفیت ۲۵۰ هزارمترمكعب (معادل ۳/۵ Bcf گاز طبیعی) نیز موردنظر هستند كه هنوز با پایانه‌های LNG موجود سازگاری ندارند.
با اضافه شدن كشتی‌های جدید به ناوگان، ظرفیت كل ناوگان حمل LNG ، ۴۴ درصد افزایش خواهد یافت؛ یعنی از ۴/۱۷ میلیون مترمكعب در اكتبر سال ۲۰۰۳ به ۱/۲۵ میلیون مترمكعب در سال جاری خواهد رسید.
به دلیل هزینه بالای ساخت حامل‌های LNG ، هزینه ترابری این سوخت ۱۰ تا ۳۰ درصد ارزش هر محموله تعیین شده كه برای نفت، این میزان حدود ۱۰ درصد است. در حال حاضر ارزش هر كشتی كانتینری با ظرفیت ۱۳۸ هزارمترمكعب بین ۱۵۰ تا ۱۶۰ میلیون دلار است، یعنی بیش از دو برابر بهای تانكرهای خیلی بزرگ حمل نفت خام كه قادر به حمل ۴ تا ۵ برابر انرژی بیشتری هستند.
یكی از دلایل قیمت بالای كشتی‌های LNG ، هزینه بالای ساخت بخش ضدنفوذ و سرمازایی فیزیكی برای عایق این كشتی‌هاست، اگرچه قیمت تانكرهای ۱۳۸ هزار مترمكعبی حمل این ماده از بیشترین میزان خود در سال ۱۹۹۵ كه معادل ۲۸۰ میلیون دلار بود، كاهش چشمگیری داشته است.
در بازار كشتی‌های حامل نفت، به طور متداول، طراحی بر مبنای پیش‌سنجی (حدس و قیاس) صورت می‌گرفت اما این مسئله در ساخت كشتی‌های LNG مشاهده نمی‌شود. اگرچه برخی شركت‌های بزرگ واردات و صادرات LNG ، مانند BP ، شل و توكیو گاز اخیرا سفارش كشتی‌هایی خارج از مقیاس‌های موردنظر در برنامه‌های جهانی را داده‌اند كه این امر می‌تواند عنصری كلیدی برای توسعه كوتاه مدت بازار LNG باشد.
این در حالی است كه هم‌اكنون تنها ۸ یارد كشتی‌سازی در دنیا، در حال ساخت تانكرهای حامل LNG هستند؛ ۳ یارد در ژاپن، ۳ یارد در كره و ۲ یارد در اروپا، با این حال، كشورهایی چون هند، چین و هلند نیز برای توسعه ساخت حامل‌های LNG در یاردهای كشتی‌سازی خود دست به كار شده‌اند.
افسانه حسین‌زاده
منبع : مجله گسترش صنعت
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست