منبع موثق - THE INSIDER

سال تولید : ۱۹۹۹
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : پیتر یان بروگه و مایکل مان
کارگردان : مان
فیلمنامه‌نویس : اریک رات و مان، بر مبنای مقالهٔ مردی که زیاد می‌دانست نوشتهٔ مری برنر
فیلمبردار : دانته اسپینوتی
آهنگساز(موسیقی متن) : پیتر بورکه، دیوید دارلینگ و لیزا گرارد
هنرپیشگان : آل‌ پاچینو، راسل کرو، کریستوفر پلامر، دایان ونورا، فیلیپ بیکر هال، لینزی کراوس، بروس مک‌گیل، جینا گرشن، مایکل گامبن، ریپ تورن و لیندا هانت
نوع فیلم : رنگی، ۱۵۷ دقیقه


آمریکا، زمان حال. ̎لوئل برگمن̎ (پاچینو)، تهیه‌کنندهٔ بخش‌هائی از برنامهٔ خبری ۶۰ دقیقه در شبکهٔ CBS که ̎مایک والاس̎ (پلامر) می‌سازد، نامه‌ای بدون امضاء حاوی اسنادی دربارهٔ تحقیق در مورد تنباکو دریافت می‌کند. ̎لوئل̎ تلاش می‌کند برای سر درآوردن از آن اسناد به ̎جفری ویگند̎ (کرو) دست پیدا کند که به تازگی از بخش تحقیقات یک کمپانی معظم تنباکو به نام ̎براون و ویلسن̎ (B&W) اخراج شده است. ̎لوئل̎ حس می‌کند ̎ویگند̎ حرف‌هائی برای گفتن دارد، ولی B&W تهدید می‌کند که مقرری ̎ویگند̎ را قطع خواهند کرد، مگر آن‌که یک قرارداد رازداری دیگر امضاء کند. با وجود این، ̎ویگند̎ در مقابل دوربین ۶۰ دقیقه حقایق متهم‌کنندهد زیادی را بازگو می‌کند: کمپانی آگاهانه مقدار نیکوتین سیگارهایش را تغییر داده و ماده‌ای را به نام ̎کومارین̎ که در موش‌ها سرطان‌زائی نشان داده ـ به سیگارها اضافه کرده است. ̎ویگند̎ که زندگی زناشوئی‌اش به خاطر این قضیه از هم پاشیده، پس از چند بار تهدید شدن به مرگ می‌پذیرد که در خانه‌اش محافظ داشته باشد. در این بین کارآگاهان خصوصی B&W حیثیت ̎ویگند̎ را لکه‌دار می‌کنند. ̎ویگند̎ به میسی‌سیپی می‌رود تا در یک دعوای حقیقی علیه سردمداران صنعت تنباکو شهادت بدهد. هرچند که قوانین کنتاکی چنین اجازه‌ای را به او نمی‌دهند. وقتی برنامهد ۶۰ دقیقه آمادهٔ پخش می‌شود، وکیل شبکهٔ CBS ـ ̎هلن کاپرلی̎ (گرشن) ـ به آنان در مورد ̎دخالت تحریف‌کننده̎ هشدا می‌دهد. در نتیجه برنامه بدون مصاحبهٔ ̎ویگند̎ پخش می‌شود. ̎لوئل̎ نیز اطلاعاتی به روزنامهٔ نیویورک تایمز می‌دهد که نشان می‌دهد CBS از ترس به هم خوردن قرارداد ادغام با وستینگهاوس، مصاحبه را پخش نکرده است. پس از آن‌که گوشه‌هائی از شهادت ̎ویگند̎ منتشر می‌شود و واقعیت شایعه‌هائی که در مورد او رواج داده‌ بودند، برملا می‌شود، مصاحبهٔ ̎ویگند̎ را بدون سانسور از برنامهٔ ۶۰ دقیقه پخش می‌کنند.
● منبع موثق، همان طرح و توطئهٔ بارها بازگو شدهٔ سینمای دههٔ ۱۹۷۰ آمریکا را در باب افشاگری و قهرمان ـ قربانی‌ای که به مسلخ می‌رود و خبرنگار سمجی که البته این‌جا هوارد هاکس‌گونه به انگیزه‌ای فراتر از الزامات حرفه‌ای، و برای حفظ عزت نفس پای حرفش می‌ایستد، به کار می‌گیرد. اما حاصل کار فیلمی کاملاً متفاوت است که جان می‌دهد برای اثبات این تز کار نظری که چگونه ابعاد سمعی ـ بصری یک اثر سینمائی می‌تواند تمامی مصالح در اختیارش را زیرورو کند و مضمون فیلم را به کمترین و ناچیزترین مؤلفه‌اش تبدیل کند. مان به همراه فیلم‌بردار ̎سابقاً عکاس مجله لایف̎اش، اسپینوتی، قاب‌هائی می‌بندد که زیبائی و شکوه‌شان تماشاگر اهل را چنان به عرصه‌هائی خیالی می‌برد که او فراموش می‌کند که در حال تماشای یک داستان افشاگرانهٔ شبه‌سیاسی است و بیشتر می‌پندارد درگیر قهرمانانی اسطوره‌ای است که قاب‌ها و نورهای مان آنان را به موجوداتی بی‌زمان و مکان تبدیل کرده است. در این مورد می‌شود به نماهای درشت کرو، لحظاتی پیش از رفتن به دادگاه دقت کرد که بیشتر هم‌چون تمثال‌های کلاسیک ̎مصیبت مسیح̎اند و هم‌چنین نماهای درشت پاچینو که سرتاسر مملو از این تردید است که او یهودا باشد یا تا پایان پایِ این مرد در آستانهٔ فروپاشی بایستد.