آفتاب آمد دلیل ضدآفتاب

● نگاهی به آثار استفاده از ضدآفتاب بر بهداشت و سلامت پوست
‌ شما فكر می‌كنید، استفاده از ضدآفتاب فقط مخصوص خانم‌هاست؟ شاید هم تصور می‌كنید، حالا كه به سمت فصل سرد سال می‌رویم و آفتاب كم جان می‌شود، دیگر باید ضدآفتاب را كنار گذاشت. باید بگوییم ضدآفتاب‌ها هیچ‌گاه بیكار نمی‌شوند، چرا كه در فصل سرد سال نیز، اشعه مضر نور خورشید در فضای اطرافتان وجود دارد؛ به ویژه اگر در این فصل به ورزش‌‌هایی مانند اسكی بپردازید.
● خانواده اشعه ماورای بنفش
اگر در یك روز عادی و بدون ابر، از منزل خارج شوید، نوری كه از خورشید به چشم شما می‌رسد فقط نیمی از اشعه‌ای است كه اطراف شما وجود دارد. امواج نامرئی زیر قرمز و اشعه ماورای بنفش خورشید نیز همان دور و برها وجود دارند و روی پوست شما جا خوش می‌كنند ولی شما آنها را نمی‌بینید. بیشتر مشكلاتی كه برای پوست رخ می‌دهد، ناشی از اشعه ماورای بنفش خورشید است. اشعه ماورای بنفش انواع متفاوتی دارد كه یك نوع آن، به نام اشعه ماورای بنفش نوع ‌A ، عامل اصلی برنزه شدن شما در نور آفتاب است. جالب است كه این اشعه از شیشه عبور نمی‌كند. اول بامداد و هنگام غروب این اشعه در حداكثر شدت خود وجود دارد. بنابراین اول صبح و هنگام عصر بیشترین صدمه را به شما می‌رساند و می‌تواند اثرات مخرب خود را بر پوست شما باقی بگذارد.
نوعی دیگر از اشعه ماورای بنفش، نوع B است كه باعث برنزه شدن طولانی مدت پوست می‌شود. شما باید حوالی ظهر بیشتر مراقب این اشعه باشید، چون شدت تابش آن در این ساعات بیشتر است.
اشعه ماورای بنفش نوع C، از همه ستم‌كار‌تر است، چرا كه بیشتر سرطان‌های پوست و اكثر صدمات پوستی را ایجاد می‌كند.
● وقتی آفتاب مهربان می‌شود
خورشید خانم هم خیلی اوقات مهربان می‌شود و اثرات مفیدی بر بدن انسان به جای می‌گذارد. آفتاب ملایم اثرات آرام‌بخشی بر روان دارد و به آرامش اعصاب كمك می‌كند. شاید شما هم تجربه كرده باشید كه استراحت در نور ملایم آفتاب، حوالی ظهر چه اثرات آرامش‌بخشی دارد. آفتاب به گردش بهتر خون در پوست كمك كرده و فشارخون را كاهش می‌دهد. به علاوه موجب تولید ویتامین D بیشتر در پوست شما می‌شود. نور خورشید با بسیاری از میكروب‌هایی كه بر سطح پوست زندگی می‌كنند، ناسازگار است و پوست را از وجودشان پاك می‌كند. از همه اینها كه بگذریم این روزها كه برنزه شدن طرفداران زیادی دارد آفتاب به شما كمك می‌كند‌ ‌كه با رعایت شرایط محافظت در برابر اشعه مضر‌ آن، برنزه شوید.
● با آفتاب پیر شوید
شاید دقت كرده باشید، افرادی مانند كشاورزان كه ساعات طولانی در طول روز، زیر نور خورشید كار می‌كنند، پوستی به ظاهر پیرتر از سن خودشان دارند؛ چون آفتاب پیر شدن پوست را تسریع می‌كند و آن را شدت می‌بخشد. ردپای آفتاب به شكل چین و چروك‌های عمیق بر سطح پوست باقی می‌ماند و در ناحیه گردن خود را به شكل آویزان شدن پوست نشان می‌دهد. اگر پوست به صورت طبیعی پیر شود، این فرآیند از حدود ۳۰ تا ۳۵ سالگی شروع می‌شود، پوست شكننده و نازك می‌شود و حالت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد و كم‌كم پوست آویزان می‌شود و چربی و رشته‌های ارتجاعی زیر پوست مانند كلاژن تحلیل می‌رود و چین‌های ریز شبیه كاغذ سیگار مچاله شده كه با كشیدن پوست محو می‌شود، به وجود می‌آید.
نور آفتاب در ایجاد كك و مك‌های پوستی نیز نقش دارد. كسانی كه كك‌ومك روی صورت و گونه‌هایشان دارند، می‌دانند كه قرار گرفتن در برابر نور خورشید، باعث بدتر شدن این كك‌ومك‌ها شده و تعداد آنها را ناگهان افزایش می‌دهد.
● برگردید، پوستتان را پیدا كنید
شاید توجه كرده باشید كه پوست بعضی‌ها خیلی سریع‌تر در برابر آفتاب می‌سوزد ولی خیلی‌ها، دیرتر برنزه می‌شوند. پوست افراد مختلف در برابر نور خورشید پاسخ متفاوت می‌دهد. افرادی كه پوستی بسیار سفید دارند خیلی سریع در برابر نور خورشید می‌سوزند اما هیچ‌گاه تیره و برنزه نمی‌شوند. در مقابل افرادی كه پوست و موی روشن و چشمان آبی دارند و كمی كك‌ومك هم روی گونه‌هایشان وجود دارد، با اینكه سریع در نور خورشید می‌سوزند، ولی فقط كمی برنزه می‌شوند. بیشتر ایرانیان در مقابل تابش نور خورشید كمی می‌سوزند و به آسانی تیره و برنزه می‌شوند ولی اهالی جنوب كشور و بومیان بوشهر، هرمزگان و خوزستان به ندرت دچار آفتاب سوختگی می‌شوند و پوستشان به وضوح تیره و برنزه می‌شود. سیاه‌پوستان هم كه پوستی بسیار تیره دارند، هرگز با آفتاب پوستشان نمی‌سوزد.
● ضدآفتاب وارد می‌شود
بسیاری از آقایان كه به دلایل شغلی مجبورند در فضای آزاد و زیر نور آفتاب كار كنند، از مصرف ضدآفتاب طفره می‌روند، چون تصور می‌كنند استفاده از این كرم‌ها مخصوص بانوان است و ممكن است رنگ پوستشان تغییر كند ولی لازم است این باورهای غلط را دور بریزند و سلامت پوستشان را فدای باورهای نادرست نكنند. بهترین اثرات محافظت‌كنندگی ضدآفتاب‌ها زمانی آشكار می‌شود كه شما نیم ساعت قبل از قرار گرفتن در برابر نور خورشید ضدآفتاب را به تمام نواحی در معرض نور آفتاب بمالید. اگر لازم است مدت طولانی در برابر نور آفتاب باقی بمانید، هر دو ساعت یك بار این كار را تكرار كنید. همچنین اگر در استخر شنا می‌كنید، آب استخر كرم ضدآفتاب را در خود حل كرده و از روی پوستتان پاك می‌كند. بنابراین آن را مرتب تجدید كنید. اگر در مناطق آفتابی مانند جنوب و مركز كشور یا مناطق مرتفع زندگی می‌كنید، استفاده از ضدآفتاب را هرگز فراموش نكنید. اسكی، كوهنوردی و ورزش در ساعات میانه روز نیز بدون استفاده از ضدآفتاب اثرات زیانباری بر پوست شما خواهد گذارد.
● خصوصیات یك ضدآفتاب خوب
اگر به یكی از فروشگاه‌هایی كه در آن محصولات آرایشی و بهداشتی ارائه می‌شود، سر بزنید، خواهید دید كه انواع متفاوتی از كرم‌های ضدآفتاب وجود دارند كه در انتخاب نوع مناسب معمولا شما را سردرگم می‌كنند. بنابراین دانستن نكات كلیدی می‌تواند به شما كمك كند كه با مطالعه ویژگی‌های آن كرم كه روی بسته‌اش نوشته شده است، نوع مناسب را انتخاب كنید. یك ضدآفتاب خوب باید SPF بالای عدد ۱۵ داشته باشد، باعث تحریك پوست نشود و به وسیله پوست به خوبی تحمل شود، در سطح پوست به تعریق مقاوم باشد و با شست‌وشو به راحتی از بین نرود. به علاوه قدرت انعكاس و جذب كافی اشعه را داشته باشد.
● حمام آفتاب ممنوع!
حمام آفتاب اصلا چیز خوبی نیست. برنزه شدن در دو مرحله مجزا صورت می‌گیرد اما مرحله اول كه مرحله سریع نامیده می‌شود، پوست در اثر اشعه ماورای بنفش نوع ‌A برنزه می‌شود و رنگ آن خیلی سریع برمی‌گردد. در این مرحله ملانین یا ماده ‌رنگی پوست زیاد نمی‌شود بلكه رنگ آن تیره‌تر می‌شود. نوع دیگر برنزه شدن حدود ۷۲ ساعت بعد رخ می‌دهد كه طی آن ملانین‌ها یا رنگدانه‌های تیره در پوست ساخته می‌‌شود. حمام آفتاب بین ساعت‌های ۱۱ صبح تا ۳ بعد از ظهر كه شدت نور آفتاب حداكثر است، كار درستی نیست. پوستتان را تا حدی برنزه كنید كه موجب آفتاب سوختگی نشود. حمام آفتاب در صورتی كه در دفعات زیاد گرفته شود، موجب سرطان‌های پوستی خطرناك می‌شود.

شهرزاد منتظری

منبع : روزنامه سلامت