تولد مهر

● نام مسیح
عیسی بن مریم. عیسی پیغامبر علیه السلام. ملقب به روح الله از پیامبران بزرگ است. كلمه عیسی لغت عبرانی یا سریانی است و اسم وی مسیح است.
اسمی است عبرانی یا سریانی و گویند مقلوب از یسوع است كه آن نیز عبرانی است و شاید تحریفی است از عیسو. عیسی نامی است كه مسلمانان برای سید ما یسوع مسیح به كار برده اند.
▪ مسیح:
واژه ای است كه ریشه یونانی دارد و در زبان عبری معادل كلمه مشیاء است. معنای این كلمه، «مسح شده» است و یهودیان با توجه به تعالیم دینی خود از دیر باز منتظر ظهورش بودند. نخستین مرجع غیر مسیحی درباره وجود مسیح كتابی است به نام روزگار باستان یهودیان كه در آن آشكارا چنین اشاره شده «در آن زمان عیسی نامی می زیست كه انسانی مقدس بود، اگر بتوان اساساً انسانش نامید؛ زیرا كارهای شگفت می كرد و به مردم تعلیم می داد و حقیقت را شادمانه در می یافت. بسیاری از یهودیان و یونانیان پیرو او بودند. این شخص مسیح بود.»
مسیح: كسی كه با روغن مسح شده. شخص صدیق، مرد بسیار سیاحت كننده. عیسی شكل یونانی واژه است. اصل عبرانی آن «یشوع» بود، كه مانند «یوشع» مخفف «یهوشوع» است، به معنی «آن كه رستگاری او خداوند است.»
● تولد مسیح
عمر وی سی و سه سال و روز تولد عیسی(ع) او مبدأ تاریخ میلادی است كه ۶۶۲ سال قبل از تاریخ هجری است.
مسیحیان ایشان را به لقب كریست [كرایست] می خوانند و غالباً او را پسرخدا می نامند. مسلمانان او را در زمره پیامبران اولوالعزم می دانند. عیسی(ع) به دلیل آن كه ازجانب هیرودیس والی روم مورد تهدید بود. خانواده، او را به مصر بردند. عیسی پس از بازگشت در ناصره مستقر شد و جوانی خود را در آنجا گذرانید. [به همین مناسبت ملقب به ناصری بود] و او پیامبری برای قوم بنی اسرائیل است در حالی كه می گوید من با معجزه نزد شما آمده ام، می توانم از گل، مجسمه ای به شكل پرنده بسازم و در او بدمم و به اذن خدا پرنده شود. می توانم كور مادرزاد و برص گرفته را شفا بدهم، می توانم به فرمان خداوند مرده را زنده كنم و حتی می توانم شما را از آنچه می خورید و یا در خانه هایتان ذخیره كرده اید آگاه كنم و همه این ها معجزه ای است برای شما. امید آنكه حقایق را باور كنید.(۴۹)
(آیات ۱۶ تا ۳۴ سوره مریم) در این كتاب از مریم یاد كن آنگاه كه از خانواده اش فاصله گرفت و به ناحیه طلوع آفتاب آمد (۱۶) سپس پرده ای میان خود و آنها كشید. آن گاه ما روح خود را به صورت یك انسان تمام به سوی او فرستادیم(۱۷) مریم گفت: اگر انسان خدا ترس و خداشناسی هستی بدان كه من از تو به خداوند بزرگ پناه می برم(۱۸) گفت: من فرستاده پروردگارت هستم تا فرزند پاكیزه ای به تو عطا كنم(۱۹) پروردگار تو این چنین گفته كه این كار بر من آسان است ما این فرزند را معجزه و رحمتی برای همه جهانیان قرار می دهیم و این یك فرمان قطعی است(۲۱) سپس آبستن شد و با فرزندش به مكانی دور دست رفت (۲۲) درد زایمان موجب شد تا در كنار درخت نخلی پناه بگیرد در حالی كه می گفت ای كاش قبل از این مرده بودم و از خاطره ها محو می شدم!(۲۳) ناگاه ندایی آمد كه می گفت: غمگین مباش كه پروردگارت چشمه ای گوارا در زیر پایت نهاده است(۲۴) تنه نخل را تكان بده تا خرمایی تازه بر تو فرو ریزد (۲۵) بخور و بیاشام و از وجود چنین طفلی شادمان باش و اگر كسی را دیدی با اشاره به او بگو من برای خداوند رحمان نذر كرده ام كه با احدی سخن نگویم(۲۶) آن گاه طفلش را در آغوش گرفته به سوی قومش آمد. آنها گفتن: ای مریم تو مرتكب كار بسیار بد و عجیبی شده ای!؟(۲۷) ای خواهر هارون از این كار تو تعجب می كنیم در حالی كه نه پدرت بد بود و نه مادرت بد كاره!(۲۸)
مریم به طفل اشاره كرد تا از او بپرسند اما آنها گفتند چگونه با طفلی كه در گهواره است سخن بگوییم!؟(۲۹) طفل گفت: من بنده خدایی هستم كه به من كتاب عطا كرده و پیامبرم گردانیده است(۳۰)
● زادگاه مسیح
انجیل ها ۲ نوع اطلاعات درباره اصل و نسب عیسی(ع) به ما می دهند. مرقس می گوید عیسی(ع) از ناصره به جلیل آمد و در زادگاه خود به «نجار، پسر مریم، برادر یعقوب و یوسف و یهودا و شمعون» معروف بود و خواهرانی نیز داشت. (مرقس ۶ و ۳) اناجیل متی و لوقا بر این می افزایند كه عیسی در شهر بیت لحم به دنیا آمد و نام پدر اسمی او یوسف بود، و مادرش باكره بود كه آبستن شد. و اما این كه عیسی در بیت لحم زاده شد؛ بیت لحم محل سكونت داوود بود و چه بسا همین موجب گمان فوق شده باشد، و البته می تواند واقعیت تاریخی هم باشد. جلیل از سوی دیگر، جایی است كه عیسی(ع) در آن بزرگ شد و در این باره همه اتفاق رأی دارند. «عیسی(ع) از ناصره به جلیل آمد و در رود اردن به دست یحیی تعمید یافت» (مرقس ۱ و ۹)، و دلیلی ظاهراً نیست كه نپذیریم ناصره در این هنگام موطن عیسی(ع) بود.
جلیل نام استانی در شمال فلسطین بود. خاك آنجا بسیار حاصلخیز، واقتصادش متكی به كشاورزی و صید ماهی در دریاچه جلیل بود. رود اردن نیز رو به جنوب از میان آن می گذشت. در حدود هزار سال پیش از تولد عیسی(ع)، جلیل بخشی از پادشاهی نیرومند داوود بود. پس از دوران آرامش، در قرن هشتم پیش از میلاد این سرزمین به تصرف آشوریان درآمد. بابلی ها در ۵۸۷ پیش از میلاد آنجا را تسخیر كردند و ساكنان اصلی آن را برای بندگی به بابل بردند. اسارت آنها تا ۵۰ سال به طول انجامید و هنگامی كه بالا خره آزاد شدند اما دیگر نتوانستند كشوری قدرتمند بسازند. موفقیت پادشاهی جدید نسبتاً كم دوام بود و خاندان فرمانروا به خاطر منازعات داخلی به دست رومیان از كار افتاد؛ گفتنی است كه آنها، رومیان را به عنوان داور قدرتمندی برای حل اختلافاتشان به اورشلیم دعوت كرده بودند. رومیان حكام دست نشانده ای سر كار آوردند و زمام نهایی امور تمامی فلسطین را در دست گرفتند. یكی از این حكام دست نشانده هیرودیس اول بود، كه خود را پادشاه نامید. هیرودیس ۴ سال پیش از میلاد درگذشت و قلمرو او میان پسرانش تقسیم شد و یكی از آنها، هیرودیس انتیپاس زمامدار جلیل شد. انتیپاس با آن كه تابع روم بود ولی قدرت فراوان داشت.
جلیل به این ترتیب، تاریخی پر فرازو نشیب داشت و بارها دست به دست شده بود.
● پیشه مسیح
آیا عیسی(ع) واقعاً پیشه نجاری داشت؟ ظاهراً بعید است كه این را كسی از خودش در آورده باشد و غالب منتقدان كتاب مقدس آن را پذیرفته اند. اگر چه یاد آور می شوند كه مرقس او را نجار می خواند و متی پسر نجار و اندكی تردید پدید می آید. واژه ای كه در اصل یونانی به كار رفته به معنای كارگر است، نه تنها در كارچوب بلكه در سنگ و فلزات و بدین قرار شاید صنعتگر ترجمه بهتری است.
● انجیل عیسی(ع) مسیح
عیسی(ع) كتابی ننوشت یا اگر نوشت كه بسیار بعید است، اثری از آن به جای نمانده است. بهترین منبع برای یافتن او انجیل هایی است كه از پیروان او بر جای مانده است. در این قسمت نگاهی اجمالی به این انجیل ها و تفاوت و شباهت آنها می پردازیم.
▪ انجیل مرقس
انجیل های چهارگانه (واژه انجیل به معنای بشارت است) احتمالاً در سده یكم میلادی به یونانی نوشته شده اند. كهن ترین نسخه خطی باقیمانده و بالنسبه وزین به سده چهارم تعلق دارد. اگرچه قطعه هایی از زمان های پیشین نیز وجود دارد. از این ۴ انجیل آن كه «به گفته مرقس» عنوان دارد هم موجزترین است و هم به اعتقاد بیشتر محققان پیش از بقیه نوشته شده است.
▪ انجیل متی
از سه انجیل باقیمانده، آن كه عنوانش «به گفته متی» است از همه بیشتر به مرقس شباهت دارد. نه دهم روایت مرقس در آن دیده می شود و نیمی از واژه های مرقس را عیناً به كار گرفته است. تردیدی نیست كه یكی از دیگری رونویسی كرده است و اگرچه این مطلب هنوز موردبحث است، عقیده عمومی بر آن است كه متی از نوشتار مرقس بهره برده است.
▪ انجیل لوقا
ناگاه خود را در جهانی دیگر می بینیم. مرقس و متی دعوی سبك ادبی ندارند انجیل های آنها در بیان طبیعت معجزه گر و توان و اقتدار عظیم عیسی(ع) است و به نقش خود به عنوان نویسنده كمتر توجه می كنند. اما در سرلوحه انجیل «به گفته لوقا» به دیباچه ای مؤدب و پرنزاكت و اهدای كتاب به ولی نعمتی اشراف زاده برمی خوریم. لوقا خیلی زیركانه تر از مرقس یا متی حكایت خود را آغاز می كند. نخستین كسی كه ظاهر می شود زكریا(ع) است؛ كشیشی پیر و سالخورده كه همسر پیر و نازایش معجزه وار باردار می شود، تا این دو پدر و مادر یحیی(ع) تعمیددهنده شوند.
▪ انجیل یوحنا
«در ازل كلمه بود، كلمه با خدا بود و كلمه خود خدا بود». انجیل «به گفته یوحنا» با كلمات تابناك آغاز می شود. انجیل های مرقس، متی و لوقا را معمولاً «تلخیصات» می خوانند چون با وجود اختلافات بزرگ با همدیگر كلام هر ۳ آنقدر همسانی دارد كه می توان آنها را در ستون موازی تلخیصی جا دادو به كار برد. اما انجیل یوحنا در این الگو نمی گنجد. چند تایی از رویدادهای تلخیصات در اینجا هم دیده می شود و توصیف او از مصیبت مسیح هم كمابیش همان است ولی شباهت دیگری دیده نمی شود. یوحنا نه تنها تعلیم ها و داستان های معجزه آمیز تازه ای در شرح زندگی عیسی(ع) نقل نمی كند، بلكه تصویر او از عیسی(ع) بر پیش فرضی دگرگونه استوار است. عیسی(ع) را در هیأت انسانی تجلی كلمه خدا می داند و مقدمه با واژگانی مهیج به اوج خودمی رسد: «پس كلمه انسان شد و درمیان ما سكونت گزید.»
● مصایب مسیح
خدای من، خدای من،
چرا مرا تنها گذاشته ای؟
انجیل متی۲۷-۴۶
واقعاً چه كسی مسیح را كشت؟ از لحاظ تاریخی، امپراتوری روم این كار را كرده است. از نظر الهیات، گناهان جهان مسیح را به سوی صلیب راند و كلیسای كاتولیك بر آن است كه «مسئولیت عذاب هایی كه بر مسیح روا داشته شد، بیش از همه بر گردن مسیحیان است.»
● شام آخر
۲۰ و ۲۱) شبی كه عیسی(ع) با دوازده شاگردش سر میز می نشست به ایشان گفت: «یكی از شما به من خیانت می كند.»
۲۲- از این حرف عیسی غمگین شدند و با اندوه زیاد از او پرسیدند: «آیا منم؟»
۲۳) او جواب داد: «آن كه دستش را اول با دست من به طرف بشقاب دراز كرد همان كسی است كه به من خیانت می كند.
۲۴) البته من باید بمیرم، چون قبلاً مرگ من پیشگویی شده است، ولی وای به حال كسی كه مرا به مرگ تسلیم كند. بهتر بود كه اصلاً این شخص به دنیا نمی آمد.»
۲۵) یهودا هم از او پرسید: «آیا منم؟» و عیسی جواب داد: «بله، خودت گفتی.»
۲۶) وقتی شام می خوردند، عیسی(ع) یك تكه نان برداشت، شكر كرد بعد آن را تكه تكه كرد و به شاگردان داد و فرمود: «بگیرید بخورید این بدن من است.»
۲۷) بعد، لیوان را برداشت، شكر كرد و به آن ها داده فرمود: «هر كدام از شما از این بنوشید.
۲۸) چون این خون من است كه با آن، این پیمان تازه را مهر می كنم. خونم ریخته می شود تا گناهان خیلی ها بخشیده شود.
۲۹) این حرفم را فراموش نكنید، من دیگر از این محصول انگور نمی نوشم تا روزی كه تازه آن را با شما در سلطنت پدرم بنوشم.
● از انجیل متی
همان شب عیسی در باغ جتیسمانی دستگیر می شود. محاكمه شده و بعد از تحمل شكنجه های قبل از تصلیب به صلیب كشیده می شود.
روایت دیگر: آیه ۱۵۷ تا ۱۵۹ سور نساء
و هم این كه گفتند ما مسیح، عیسی پسر مریم، پیامبر خدا را كشتیم در حالی كه نه او را كشتند و نه به صلیب كشیدند بلكه امر بر آنها مشتبه شد و كسانی كه در باره عیسی اختلاف می كنند در شك و تردیدند و به حقیقت ماجرا آگاهی ندارند و جز از ظن وگمان خود پیروی نمی كنند. بدانید یقیناً عیسی را نكشته اند (۱۵۷) بلكه خداوند او را به سوی خویش بالا برد و خدا مقتدری حكیم است (۱۵۸ و هر اهل كتابی بالاخره به حقیقت مسیح ایمان خواهد آورد ولو در لحظه قبل از مرگش (آن گاه كه پرده ها كنار می روند) و در روز قیامت مسیح شاهد و گواهشان خواهد بود. (۱۵۹)
● رستاخیز مسیح
عیسی از گفتار نااهلان برآمد بر فلك
آدم از وسواس ناجنسی برون رفت از جنان
خاقانی
مسیح با قربانی كردن خویش و شستن آدم و بخشیده شدنش، چنان كرد كه آدمیان بتوانند راه بهشت در پیش گیرند و به طرد و سقوط در زمین، محكوم نشوند.
بنا به گفته «پولوس» هم چنان كه با نافرمانی و گناه یك انسان (= آدم) گناه و مرگ به جهان راه یافت و همه گناهكار و مرگ پذیر شدند، با فرمانبرداری و بی گناهی یك انسان دیگر (= مسیح).
و مرگ و رستاخیز او، همه از گناه پاك شدند و زندگی یافتند، چنان كه در آدم همه می میرند و در مسیح همه زنده می شوند. مسیح قربانی می شود و با خون خود گناه آدم را می خرد. مسیح شبانی است كه جان خود را فدای گوسفندانش می كند. مسیح دروازه نجات است و هر كس كه از این دروازه به درون آید نجات خواهد یافت. مسیح پیكری است كه همه كسانی كه به او ایمان آورده غسل تعمید یافته اند.

ضحی اقدامی
منابع:
۱. انجیل عیسی مسیح- ترجمه تفسیری عهد جدید - سازمان ترجمه تفسیری عهد جدید- چاپ اول ۱۳۵۷
۲. قرآن كریم- ترجمه مسعود ریاحی- نشر كتاب آشنا- چاپ اول۱۳۸۳
۳. عیسی- هامفری كارینتر- ترجمه حسن كامشاد- انتشارات طرح نو- چاپ سوم۱۳۸۰.
۴. تاریخ و شناخت ادیان- دكتر علی شریعتی- انتشارات البرز.
۵. روزنامه شرق- شماره۳۷۴- ۶ دی۱۳۸۳.
۶. ماهنامه سینمایی فیلم- شماره۳۱۷- خرداد۱۳۸۳.
۷.لغت نامه دهخدا.
۸. فرهنگ فارسی معین.

منبع : روزنامه ایران