تزریق ویروس، ترویج سلامتی

● واکسیناسیون در برنامه داروسازان قرار می‌گیرد
واکسن، معجزه علم پزشکی بود. انسان‌های زیادی به دنبال ابداع این شیوه، از مرگ نجات یافتند و هیچ ابزاری در پزشکی تا این اندازه به بشر خدمت نکرده است. واکسن‌ها پاسخ دفاعی دستگاه ایمنی بدن را در برابر بیماری‌های عفونی حاد و مزمن و نیز برخی از بیماری‌های عفونی که عامل بدخیمی‌ها هستند، تحریک می‌کنند. فواید واکسن شامل پیشگیری از بیماری‌های علامت‌دار، ارتقای کیفیت زندگی و باروری و کاهش مرگ و میر است. سازمان بهداشت و خدمات سلامت آمریکا در برنامه‌ای که برای بهبود سلامت مردم تا سال ۲۰۱۰ ارایه کرده، یکی از ابزارهای اصلی خود را ارتقای میزان ایمن‌سازی ذکر کرده است. در دهه‌های اخیر، نقش داروسازان در ایمن‌سازی به‌طور قابل توجهی پررنگ‌تر شده است. در ۴۶ ایالت آمریکا به داروسازان اجازه داده شده است که ایمن‌سازی را زیر نظر همکاران پزشکان خانواده برای بیماران آغاز کنند. هر چند سالیانه در کشور پیشرفته‌ای مانند آمریکا بیش از یکصد هزار نفر در برابر بیماری‌های مسری واکسینه می‌شوند، اما هنوز هم بیش از ۲۰ درصد کودکان و ۵۰ درصد بزرگسالان حداقل یکی از واکسن‌های مقرر برای ایمن‌سازی را دریافت نکرده‌اند.
● بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسیناسیون
۱) دیفتری، کزاز، سیاه‌سرفه:
دیفتری، یک بیماری عفونی حاد وابسته به سم باکتری است که توسط سم گونه «کورینه‌باکتریوم‌دیفتری» ایجاد می‌شود. این بیماری در بینی و گلوی شخص آلوده زندگی می‌کند و به راحتی به‌وسیله عطسه و سرفه انتشار می‌یابد. سم باکتری مذکور بیماری شدید و کشنده‌ای را با تشکیل پرده‌ای التهابی در مسیر تنفس فوقانی و تخریب میوکارد قلبی و دستگاه عصبی ایجاد می‌کند. کزاز به دنبال آزادسازی سم «کلستریدیوم تنانی» که در خاک و کود زندگی می‌کند، بروز می‌کند. اختلال عملکرد عصبی- عضلانی ناشی از آلودگی با این باکتری موجب سفتی و اسپاسم دردناک عضلات اسکلتی می‌شود. کزاز مسری نیست و انتقال شخص به شخص ندارد.
سیاه سرفه، یک بیماری به شدت مسری است و می‌تواند در نوزادان کمتر از شش ماه کشنده باشد.
۲) فلج‌اطفال:
ویروس پولیو، نوعی آنتروویروس متعلق به خانواده «پیکورنا ویروس»‌ است. عفونت‌های ویروس پولیو اغلب بدون علامت‌اند یا علایم مختصری ایجاد می‌کنند، اما در حدود ۱۲ درصد از افراد آلوده به این ویروس دچار درگیری دستگاه عصبی مرکزی و به دنبال آن فلج می‌شوند. خوشبختانه امروزه با بهره‌گیری از واکسن، این بیماری‌ در کشورمان مهار شده است. با این وجود، اداره ایمن‌سازی و واکسیناسیون آمریکا، تداوم واکسیناسیون فلج اطفال را حتی در کشورهایی که این بیماری در آنها ریشه‌کن شده، توصیه می‌کند.
۳) هپاتیت B:
ویروس هپاتیت B از جمله عفونت‌هایی‌ است که علاوه بر درگیری شدید کبدی، عفونت سیستمیک ایجاد می‌کند. برای کل جمعیت آمریکا، خطر تماس با ویروس کمتر از ۲۰ درصد است.
۴) ویروس هرپس:
ویروس هرپس عامل سرطان سلول‌های سنگفرشی سرویکس، ضایعات پیش‌سرطانی، آدنوکارسینوم سرویکس، ۳۵ تا ۵۰ درصد از سرطان‌های دستگاه تناسلی خارجی و زگیل‌های تناسلی است.
۵) سرخک، سرخجه، اوریون:
این بیماری‌های ویروسی در دوران کودکی می‌توانند با عوارض مرگ‌باری همراه باشند. سرخک که یک بیماری به شدت مسری است، با ظهور بثورات جلدی در سراسر بدن و در صورت عارضه‌دار شدن، پنومونی و آنسفالیت شناخته می‌شود. اوریون، تورم و التهاب غدد تحت‌فکی و بزاقی است که ممکن است باعث مننژیت، کری یا اورکیت شود. سرخجه به طور معمول بیماری خفیفی است، اما خطر اصلی آن در جنین زنان باردار است.
۶) آبله‌مرغان:
این بیماری به وسیله ویروس« واریسلا زوستر» ایجاد می‌شود و به شدت مسری است.
● واکسیناسیون هم‌زمان
تنظیم برنامه کشوری واکسیناسیون به نحوی که زمان تزریق برخی از آنان مشابه باشد، احتمال موفقیت نهایی برنامه را افزایش می‌‌دهد. همچنین، ترکیب کردن واکسن‌ها با کاهش تعداد دفعات تزریق، این برنامه را دوست داشتنی‌تر می‌کند. البته برای ترکیب کردن واکسن‌ها، موارد مجاز و غیرمجاز را باید در نظر داشت. اگر واکسن‌ها را به طور هم‌زمان تجویز می‌کنید، به یاد داشته باشید که نباید آنها را با یکدیگر در یک سرنگ یا ویال مخلوط کرد، بلکه باید در قسمت‌های گوناگون بدن و با سرنگ‌های متعدد تزریق شوند. واکسن‌های خوراکی زنده را می‌توان با سایر واکسن‌های زنده یا غیر زنده، هم‌زمان کرد.
● بحث‌های پنهان بر سر واکسیناسیون
بحث‌های متفاوتی پیرامون ارتباط واکسیناسیون و اوتیسم انجام شده است. در مطالعه‌ای که در سال ۱۹۹۸ انجام شد و در نشریه «لنست» به چاپ رسید، ۱۲ مورد کودک مبتلا به بیماری‌های التهابی روده و اختلالات تکاملی به‌ویژه اوتیسم بررسی شدند. در هشت نفر از این کودکان، والدین یا پزشک خانوادگی بیمار معتقد بودند که ارتباط نزدیکی میان زمان تزریق واکسن MMR و زمان شروع بیماری وجود داشته است، اما پس از بررسی یافته‌ها، مرکز بررسی ایمنی واکسیناسیون آمریکا اعلام کرد که هرگونه ارتباطی در این زمینه منفی است.
● نقش داروسازان در واکسیناسیون کشوری
اداره سلامت عمومی آمریکا به‌‌تازگی قوانینی را برای درگیر کردن هر چه بیشتر داروسازان در نظام بهداشت عمومی مردم به تصویب رسانده است. در سال ۲۰۰۷ میلادی، ایالت New Mexico پس از گذراندن دوره آموزشی مداوم ۱۲ ساعته، به داروسازان اجازه تجویز واکسن را داد. هدف از این طرح، افزایش شمار افراد واکسینه‌شده به خصوص در مناطق دورافتاده و روستایی کشور است.

منبع : هفته نامه سپید