مردی که لیبرتی والانس را کشت - The Man Who Shot Liberty Valance

سال تولید : ۱۹۶۲
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : ویلیس گلدبک
کارگردان : جان فورد.
فیلمنامه‌نویس : جیمز وارنر بلا و گلدبک، برمبنای داستانی نوشته دوروتی م. جانسن.
فیلمبردار : ویلیام هـ. کلوتیر.
آهنگساز(موسیقی متن) : سیریل ماکریج و آلفرد نیومن.
هنرپیشگان : جیمز استوارت، جان وین، ورا مایلز، لی ماروین، ادموند اوبراین، اندی دیواین، کن مورای، وودی استرود، جان کوآلن، لی وان کلیف، استراتر مارتین، جان کارادین و آنا لی.
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۱۲۲ دقیقه.


سال ۱۹۱۰. "سناتور رنس استودارد" (استوارت) و همسرش، "هالی" (مایلز)، برای شرکت در مراسم به خاک‌سپاری "تام دانیفن" (وین) به شهر کوچک شین‌بون می‌آیند. او در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره علت این سفر تعریف می‌کند سال‌ها پیش که در این شهر به‌عنوان وکیل مشغول به کار بوده، با هفت‌تیرکش بدنامی به‌نام "لیبرتی والانس" (ماروین) درگیر شده است. تنها کسانی که در این شهر از "والانس" نمی‌ترسیده‌اند. سردبیر الکلی اما شجاع روزنامه محلی، "داتن پی‌بادی" (اوبراین) و "دانیفن"، گله‌ٔار سرشناس و دل‌باخته "هالی"، پیشخدمت آن‌ روزها بوده‌آند. وقتی "رنس" به عضویت انجمن شهر انتخاب میظشود، "والانس" او را به دوئل دعوت می‌کند. "هالی" که نمی‌داند "رنس" حتی بلد نیست اسلحه دست بگیرد، از "تام" می‌خواهد که شلیک می‌شود و هرچند "رنس" زخمی می‌شود، اما "والانس" می‌میرد و به "رنس" لقب "مردی که لیبرتی والانس را کشت" را می‌دهند و نامزد نمایندگی کنگره می‌شود او که از کشتن یک انسان دچار عذاب وجدان است، این پیشنهاد را نمی‌پذیرد؛ اما "تام" به او می‌گوید که در تاریکی شب، او بوده که "والانس" را کشته است. "رنس" دوران بسیار موفقی را در کنگره آغاز می‌کند، در حالی که "تام" در بی‌نوائی و غربت می‌میرد. خبرنگار تصمیم می‌گیرد این داستان واقعی را چاپ نکند، چون در غرب، افسانه‌ها به حقیقت تبدیل شده‌اند.
٭ وسترنی اکسپرنیستی با وین (برای نخستین و آخرین‌بار؟) عاشق، که هم در آثار "دوک" و هم فورد بزرگ یک استثنا به‌شمار می‌آید. حکایت اسطوره‌های شیرین غرب وحشی (که خود استاد از نخستین سرایندگانش بود) این‌جا به تلخی گرائیده است. جمله اوبراین (در نقش گرداننده تنها روزنامه شهر): "میان واقعیت و افسانه همیشه واقعیت را انتخاب کن."، از پرآوازه‌ترین گفت‌وگوهای تاریخ سینماست؛ که برای توضیح برتری تخیل و باورپذیرتر بودن آن در آثار هنری، همواره کاربرد دارد. وین یکی از بهترین بازی‌های عمرش را ارائه می‌دهد.