آب تیره - DARK WATER

سال تولید : ۲۰۰۵
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : داگ دیویسن، روی لی و بیل مکانیک
کارگردان : والتر سالس
فیلمنامه‌نویس : رافائل یگلسیاس، برمبنای فیلم‌نامهٔ تاکاشیگه ایچیسه و هیدئو ناکاتا از رمانی نوشتهٔ کوجی سوزوکی
فیلمبردار : آلفونسو بئاتو
آهنگساز(موسیقی متن) : آنجلو بادالامتی
هنرپیشگان : جنیفر کانلی، جان ک. رایلی، تیم رات، داگری اسکات، پیت پست‌لتویت، پرلا هینی جاردین و آری‌یل گید
نوع فیلم : رنگی، ۱۰۵ دقیقه


̎دالیا ویلیامز̎ (کانلی) از شوهرش (اسکات) جدا شده ولی این جدائی به خاطر حق حضانت دختر کوچک‌شان با درگیری و کشمکش‌های تلخی هم‌راه بوده است. وقتی ̎دالیا̎ آپارتمانی قدیمی در روزولت آیلندِ نیویورک را برای خود و دخترش، ̎سسی̎ (گید) پیدا می‌کند، آپارتمان نیز به یک معضل بزرگ تبدیل می‌شود: از سقف‌های آپارتمان آب جاری می‌شود، سروصداهای مشکوکی از طبقهٔ بالا به گوش می‌رسد و اصولاً وقوع حوادثی مشکوک اعصاب ̎دالیا̎ را به هم می‌ریزد. دوست خیالی جدید ̎سسی̎ نیز به نگرانی‌های ̎دالیا̎ می‌افزاید. درگیری‌های ̎دالیا̎ با همسرش بر سر حضانت بچه به اوج می‌رسد و ̎دالیا̎ وکیل (رات) می‌گیرد. در این میان نشتِ مشکوکِ آب سیاه ادامه می‌یابد و دوست نامرئیِ ̎سسی̎، ̎ناتاشا̎ (هینی جاردین) نیز حضوری بیش از پیش مستمر پیدا می‌کند.
● بازسازی یک فیلم ترسناک ژاپنی به همین نام (هیدئو ناکاتا، ۲۰۰۲). نمونه‌ای دیگر از جریان دوباره‌سازی فیلم‌های ترسناک ژاپنی در هالیوود، مثل حلقه (گور وربینسکی، ۲۰۰۲) و کینه (تاکاشی شیمیزو، ۲۰۰۴)، که البته در سطحی بالاتر از اغلب این آثار جای می‌گیرد. سالس در نخستین فیلم آمریکائی‌اش، ضمن وفاداری به چارچوب نسخهٔ اصلی، بعضی عناصر آن را پُررنگ‌تر می‌کند. باید از جمله به بهره‌جوئی از فضای محصور و خفقان‌آور آپارتمان (به یمن استفادهٔ به‌جای فیلم‌ساز از لوکیشن‌های روزولت آیلندِ نیویورک)، در تشدید احساس ترس از فضای بسته (کلاستروفوبیا) در فیلم، یادآور استفادهٔ همانند رومن پولانسکی از فضای بستهٔ آپارتمان بچهٔ رمزری (۱۹۶۸)، و هم‌چنین تأکید بیشتر بر نقش کودکی که روحش به تسخیر نیروهای ماوراءالطبیعه درآمده، یادآور جن‌گیر (ویلیام فریدکین، ۱۹۷۳)، اشاره کرد. فیلم را هم‌چون نسخهٔ اصلی باید حاصل تلفیق عناصری از دو ژانر ترسناک و ملودرام دانست. از این منظر فیلم هم‌چون یک نسخهٔ کلاسیک این‌گونه آثار، مثل نفرین آدم‌های گربه‌نما (گونترفون فریچ و رابرت وایز، ۱۹۹۴) بیشتر ملودرامی حول محور رابطهٔ والدین و فرزندان و لزوم توجه بیشتر والدین به آنان به نظر می‌آید که عناصری از ژانر ترسناک را به منظور پُررنگ‌ ساختن مضامین آشنای ملودرام، با ظرافت به رعایت می‌گیرد. از سوی دیگر در راستای همین درهم آمیختن عناصر دو ژانر، فیلم‌ساز از مسائلی مثل جدائی شخصیت اصلی و همسرش و چالش‌های اجتماعی/ خانوادگی که به دنبال این امر باید با آنها مواجه شود (و در یک کلام پس‌زمینهٔ ملودرام خانوادگی فیلم)، برای بخشیدن وجهی واقع‌نایانه و ملموس به پارهٔ فانتزی/ ترسناک داستان و باورپذیر ساختن کنش‌های شخصیت‌ها استفادهٔ هوشمندانه‌ای می‌کند، عاملی که به نوبهٔ خود تأثیر عناصر وحشتزای فیلم را هم تشدید می‌کند. این رویکرد دوگانه کارآمدی خود را از جمله در نحوهٔ پرداخت شخصیت اصلی می‌نماید. او که خود قربانی رابطه‌ای ناسالم با مادرش در سنین کودکی است، در حالی‌که در یک بحران خانوادگی و مالی گرفتار آمده، می‌کوشد از تکرار آن وضعیت برای دختر خردسالش جلوگیری کند. در این حال هراس فزایندهٔ او از محیط پیرامون به همان اندازه که ممکن است ناشی از حضور عوامل ماوراءالطبیعه باشند، می‌تواند ریشه در بحران‌های عاطفی و روانی خود او نیز داشته باشد. این‌جا آب گذشته از کارکردش (به‌تبع نسخهٔ اصلی) به‌عنوان عاملی وحشتزا، هم‌چون محلهٔ چینی‌ها (رومن پولانسکی، ۱۹۷۴) کارکردی چندگانه در ایجاد پیوند بین شخصیت‌های مختلف و گذشته و حال آن نیز می‌یابد. موسیقی غیرمتعارف و توهمزای بادالامنتی که هم‌چون خود فیلم بهره‌مند از لحن و ساختاری دوگانه است، از عواملی در فیلم به شمار می‌آید که مابه‌ازائی در نسخهٔ ژاپنی ندارند. حضور رایلی به نقش دلالی سودجو و پشت‌هم‌انداز، بارقه‌ای از طنز به این داستان تلخ و هولناک و در عین حال غم‌انگیز می‌افزاید.