میکروسکوپ الکترونی به زبان ساده

در هر میكروسكوپ تنها مسئله ی درشت نمایی مطرح نیست بلكه قدرت تفكیك (resolving study) میكروسكوپ نیز از مسائل مهم است.قدرت تفكیك میكروسكوپ حداقل فاصله ای را گویند كه در آن دو نقطه ی مجزا از هم متمایز شوند.اگر فاصله ی دو نقطه بسیار كم باشد ( كمتر از ۲۵/۰ میكرون) میكروسكوپ های نوری قادر به تفكیك آن ها نیستند و تنها راه افزایش قدرت تفكیك استفاده از پرتوهایی است كه طول موج آن ها كوتاه تر از طول موج نور مرئی باشد. در میكروسكوپ الكترونی كه قدرت تفكیكی حدود ۵ آنگستروم(واحدی معادل یك ده هزارم میكرون) دارد پرتویی از الكترون ها را كه طول موج آن بسیار كوتاه تر از طول موج نور معمولی است به كار می برند.پرتوهای الكترونی از یك رشته سیم تنگستن خارج می شوند و در واقع این پرتوها مانند چراغ در میكروسكوپ نوری منبع نور دهنده اند. اختلاف دیگری كه در مقایسه ی میكروسكوپ نوری با الكترونی دیده می شود این است كه در میكروسكوپ الكترونی به جای عدسی های شیشه ای عدسی های مغناطیسی جهت تنظیم پرتوهای الكترونی به كار رفته است و ضمناً به جای چشم انسان یك صفحه ی فلئورسنت با یك دوربین قرار دارد.
هنگام كار با میكروسكوپ های الكترونی چون نمونه در خلأ قرار می گیرد باید آب آن گرفته شود(دهیدراته) . ضمناً چون الكترون ها نمی توانند از خلال یك جسم ضخیم عبور كنند ، نمونه ی مورد نظر را باید به صورت برش ها و قطعات كاملاً نازك درآورد. تشكیل تصویر به اختلاف انتشار و پخش الكترون ها بستگی دارد ، كه آن هم به نوبه ی خود با ضخامت اجسامی كه در معرض پرتوهای الكترونی قرار گرفته اند ارتباط دارد.
از آنجایی كه مواد تشكیل دهنده ی یاخته چگالی نسبتاً یكسانی دارند ، بافت یا نمونه باید با رنگ های الكترونی محتوی فلزات سنگین مانند اسمیوم ، سرب و اورانیوم پوشیده شود . این عناصر با اجرای مختلف یاخته به طور انتخابی واكنش نشان می دهند و در نتیجه سطوحی كه روی آن ها فلز رسوب می كند در عكس تیره به نظر می رسند.
در میكروسكوپ الكترونی نیز درشتنمایی كامل برابر است با حاصل ضرب درشتنمایی عدسی شیئی در عدسی چشمی .
میكروسكوپ های الكترونی با درشتنایی بسیار زیاد (۱۰۰۰۰ یا ۱۰۰۰۰۰ برابر) ساخته شده و در انواع پیشرفته ی آن برای سهولت مشاهده ی تصویر ، یك صفحه ی تلویزیونی روی آن تعبیه شده است.

منبع : آموزش و پرورش استان خراسان