کاهش گلبولهای خون

بیماری معمولا بر اساس آن سلولی که مورد حمله سیستم ایمنی بدن قرار گرفته است تقسیم بندی میشود و چون سه گروه سلول در خون است پس سه گروه بیماری اتوایمون وجود دارد.
- اتوایمون همولیتیک آنی
- ایمون ترمبوسیتوپنی
- ایمون گرانولوسیتوپنی
میتوان هر گروه را تحت سلول مورد حمله مورد بررسی قرار داد ولی علت بیماری طرز تشخیص و درمان آنها شبیه بهم میباشند.
آنچه که موجب اطلاق لفظ اتوایمون به این گروه بیماریها می‌شود . آنست که آنتی بادی برضد سلول وجود دارد .
بررسی آنمی اتوایمون بعلت وجود آزمایش کومس برای تشخیص راحتر می‌باشد ولی برای ایمون ترمبوسیتوپنی و ایمون نوتروپنی تست راحتی وجود ندارد. اگر چه آزمایشهایی موجود است .
بیشتر بیماریهای اتوایمون که بیانگر سلول گلبول قرمز میشوند بتوسط در نوع آنتی بادی ایجاد می‌شوند .
١- آنتی بادی های ایمونوگلوبین IG ۶ که در حرارت ٣٧ درجه فعالیت می‌کند و بنام آنتی بادی گرم Warm Reneting موسوم است و آنتی بادی که از نوع IgM می‌‌باشد و در حرارت کمتر از ٣٧ درجه فعالیت می‌کند و آنتی بادی سرد Cold aggciting نامیده میشود.
آنتی بادی گرم IgG را نمی‌توان با تستهای گلوتیناسیون پیدا کرد ولیکن بکمک تست آنتی گلبولین میتوان یافت .
تست آنتی گلبولین یا تست کومس برای یافتن آنتی بادی های گرم بکار می‌رود . اساس تست بدین قرار است که در بدن خرگوش بر علیه گلبولین انسانی آنتی بادی می‌سازند و سپس گلبولهای قرمز بیمار را می‌شویند و ممکن است در نتیجه تزریقات قبلی خون بروز کند. وبعلت آنتی بادی های پلاکتی و گلبول سفید است. گاهی اوقات نیز در نتیجه آنتی ژن های گوناگون گلبول قرمز بروز می‌کند که اهمیت ندارد . تب معمولا ٢ ساعت پس از تزریق خون بروز می‌کند و تا ١٢ ساعت ادامه دارد.
سرفه و تنگ نفس خفیف نیز از علائم آنست .
درمان فوری دادن کورتیزون و آنتی هیستامین است . عوارض آلرژیک گاهی بعلت IgA در بیماری که دچار کمبود IgA می‌باشد بروز می‌کند و ممکن است شدید باشد.
خون ممکن است پس از تزریق عفونت یافته باشد. سه گروه پسودوموناس - کلی باسیل و آکروموباکتر Achromobacter در حرارت چهار درجه رشد میکنند و از سیترات خون استفاده می‌کنند و تا سیترات آن تمام نشده است اختلال ظاهری در خون دیده نمی‌شود.
گاهی مختصر همولیز در خون دیده می‌شود. علائم بالینی شوک شدید ، با تزریق چند سی سی خون عفونت یافته ایجاد می‌شود. و علائم DIC بروز می‌کند.
درمان هیدروکورتیزون بمقدار ٢٠٠ میلی گرم تا یک هزار میلی گرم است پیش آگهی وخیم است و آنتی بیوتیک های داده شده کمتر مؤثر واقع می‌شوند.
عفونت هایی که توسط خون انتقال می‌یابند عبارتند از هپاتیت A , B None A - None B سیتومگالوویروس Cytomegalovirus مونوکلئوز عفونی ، بروسلوز ، مالاریا و بالاخره سفلیس می‌باشند.
همه خونهایی که از بانک خون خارج می‌شود برای هپاتیت و سفلیس آزمایش می‌شود بهترین تست برای هپاتیت اندازه گیری Alanin - Amino Transferase آلانین آمینوترانسفر از سرم میباشد.
این تست اختصاصی هپاتیت نیست ولی اختلال کبدی درخون دهنده را نشان میدهد و بر روی آن آنتی گلبولین خرگوش می‌ریزند و در حرارت ٣٧ درجه قرار می‌دهند. اگر در سطح گلبول قرمز آنتی بادی موجود باشد . آگلوتیناسیون ایجاد میشود. که تا ٤ + درجه بندی می‌شود . آگلوتیناسیون ضعیف یا یک بعلاوه را میتوان در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد. و گفته میشود که تست کومس ضعیف مثبت است .
اگر تست کومس را بروش غیر مستقیم انجام دهیم آنتی بادی گرم در سرم بیمار پیدا میشود . سرم مبتلا را با گلبول قرمز شسته ایزوگروپ در گرمخانه ٣٧ درجه قرار میدهند . آنتی بادی موجود در سرم بیمار به این گلبولها می‌چسبد و سپس آنتی گلبولین بر روی آن می‌ریزند. اگر در سرم آنتی بادی وجود داشته باشد آگلوتیناسیون ایجاد میشود و میگویند که تست کومس غیر مستقیم مثبت است. برای یافتن آنتی بادی های سرد حرارت ٤ درجه مناسبترین است . در اینجا سرم بیمار با گلبول قرمز شسته شده ایزوتوپ در یخچال قرار داده می‌شود و اگر مثبت باشد گلبول قرمز اگلوتینه میشود. البته باید سرم بیمار را رقیق کرد و تیتر Cold agglutin را بدست آورد. تیتر بالاتر از ١ غیر طبیعی است. همولیز در زمانی اتفاق می افتد که تیتر آگلوتینن سرد بالاتر از ١ باشد گاهی تیتر بالاتر از ١ می باشد
آگلوتین سرد معمولا IgM است و اختصاص آنتی iI اتمام که در همه گلبول قرمز اشخاص بالغ وجود دارد میباشند. خون جفت با این آنتی بادی های آگلوتینه نمی‌شود زیرا آنتی ژن I ندارد .
تعداد کمی آنتی بادی ها با خون جفت آگلوتینه میشود که به آنها آنتی (Letile) i می گویند.
سرم کومس معمولا آنتی بادی بر علیه IgG و کمپلمان دارد میتوان آنتی بادی اختصاصی بر علیه IgG و Comperment جداگانه ایجاد کرد .
اتو ایمون همولیتیک آنمی . شایعترین آنمی های همولتیک بعلت آنتی بادی می‌باشد در همه گروههای سنی دیده میشود . شروع بیماری میتواند به‌آهستگی یا حاد باشد . با تب
تب ضعف عمومی ، درد پهلو ، شکم همراه است . طحال قابل لمس است .
خون محیطی . میکرو اسفروسیت همراه با پلی کروما توفیلی نشان میدهد . از اسفروستوز ارثی با وجود تست کومس مثبت مشخص میشود . تست ormater frogility طبیعی است ولی یک گروه سلولی که زود همولیز میشوند وجود دارند.
شدت همولیز با شدت مثبت بودن تست کومس مربوط نیست . گاهی یک کومس ثبت شدید همولیز خفیف ایجاد می‌کند .
ایتولوژی بیماری . شاخص ترین علت بیماری ، بیماری کلاژن است . لوپوس در راس آنها قرار دارد .
سپس دارو ها میتوانند باعث بروز بیماری شوند . گاهی نیز عفونت های ویروس و یا میکروبی علت بیماری است .
اگر سرم کومس اختصاصی برای آنتی IgG و آنتی کمپلمان موجود باشد میتوان بهتر اتیولوژی بیماری را شناخت .
مثلا اگر تست کومس با آنتی IgG ثبت وبا آنتی Complarmetn منفی باشد نوع ایدیوپاتیک ( علت نامشخص ) ، آلدوست (Methylopopa) پنی سیلین مسئول است .
در بعضی موارد آنمی اتوایمون همولیتیک آنتی بادی IgA می باشد و کومس منفی است اگر تست با آنتی IgG و آنتی کمپلمان هر دو مثبت باشد علت بیماری SLE ( سیستمیک پونوی) میباشد و داروئی نیست .
اگر با آنتی IgG منفی و با آنتی کمپلمان مثبت باشد داروهای متعدد و بیماریهای مانند همولیز بعلت آگلوتینین سرد ( Cold Agglutinin Sineance) مطرح می‌باشد و بندرت ایدیوپاتیک است هست آنکه در آنتی بادیهای گرم کمپلمان بر سطح گلبول ثابت نمیشود و همولیز داخل عروقی اتفاق نمی‌افتد آنست که برای Compenetfination دو ملکول IgG ضروری است و باید فاصله دو ملکول در سطح گلبول قرمز بیشتر از ٤٠٠ آرسترانگ نباشد تا کمپلمان بتواند روی آن سوار شود. در IgG آنتی بادی پنتامر Pentamer است و ثابت شدن کمپلمان براحتی صورت میگیرد. ولی IgM نمیتواند براحتی بر روی گلبول قرمز سوار شود بنابراین تیتر Cold agglutin در سرم بسیار بالا میرود بدون آنکه همولیز وجود داشته باشد.
در آنمی اتوایمون ، آنتی بادی IgG بیشتر روی آنتی ژن RH سطح گلبول سوار میشود. این آنتی ژن ها با هم فاصله کمی دارند فیکساسیون کمپلمان براحتی صورت میگیرد . آنتی ژن I گلبول قرمز در کنار آنتی ژن ABO گروههای خونی قرار دارد. بنابراین پایه برای آنتی بادی IgM گلیکوپروتئین سطحی که آنتی ژن ABO در آنجا قرار دارد میباشد.
بیماری اتوایمون همولتیک آنمی سرد و گرم هر دو در لنفوم و هوچکین بیشتر دیده میشود در لوسمی لنفوئیدی مزمن آنتی بادی IgM بر روی آنتی ژن I سوار میشود .
در لنفوم هیدروستستیک آنتی بادی بر روی آنتی ژن نا ( آمی کوچک ) سوار میشود . درمان همه آنمی های همولتیک اتو ایمون اگر بیماری اولیه وجود داشته باشد یا دارو علت باشد درمان بیماری اولیه یا ندادن دارو است.
درمان با پرونتژون یک تا ٢ میلی گرم برای هر کیلو وزن در همه بیماران که علت بیماری شخص نیست درمان انتخابی است . دو هفته درمان برای کنترل بیماری ضروری است سپس دارو بتدریج کاهش می‌یابد . در ٢٠٠ میلی گرم یک دوز در میان رسانده می‌شود. اگر پردنیزون موثر نبود طحال برداری ٨٠ درصد بیماران را بهبود می‌بخشد . در بعضی از بیماران حتی پس از طحال برداری مقدار کمی پردنیزون ضروری است .
▪ ایمون ترمبوسیتوپنی : این بیماری در تیپ عفونتهای ویروسی در اطفال و بالغین بروز می‌کند و دو نوع حاد و مزمن دارد.
نوع حاد کودکان بیشتر عفونی است و نوع مزمن یا اپدیوپاتیک است و یا علت لوپوس می‌باشد . لوپوس میتواند قبل ، مقارن و یا بعد از ITP ( ایمون ترمبوسیتوپنیک پورپورا) پیدا شود.
نوع حاد معمولا خودبخود بهبود می‌یابد و دوره آن ٦ ماه است و بیشتر در اطفال دیده می‌شود و ویروسهای متعددی مسئول شناخته شده اند .
نوع حاد در تعقیب مصرف دارو نیز دیده شده است. بسیاری از داروها می‌توانند ترمبوسیتوپنی ایجاد کنند . نوع حاد دارویی پس از مصرف کونیدنی (Qunidine) بسیار شدید است و بیمارانی که حساس هستند در مدت کوتاهی دچار ترمبوسیتوپنی میشوند . در نوع مربوط به کفلین (Keflin = Cephalotin) مدتی طول میکشد تا بیماری بروز کند بطور کلی در مواجه با بیماری که دچار ترمبوسیتوپنی شده است سابقه مصرف دارو بسیار مهم است . بعضی از داروها پس از مصرف طولانی ایجاد ترومبوسیتوپنی ایمون می کنند بنابراین باید حتی داورهایی را که مدتی مصرف شده است نیز مسئول داشت مانند ترکیبات تیازید Thyazide یافتن آنتی بادی ضد پلاکت در بیماران مبتلا بر اساس مصرف آنتی IgG و چسبیدن آن به پلاکت با رادیو اکتیو کردن آن و اندازه گیری مقداری که باقی مانده است امکان پذیر شده است .
اگر ITP همراه با آنمی همولتیک باشد به آن سندرم اوانس Evans گفته میشود . گاهی در لوپوس آمبوسیتوپنی و لکوپنی و آنمی همولتیک توام است .
نوعی لکوپنی ایمون در آرتریت روماتوئید همراه با اسپلنومگالی وجود دارد که به آن سندرم فلتی میگویند و با خارج کردن طحال بهبود می یابد .

منبع : شبکه خبری ورلد نیوز