جایگاه ساپکو در صنعت خودرو ایران

● ساپکو در یک نگاه
شرکت طراحی مهندسی و تامین قطعات ایران خودرو (ساپکو) در آذر ۱۳۷۲ با هدف تکمیل حلقه ارتباطی طراحی، ساخت و مونتاژ خودرو در کشور تاسیس و از ابتدای سال ۱۳۷۳ فعالیت خود را با تعداد ۶۵ پرسنل آغاز نمود. از آنجا که رسالت اولیه ساپکو استفاده حداکثر از امکانات بالقوه صنایع داخلی در تامین قطعات مورد نیاز خطوط تولید شرکت ایران خودرو تعیین شده بود، ساپکو در زمینه شناسایی و ارزیابی تواناهایی‌های سازندگان در اقصی نقاط کشور اقدامات گسترده‌ای انجام داد. در این ارتباط، ساپکو به طور مستمر اقدام به شناسایی و ارزیابی منابع مختلف ساخت قطعات، مواد اولیه و... نمود.
به طوری که هم اکنون می‌توان ادعا کرد که تقریبا عمده منابع موجود در سطح کشور و برخی از منابع جهانی از طرق مختلف (آگهی در وسایل ارتباط جمعی، نمایشگاه دایمی ساپکو شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و...) شناسایی و سپس ارزیابی شده‌اند و اطلاعات مربوطه تحت بانک‌های اطلاعاتی ویژه‌ای طبقه‌بندی و نگهداری می‌شود. شرکت ساپکو جهت نیل به اهداف خودکفایی به فعالیت‌های فنی و مهندسی توجه خاص شده و با ارائه خدمات فنی، مهندسی، مشاوره‌ای و کمک به بنیه مالی سازندگان نوپا برای ایجاد و ارتقای توانایی‌های بالقوه به انعقاد قراردادهای ساخت و خرید با سازندگان قطعه اقدام نمود.
● عملکرد ساپکو
ساپکو نقش کلیدی و اساسی را در زنجیره ارزش ایران خودرو ایفا می‌نماید و این شرکت حداکثرسازی ارزش همراه با حداقل هزینه را دنبال می‌کند. حدود ۷۷‌درصد پرسنل ساپکو در حال حاضر دارای تحصیلات دانشگاهی هستند.
این شرکت دارای ۱۴۴۸ پرسنل است که از این تعداد ۱۳ نفر مدرک دکترا، ۲۹۳ نفر فوق لیسانس و ۶۵۵ نفر لیسانس را اخذ کرده‌اند. میزان بهره‌وری کارکنان ساپکو در طول چند سال اخیر سیر صعودی را طی می‌کند براین اساس سرانه فروش در سال ۱۳۸۳، ۸/۱ میلیارد تومان بوده است که با رشد ۷/۲۳‌درصدی در سال بعد از آن به ۲/۲ میلیارد تومان بالغ شد. روند صعودی سرانه فروش ساپکو ادامه یافت و در سال ۱۳۸۵ با رشد ۳/۱۸ به ۶/۲ میلیارد تومان رسید. در سال ۸۶ نیز این رقم به ۹/۲ میلیارد تومان افزایش یافت. در هدف‌گذاری صورت گرفته، پیش‌بینی سرانه فروش سال ۱۳۸۷ ساپکو دستیابی به رقم ۲/۳ میلیارد تومان از سوی شرکت مد نظر قرارگرفته است.
ساپکو در راستای دستیابی به آرمان خود یعنی رسیدن به جایگاه بزرگترین تامین‌کننده قطعات و مجموعه‌های خودرو در منطقه با کسب یک‌درصد سهم بازار جهانی قطعات خودرو OEM تا سال ۱۳۹۵ توانسته است با همکاری تمامی لایه‌های سازمانی خود اهداف استراتژیک خود را به شرح شکل فوق تهیه کند تا اطمینان یابد که تمامی افراد در تمامی سطوح سازمانی به طور هماهنگ و منسجم عمل می‌کنند.
به منظور سنجش و ارزیابی میزان موفقیت ۱۵۰ هدف استراتژیک فوق به ۴۳ شاخص کلیدی عملکرد که تا سال ۱۳۹۰ هدف‌گذاری شده و به صورت ماهیانه نیز مورد پایش قرار می‌گیرد، شکسته شده است.
تامین مواد، قطعات و مجموعه‌های خودرو برای گروه ایران خودرو و بازارهای هدف داخلی و جهانی از طریق مدیریت موثر فرآیند تامین از طراحی تا مونتاژ و شناسایی و ارتقای مزیت‌های رقابتی شبکه تامین تا سطوح جهانی جهت دستیابی به اهداف استراتژیک گروه ایران خودرو از جمله ماموریت‌های مهم شرکت ساپکو محسوب می‌شود.
سرآمدی، یادگیری، توانمندی، رقابت‌پذیری، خلاقیت، نوآوری، مشتری مداری و تعهد و وفاداری را می‌توان از جمله ارزش‌های سازمانی این شرکت بر شمرد.
● مسیر تحقق چشم‌انداز ساپکو
شرکت ساپکو در سال ۱۳۸۶ توانست به عنوان تامین‌کننده گروه ایران خودرو جایگاه کنونی خود را حفظ کند.
این شرکت تا سال ۱۳۸۸ بنا دارد که رهبر بازار داخلی و تامین‌کننده رقابتی گروه ایران خودرو در سطح کشور باشد. هدف شرکت ساپکو تا سال ۱۳۹۰ بالانس ارزی شبکه تامین (هزینه‌های ارزی تامین‌کنندگان داخلی = صادرات کل شبکه تامین) می‌باشد.
راهبری بازارداخلی منطقه، تامین‌کننده رقابتی گروه ایران خودرو و یک خودرو ساز دیگر داخلی، تامین‌کننده رده اول OEM برای یک خودرو ساز جهانی و بالانس ارزی در تامین (شامل واردات CKD) نیز از جمله دیگر اهداف در سیر تحقق چشم‌انداز ساپکو به شمار می‌آید.
شرکت ساپکو تا سال ۱۳۹۵ بنا دارد که به عنوان بزرگترین تامین‌کننده قطعات خودرو در منطقه یک‌‌درصد سهم بازار جهانی قطعات OEM را کسب نماید.
● روند افزایشی تولید ایران خودرو (مسوول تامین ساپکو)
همانطور که در نمودار ذیل ملاحظه می‌گردد روند تامین ساپکو از قطعات تحویلی به ایران خودرو در طی سه ماهه سوم ۸۷ بترتیب درمقایسه با سه ماهه اول و سه ماهه دوم ۸۷ از رشد ۴۷ و ۱۳‌درصدی برخوردار بوده است.
● روند افزایشی تولید فصلی ایران‌خودرو (مسوول تامین ساپکو)
براساس نمودار ذیل روند افزایشی تولید ایران خودرو (مسوول تامین ساپکو) در سه ماهه منتهی به دی ۸۷ به طور محسوسی اوج گرفته است.
● روند تولید ایران‌خودرو (مسوول تامین ساپکو) در ۴ماهه منتهی به دی ماه ۸۷
همچنین در طی سه ماهه منتهی به دی ماه ۸۷ شاهد رکورد شکنی تولید ایران خودرو (مسوول تامین ساپکو) بوده‌ایم.
همچنین در طی سه ماهه منتهی به دی ماه ۸۷ شاهد رکوردشکنی تولید ایران‌خودرو (مسوول تامین ساپکو) بوده‌ایم.
● صادرات شبکه تامین ساپکو
صادرات سالانه شبکه تامین ساپکو از ۱۹ میلیون دلار در سال ۸۲ به ۱۱۴ میلیون دلار در سال ۸۶ افزایش یافته است و تنها در ده ماهه اول سال ۸۷ نیز به ۱۴۸ میلیون دلار رسیده است و این روند صعودی جهت تحقق اهداف چشم‌انداز ادامه خواهد یافت.
● بهبود کیفی قطعات از دیدگاه مشتری (PPM)
بازرسی محصول نهایی، پیاده‌سازی سیستم تضمین کیفیت پیمانکاران در تکوین محصول، پیاده‌سازی ابزارهای کیفی، ارتقای سیستم مدیریت کیفیت، رویکرد سیستم‌های کیفیت بر مبنای نتیجه گرایی، آدیت چرخه تولید و محصول و پیاده‌سازی الزامات ساپکو جملگی منجر به افزایش رضایت مشتری و روند سالانه بهبود کیفی قطعات شرکت ساپکو شده است که در نمودارهای زیر مشاهده می‌کنید.
● ساپکو بزرگ‌ترین تامین کننده قطعات خودرو
▪ سیستم پیشنهادات
تحول در نظام مشارکتی کارکنان ساپکو به عنوان شرکتی پویا و متحول دارای سرمایه عظیم نیروی انسانی متخصص و متعهد می‌باشد که نمودار زیر خود گواه معتبر بر این ادعا است.
● دستاوردهای ده ماهه ۱۳۸۷
۱) تحقق بیش از ۹۵‌درصد برنامه تولید
۲) خودکفایی بیش از ۱۶۰۰ یورویی در سبد محصول‌های مختلف خودرو
۳) موفقیت در پروژه‌های کاهش هزینه
۴) دریافت دومین گواهینامه بین‌المللی EFQM
● اهداف ساپکو در سال ۸۷
۱) تحقق برنامه تولید سال ۸۷ ایران خودرو (۶۲۰ هزار دستگاه) و پیگیری آن به صورت جدی
۲) چالاک‌سازی و اصلاح ساختار سازمانی
۳) تحقق برنامه خودکفایی پلت‌فرم‌های ۴۰۵ و خصوصا ۲۰۶ و تعمیق ساخت داخل آنها
۴) انجام پروژه‌های راهبردی
● کاهش میزان ارز‌بری
با تعمیق ساخت داخل خودرو و قطعات در راستای سیاست خودکفایی، تنها طی سال‌های ۷۸ تا ۸۶ بیش از ۳۱ میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی حاصل شده است که پیش‌بینی آن برای سال ۱۳۸۷ بیش از ۶ میلیارد دلار است. در طول سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۶ متوسط نرخ رشد صرفه‌جویی ارزی ۲۲‌درصد بوده است. نمودار زیر روند سبد محصولات گروه صنعتی ایران خودرو را نشان می‌دهد.

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد