معادلات در هم ریخته ‌پاکستان ‌و آمریکا

تا قبل از وقوع حادثه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱،مناسبات پاکستان،افغانستان و ایالات متحده آمریکا کاملا تعریف شده بود.اما پس از اشغال افغانستان و سرکوبی طالبان این مناسبات به طور کامل دگرگون شد.حضور برخی عناصر طالبان در نقاط مرزی پاکستان موجب شد تا کاخ سفید به این بهانه دخالت خود در امور امنیتی اسلام آباد را آغاز نماید.روندی که‌با گذشت زمان از سوی مقامات پاکستانی مورد اعتراض گرفته است.سایت اینترنتی آسیا تایمز در تحلیل خود از اوضاع پاکستان به نکات مهمی اشاره نموده که تامل بر آنها ما را در فهم و تحلیل دقیق تر معادلات سیاسی پاکستان یاری می دهد.بخش هایی از این مطلب را با هم از نظر میگذرانیم:
“تلاشهای دولت پاکستان به منظور تثبیت شرایط ناآرام مناطق قبیله ای بی ثمر مانده است.پاکستان اقدامات زیادی در این راستا انجام داده است:
۱) اقدامات تشویقی،
۲) اعطای میزان قابل توجهی پول به گروههای افراطی و....
پاکستان امروزه توسط باقیماندگان طالبان و نیروهای ائتلافی آماده به حمله در مرزهای خود احاطه شده است.یکی از این مناطق وزیرستان است. امکان انعقاد هرگونه قرارداد صلحی که به نیروهای پاکستانی امکان مانور در مناطق قبیله ای را بدهد از میان رفته است . “رسول داور” در این خصوص می گوید:در چنین شرایطی امکان ورود ناتو به مناطق قبایلی امکانپذیر است.برای ما بهتر است تا در مقابل ناتو ایستادگی کنیم،نه نیروهای ارتش پاکستان.اما اگر هردوی آنها بخواهند به مناطق ما وارد شوند نیز آمادگی مقابله آنها را خواهیم داشت.
داور یکی از رابطین و همراهان نزدیک به “مولوی صدیق نور”رهبر پاکستانی القاعده است که کنترل نظامی مناطق قبایلی را در دست دارد.مولوی عبدالخالق دیگر فرمانده دائم حزب القاعده پاکستان است.نظامیان القاعده مدتی قبل چندین موشک را به سوی یکی از شهرهای شمال غربی پاکستان شلیک کردند که در جریان آن دهها تن کشته و زخمی شدند.این نظامیان قصدا داشتند با ارتکاب این عمل حمایت خود از رسول داور و گفته های وی را به اثبات برسانند.
وقوع حادثه مسجد لآل اسلام آباد دغدغه های ارتش پاکستان و ژنرال پرویز مشرف را جهت مقابله با نظامیان مناطق قبایلی افزایش داده است.در این راستا دولت پاکستان سعی دارد کنترل مناطق قبایلی را بر عهده بگیرد،اما در این راستا با موانع زیادی رو به روست.اسلام آباد هزاران نیروی خود را به مناطق قبیله ای این کشور گسیل داشت ،اما آنها با مقاومت و واکنش شدید نیروهای مناطق قبایلی برخورد کردند.همین مسئله موجب کشته شدن تعداد زیادی از نیروهای وابسته به حکومت پاکستان شد.
اما در فراسوی این درگیریها ایالات متحده آمریکا قرار دارد.کاخ سفید در پاکستان سعی دارد اهداف و مطلوبیتهای خود را تعقیب کند.آمرکیا سعی دارد این گونه وانمود کند که اسامه بن لادن در مناطق قبیله ای پاکستان مخفی شده است.از دیگر رهبران القاعده‌ای پاکستان می توان به “گل بهادر”و”بیت الله محمود”اشاره کرد.این افراد و گروههایشان در وزیرستان شمالی و جنوبی تمرکز یافته و مقابله با سربازان پاکستانی ارتش را وظیفه خود می دانند.این گروهها از تحرکات طالبان در دیگر مناطق شمال غربی پاکستان حمایت می‌کنند و هدف نهایی انها برکنار نمودن پرویز مشرف از قدرت است.فعالیتهای نظامی رو به گسترش در وزیرستان حاکی ازافزایش سطح آمادگی گروههای افراطی جهت مقابله با هرگونه یورش و حمله احتمالی دارد.وضعیت جغرافیایی مناطق قبایلی و کوههای شمال غربی افغانستان به گونه ایست که وضعیت خاصی را در این منطقه بوجود آورده است.
● تعادل بر هم خورده است
از سال ۲۰۰۱ میلادی که پاکستان با ایالات متحده آمریکا در جنگ علیه القاعده متحد شد،سعی کرد میان روابط خود با واشنگتن و نیروهای افراطی مستقر در مناطق قبایلی تعادل ایجاد نماید.اما این تعادل برهم ریخت.پاکستان در جریان دستگیری ۷۰۰ عضو القاعده در مناطق مرزی به نیروهای آمریکایی کمک نمود و مبارزاتی گسترده را علیه نظامیاناین مناطق سامان داددر این نبردها تعداد زیادی از افراطیون و نیروهای امنیتی پاکستان کشته شدند.
اسلام آباد بعدها قرارداد صلحی را بانظامیان مناطق قبیله ای منعقد ساخت که مطابق آن سربازان پاکستانی از مناطق شمال غربی عقب نشینی کرده و نظامیان این مناطق مسئولیت مقابله با گروههای تروریستی وابسته به القاعده را برعهده می گرفتند!دقیقا مانند سپردن کلیدهای زندان به دست زندانیان!
مناطق مرزی افغانستان مناطقی حساس و استراتژیک در پاکستان محسوب می شوند.اسلام آباد در این میان به تامین منافع ملی خود می نگرد ،اما ایالات متحده امریکا نسبت به تحولات پاکستان نگاهی دیگر دارد.”در نهایت اینکه مقامات آمریکایی سعی دارند از فضای موجوددر مناطق شمالی پاکستان نهایت بهره برداری را نموده و دامنه دخالت خود و ناتو را در امور افغانستان و پاکستان گسترش دهند.هدفی که بوش و همراهانش از ابتدای سال ۲۰۰۰ آن را دنبال میکرده اند.

منبع : روزنامه رسالت