پیشرفت تحصیلی فرزندان

یافته‌های علمی و تجارب تحقیقاتی نکاتی را دربارهٔ نقش مؤثر والدین در پیشرفت تحصیلی فرزندان یادآور می‌شود که در زیر به آن اشاره می‌کنیم:
▪ اگر والدین در نزد فرزندان از بیشترین محبوبیت، اعتبار، اهمیت و ارزشمندی برخوردار باشند، به یقین فرزندانشان موفقیت تحصیلی فراوان‌تری خواهند داشت، بدون آنکه نگرانی چندانی نسبت به وضعیت تحصیلی فرزندان در میان باشد.
▪ والدین محبوبی که اهل مطالعه یا علاقه‌مند به مباحث علمی و یافته‌های تحقیقاتی هستند، عموما دوست دارند با اهل علم و اصحاب اخلاق برتر حشر و نشر داشته باشند و در مهمانی رفتن‌ها و مهمان‌ دعوت کردن‌ها به این نکته اهمیت بیشتری می‌دهند، فرزندانشان این گروه از افراد بیشترین موفقیت تحصیلی و نوآوری‌های فکری را از خود نشان می‌دهند.
▪ والدین محبوبی که در تکریم شخصیت فرزندان، رفتار محبت‌آمیز با آنان و هدایت و حمایت مستمر آنان از هیچگونه کوششی دریغ نمی‌ورزند، بیش از دیگران شاهد تحصیلات موفقیت‌آمیز فرزندان خود خواهند بود.
▪ والدین فهیم و بصیر به درستی می‌دانند که هر قدر فرزندانشان از خود پنداره مثبت‌تر و احساس خود ارزشمندی بیشتری برخوردار باشند، با اشتهای روانی افزون‌تری مطالعه و موفقیت تحصیلی چشمگیرتری کسب می‌کنند. والدین محبوب و مطلوب جهت شکوفایی شایستگی و کمال فرزندشان همواره به نقاط مثبت شخصیت، رفتار فردی، اجتماعی و تحصیلی آنان توجه کرده، به تلاش آنها هر قدر هم که اندک باشد بها می‌دهند نه به صرف حاصل کارشان در این شرایط است که زمینه تلاش موفقیت‌آمیز آنان هموار گشته پیشرفت تحصیلی‌شان بیش از پیش نمایان می‌شود.
▪ والدین اندیشمند به درستی واقفند که شکل‌گیری نگرش و بازخورد مثبت و پویا در وجود بچه‌ها نسبت به درس و مدرسه و پیشرفت تحصیلی، اساسی‌ترین عامل پدیدآیی انگیزهٔ تلاش هدفمند است و تجارب خوشایند در زندگی خانوادگی و تعامل بین فردی با والدین، زمینه‌ساز تکوین نظام بازخوردها و نگرش‌ها در اندیشهٔ کودکان و نوجوانان است.
▪ والدین محبوب بر این حقیقت آگاهند که مقایسه‌های بی‌حاصل ثمرهٔ تلاشهای فرزند با هم‌سالانش نمی‌تواند موجب رشد و تحول مطلوب شخصیت و بستر مساعد تلاش و دستیابی به موفقیت تحصیلی باشد. از این رو از مقایسه و چشم و هم‌چشمی‌ها پرهیز کرده، احساس خود ارزشمندی را در فرزندان خود تقویت می‌کنند.
▪ والدین بصیر و صمیمی با ارزش نهادن به شخصیت فردی و تلاش فرزندان، به آنها می‌آموزند که همواره با همسالان خود رفیق باشند و با خویشتن رقیب. رفاقت با دوستان و رقابت با خویشتن، مهمترین سرمایهٔ زندگی موفق و سعادتمندانه است. در چنین شرایطی بچه‌ها از تلاش برای کسب موفقیت بیشتر لذت می‌برند.
▪ والدین دوراندیش که شخصیتشان آمیزه‌ای از عطوفت، منطق و صبوری است، با اقتدار عاطفی و منطقی و قوت اراده به فرزندان می‌آموزند که همواره در عقاید و باورهای خود استوار و ثابت‌قدم بوده، در برابر احساسات محرک‌های هیجانی مصونیت لازم را داشته باشند.
▪ والدین توانمند با کلام و رفتار خود به فرزندانشان می‌آموزند که مدرسه و معلم را از صمیم دل دوست بدارند و در سایهٔ این دوستی است که رسیدن به قله‌های رفیع علمی مقدور خواهد بود.
▪ والدین محبوب و موفق آن‌هایی هستند که در تعاملات کلامی خود با فرزندان دانش‌آموزشان کمتر مسئله درس خواندن و مطالعه و انجام تکالیف درسی را مورد تاکید قرار می‌دهند و رفتار محبت آمیز و منش مطلوب آنان در خانواده و شیوهٔ برخورد با فرزندان است که مشوق کودکان به مطالعه و تلاش برای پیشرفت علمی و تحصیلی است.
▪ سرانجام، بچه‌ها زمانی با فراغ خاطر و آرامش دل به مطالعه و تحصیل می‌پردازند و به موفقیت در امر تحصیل دست می‌یابند که شاهد زیباترین، گرمترین و محبت‌آمیزترین رابطه میان پدر و مادرشان باشند. همدلی و همراهی، هم کلامی و هم گامی، وحدت فکری و عملی والدین در ارتباط با درس و مدرسهٔ فرزندان بیشترین تأثیر را در پیشرفت تحصیلی آنان دارد.
به طور کلی بچه‌هایی که پدر و مادر محبوب را از صمیم دل دوست می‌دارند و شخصیت والدین در نزد آنان از رفیعترین جایگاه و والاترین ارزشمندی برخوردار است، از انرژی روانی بیشتری برخوردار بوده، نسبت به دیگران، تمایل کمتری به تماشای تلویزیون و یا گذراندن اوقات فراغت از مدرسه در کوچه و خیابان دارند. به خاطر داشته باشیم که کودکان و نوجوانان امروز بیش از گذشته به روابط محبت‌آمیز، حمایت رفیقانه، هدایت حکیمانه، منطق و صلابت شخصیت، بردباری و صبوری والدین و مصونیت عاطفی نیاز دارند.

غلامرضا دهقانی
کارشناس مشاوره

منبع : روزنامه اطلاعات