اثر ماده بنیادی دمینرالیزه استخوان بر القا و هدایت استخوان سازی حفره آلوئولی در موش های صحرایی دیابتیک نوع I

● زمینه و هدف:
در ارتباط با کاربرد ماده بنیادی دمینرالیزه استخوان (DBM=Demineralized Bone Matrix)، در حضور یک بیماری مثل دیابت نوع I مطالعات بسیار ناچیزی وجود دارد. این تحقیق به منظور تعیین اثرات هدایت و القاء استخوان سازی DBM در ترمیم استخوان آلوئولی موش های صحرایی دیابتیک نوع I تحت درمان با انسولین انجام گرفت.
● مواد و روش ها:
این مطالعه تجربی بر روی ۵۰ سر موش صحرایی بالغ نر با وزن ۲۵۰-۲۰۰ گرم و سن هشت هفته انجام شد. موش های صحرایی در چهار گروه بدین ترتیب تقسیم شدند: گروه اول شامل ۸ موش صحرایی (شاهد) و سه گروه دیگر ۱۴ موش صحرایی (دیابتیک در هر گروه انتخاب گردیدند. دیابت توسط آلوکسان ایجاد شد. در گروه های دیابتیک فقط گروه چهارم روزانه یک واحد انسولین NPH دریافت می نمودند. ۱۰ روز بعد دندان راست پیشین فوقانی کشیده شد و در گروه های سوم و چهارم با DBM حفره دندانی را پر نمودیم. در پایان هفته های اول و دوم نیمی از موش های صحرایی در هر گروه کشته شده و سر آن ها را جدا نمودیم. نمونه ها آماده سازی و با روش هماتوکسیلین-ائوزین (H&E) رنگ آمیزی گردیدند. تغییرات بافتی اطراف ذرات DBM را که نشان دهنده فعالیت استخوان سازی یا برعکس مغایر با فعالیت استخوان سازی می باشد، مورد مطالعه قرار گرفت.
● یافته ها:
در گروه چهارم در پایان هفته اول، فعالیت استئوبلاستیک و تشکیل تیغه های استخوانی و الیاف کلاژن (۵ مورد از ۷ مورد) و در پایان هفته دوم استخوان سازی با تشکیل تیغه های بیشتر و ضخیم تر در مجاورت DBM مشاهده شد. در گروه سوم در پایان هفته اول در اطراف DBM اثر القا و هدایت استخوان سازی در بعضی نواحی قابل مشاهده بود (۳ مورد از ۷ مورد). ضمنا تخریب ماده بنیادی استخوان توسط فعالیت کلاستیک قابل رویت بود. در پایان هفته دوم استخوان سازی به صورت پراکنده مشاهده شد. در گروه دوم در پایان هفته اول هماتوم و التهاب، نمای غالب بود و در پایان هفته دوم استخوان سازی بسیار ضعیف مشاهده شد. یافته های بافتی در گروه کنترل در پایان هفته اول، استخوان سازی در اطراف لیگامان پریودنتال (PDL) و در هفته دوم استخوان سازی با تشکیل تیغه های استخوانی بود.
● نتیجه گیری:
نتایج این مطالعه نشان می دهد که DBM در گروه موش صحرایی با دیابت کنترل شده توانسته است سلول های تمایز نیافته را تحریک و به پرواستئوبلاست ها و استئوبلاست ها تبدیل نماید به طوری که استخوان سازی در این گروه در مقایسه با سایر گروه های دیابتیک دارای روند بهتری بود و بنابراین DBM یک ماده مناسب برای پیوند است.

شهریار احمدپورقاسم آباد
محمدمحسن تقوی
حسین حقیر

منبع : پایگاه اطلاعات علمی