سبوس چیست؟

سبوس جدار خارجی گندم را تشكیل می دهد و آن قسمت از گندم است كه دائماً در معرض آفتاب و هوا بوده و از تشعشع خورشید استفاده می كند.
این قسمت دارای مقادیر زیادی از ویتامین هاست. به طور كلی تمام قسمت های فعال و زنده ی گندم در پوست آن جمع شده است. در سیلوهای بزرگ جدید، معمولاً آسیاب ها دارای نرده های بزرگ فلزی هستند. این نرده ها هنگام آسیاب كردن فشار زیادی ایجاد می كنند كه این فشار و حرارت سبب می شود كه چربی گندم به سبوس بچسبد و سپس با آن خارج شود. لازم به ذكر است كه این روغن یا چربی دارای فواید و منافع بسیار زیادی است كه متاسفانه اكثر مردم از روی عدم آگاهی آن را به دور می ریزند. قسمت زنده و فعال گندم با الك كردن گرفته می شود و خاصیت حیاتی آرد در اثر ماندن از بین می رود. بهتر است كه گندم را به صورت احتیاجات روزانه آرد نماییم كه البته این كار عملاً غیر ممكن است.
موادی كه به سبوس می چسبند عبارتنداز: مواد چربی، مواد فسفردار و از همه بالاتر گلوتن كه تنها قسمت ازت دار گندم است و در حقیقت جزومصالح ساختمانی بدن به شمار می رود.
سیلیس نیز كه عامل ساختمانی دندان ها و عامل استحكام استخوان هاست و با كمك اكسیژن هوا قلب و كلیه ها را تقویت می نماید در اثر الك كردن از بین می رود. هم چنین یكی از علل ایجاد مرض قند، فقدان سیلیس است.
فسفر ماده ای است كه برای استخوان ها و مغز و سلسله اعصاب و جذب كلسیم ضرورت دارد.
فقدان منیزیم اساس و پایه ی عمده ای از سرطان ها است.
آهن فلزی است كه كمبود آن باعث كم خونی می شود.
فسفر و منیزیم مواد سازنده ی سلول های عصبی هستند و با آن عوامل اساسی ساختمانی خود را تشكیل می دهند.
منیزیم و آهن حركات دودی را تشدید می كنند. هم چنین به وسیله ی الك كردن مقادیر زیادی از موجودات زنده و عوامل زنده ی گندم از قبیل فرمان ها، دیاستازها، ویتامین ها و آنزیم ها از بین می روند.
در ضمن روغن گندم خاصیت ملیّن دارد و حاوی ویتامینE است.
هم چنین مواد معدنی كه در اثر الك كردن گندم یا همان سبوس گیری و تصفیه ی گندم از بین می رود عبارتند از: پتاسیم، نمك، آهن، آرسنیك و كمی كلسیم. این مواد تماماً برای گلبول های سفید خون كه سربازان مدافع بدن می باشند، بسیار ضرورت دارند و هم چنین وجودشان برای گلبول های قرمز خون ضروری است.
دیاستازهای مخصوص گندم كه رنگ نان را در موقع پختن كمی خرمایی می نمایند نیز در اثر الك كردن از بین می روند و نان را سفید می كنند.
فلوئور یكی از شبه فلزات گرانبهایی است كه در گندم وجود دارد و مینای دندان به آن بستگی دارد كه آن هم با الك كردن از آرد خارج می شود.
اشخاصی كه با نان سفید تغذیه می شوند ۵۸ در صد آن را هضم نكرده، دفع می نمایند. ولی چنانچه این افراد با نان كامل تغذیه شوند، فقط ۵ درصد آن را هضم نشده دفع می نمایند.

منبع : هنر در خانواده