پنجشنبه, ۲۸ تیر, ۱۴۰۳ / 18 July, 2024
مجله ویستا
آیا بیمارستان های ما ارتقا دهنده سلامت هستند؟
![آیا بیمارستان های ما ارتقا دهنده سلامت هستند؟](/mag/i/2/g8deq.jpg)
در بیانیه اتاوا پنج راهبرد اصلی برای ارتقای سلامت ارایه شده که یکی از آنها جهتگیری دوباره نظامهای ارایه دهنده خدمات سلامت است
(Re-orientation of Health Services). در قسمت ارایه خدمات، مهمترین قسمت بیمارستانها هستند، بهطوری که ۴۰ تا ۷۰ درصد بودجههای سلامت به بیمارستانها اختصاص مییابد. به همین دلیل تغییر دیدگاه نسبت به نقش و قابلیتهای بیمارستانها جهت تبدیل شدن به ساختارهای ارتقا دهنده سلامت ضروری است.
● چرا بیمارستان؟
چند عامل باعث توجه به بیمارستانها به عنوان مراکز ارتقا دهنده سلامت است. اول اینکه بیمارستانها تابهحال در ارایه نقش خود برای تامین سلامت مردم به طور موثر عمل نکردهاند. برای مثال در کشور توسعه یافتهای مانند انگلستان، مطالعات نشان داده که کاهش میزانهای مرگ و میر عمدتا به دلیل عوامل اجتماعی مانند بهبود سطح آموزش و بهداشت بوده و نه به دلیل خدمات پزشکی و بیمارستانی. حتی در بعضی موارد نقش بیمارستانها در میزانهای مرگ و میر افزاینده بوده است، نه کاهنده. مسئله دوم مربوط به نقش بیمارستانها در نظام سلامت میشود. به طور سنتی بیمارستانها به عنوان مراکز ارایه دهنده خدمات پیشگیری ثانویه و ثالثیه هستند و ارایه خدمات پیشگیری اولیه و ارتقای سلامت به ساختارهای دیگری سپرده شده، در حالی که شواهد فزایندهای وجود دارد مبنی بر اینکه بیمارستانها میتوانند نقش چشمگیری درخدمات ارتقای سلامت داشته باشند. این نقش کاملا ثابت شده و در این مورد اجماع بین المللی وجود دارد. در کشور ما هم نقش پیشگیریهای اولیه تقریبا فقط بر عهده سطوح محیطی در نظام شبکه بهداشتی است و بیمارستانها همان نقشهای سنتی تشخیص و درمان را ایفا میکنند و برنامه مشخصی برای ارایه خدمات ارتقای سلامت در بیمارستانها وجود ندارد. به همین دلیل ارایه تعریفی جدید برای خدمات ارتقای سلامت در بیمارستانها ضروری است.
چهار حیطه اصلی در بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت شامل، ارتقای سلامت بیماران، ارتقای سلامت کارکنان، تغییر ساختار به یک ساختار ارتقادهنده سلامت و ارتقای سلامت جامعه از طریق ارتقای سلامت بیمارستان به عنوان جزیی از جامعه است. خدمات ارتقای سلامت که اثربخشی و کارایی آنها در مطالعات معتبر تایید شده، در دو دسته تقسیمبندی میشوند. دسته اول، خدمات عمومی (General) ارتقای سلامت، شامل خدمات ترک سیگار، کاهش مصرف الکل، افزایش فعالیتهای فیزیکی و اصلاح رژیم غذایی است. دومین دسته، خدمات اختصاصی (Specific) ارتقای سلامت هستند که گروههای خاص بیماران را هدف قرار میدهند. برای مثال خدمات مربوط به پیشگیری از عوارض بیماری دیابت، آموزش بیمار آسمی، بازتوانی بیماران قلبی جزو چنین خدماتی هستند. اساس این خدمات توانمندسازی فرد جهت مدیریت شرایط خاص بیماری خود میباشد. شواهد با کیفیت بالا مبنی بر موثر بودن این اقدامات در مورد بیماران دیابتی، قلبی، آسم، پوکی استخوان، بیماری مزمن انسدادی ریه، سکته مغزی، سرطانها، بیماران دچار اختلالات روانپزشکی و بیماران جراحی وجود دارد.
● نقش فراموششده
وضعیت کنونی ارایه خدمات ارتقا سلامت در بیمارستانهای کشور ما نا مشخص است. هر چند بعضی از این خدمات مانند مشاورههای تغذیه به طور پراکنده و در بعضی بیمارستانها ارایه میشوند، ولی برای ارایه بسیاری از این خدمات در بیمارستانها ساختار تعریف شدهای وجود ندارد (مانند خدمات ترک سیگار یا خدمات ارتقای سلامت برای بیماران آسمی). در عین حال زیرساختهای مختلف برای ارایه این خدمات مانند زیرساختهای انسانی، قانونی و ... تا حدی فراهم است. برای مثال، در برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، مواد ۴۸ و ۸۸ میتوانند به عنوان بستر قانونی ارایه این خدمات مورد استناد قرار گیرند.
خدمات ارتقای سلامت دورنمای آینده خدمات بیمارستانی در نظامهای سلامت است. شبکه بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت در بدو تشکیل، در چند کشور اروپایی ایجاد و سپس گسترش فراگیر به سمت کشورهای در حال توسعه، بخصوص کشورهای آسیایی پیدا کرد، به طوری که در حال حاضر بیش از ۱۳۰ بیمارستان عضو این شبکه هستند و در بعضی کشورها برنامههای درازمدت برای تبدیل کل بیمارستانها به بیمارستانهای ارتقا دهنده سلامت وجود دارد. برای پیادهسازی این خدمات در بیمارستانهای کشور ما نیز در ابتدا لازم است که با بررسی کامل شواهد و تجربیات جهانی و نظر صاحبنظران، ابعاد مختلف این مساله مانند ضرورت و فوریت ارایه این خدمات، لزوم تدوین و تصویب قوانین، استقراردهندگان خدمت، موانع استقرار در آینده، ارایهدهندگان، گیرندگان و ساختار ارایه خدمت مشخص و سپس الگوی مناسب برای ایجاد این بیمارستانها ارایه شود.
دکتر محمد علی حیدرنیا
استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
منبع : هفته نامه سپید
وایرال شده در شبکههای اجتماعی
تعمیرکار درب برقی وجک پارکینگ
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
فروش انواع ژنراتور دیزلی با ضمانت نامه معتبر
مسعود پزشکیان ایران دولت چهاردهم محمدجواد ظریف پزشکیان دولت دولت سیزدهم عزاداری علیرضا زاکانی علی باقری رهبر انقلاب رئیس جمهور
پلیس پلیس فتا هواشناسی تهران آلودگی هوا پلیس راهور قتل شهرداری تهران پشه آئدس تیراندازی زلزله گرما
واردات خودرو خودرو حقوق بازنشستگان قیمت خودرو قیمت طلا قیمت دلار بازنشستگان بازار خودرو اربعین دلار قیمت سکه مالیات
تلویزیون سینما فضای مجازی سریال سینمای ایران اوشین امام حسین فیلم فرهاد مشیری لیلی رشیدی بازیگر وزارت ارشاد
مغز محصولات کشاورزی دانشگاه تهران ماه آزمون سراسری
آمریکا جو بایدن دونالد ترامپ ترامپ رژیم صهیونیستی اسرائیل غزه روسیه فلسطین جنگ غزه چین طوفان الاقصی
فوتبال پرسپولیس استقلال علی علیپور مهدی طارمی سپاهان تراکتور باشگاه پرسپولیس علیرضا بیرانوند رئال مادرید لیگ برتر ایران نقل و انتقالات
گوشی اینترنت عیسی زارع پور روزنامه ناسا وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اپل
سرطان خیار گرمازدگی کاهش وزن سکته قلبی لاغری افسردگی صبحانه