غریزهٔ اصلی - BASIC INSTINCT

سال تولید : ۱۹۹۲
کشور تولیدکننده : امریکا
محصول : آلن مارشال
کارگردان : پل ورهوون
فیلمنامه‌نویس : جو استرهاز
فیلمبردار : یان د بونت
آهنگساز(موسیقی متن) : جری گلداسمیت
هنرپیشگان : مایکل داگلاس، شارون استون، جرج دزوندزا، جین تریپل هورن، دنیس آرنت، لیلانی سارلی، دوروتی مالون، دانیل وون بارگن، بیل کیبل و بروس یانگ
نوع فیلم : رنگی، ۱۲۷ دقیقه


ـ سن فرانسیسکو، ̎جانی بوز̎ (کیبل)، ستارهٔ بازنشستهٔ موسیقی راک، در رختخواب به دست زنی با تیغ یخ‌شکن کشته می‌شود. ̎کارآگاه نیک کوران̎ (داگلاس) ـ که از وقتی تصادفاً دو توریست را با گلوله زده، وضعیت مناسبی در نیروی پلیس ندارد ـ برای پرس و جو نزد ̎کاترین ترامل̎ (استون)، محبوبهٔ ثروتمند ̎جانی̎ می‌رود و معلوم می‌شود که ̎کاترین̎ رمانی نوشته که در آن جنایتی مشابه قتل ̎جانی̎ به دقت توصیف شده است. ̎کاترین̎ ادعا می‌کند کسی می‌خواهد برایش پاپوش بدوزد، ولی اجازه می‌دهد ̎نیک̎ بفهمد که کتابی که در دست نوشتن دارد، دربارهٔ پلیسی است که دلباختهٔ زنی متهم به قتل می‌شود و عاقبت به دست او به قتل می‌رسد. ̎نیک̎ به دنبال ̎کاترین̎ به میل‌والی می‌رود و می‌فهمد او با زنی به نام ̎هیزل دابکینز̎ (مالون) دوست است که به رغم سن بیشترش، به ̎کاترین̎ شباهت دارد و تمام اعضاء خانواده‌اش را کشته است. اما ̎کاترین̎ ادعا می‌کند که او هم مثل ̎نیک̎ به بررسی وسوسهٔ جنایت علاقه دارد. ̎دکتر بت گارنر̎ (تریپل هورن) ، روانشناس پلیس، که از زمان حادثهٔ توریست‌ها با ̎نیک̎ کار کرده و گهگاه محبوبه‌اش هم بوده، به ̎نیک̎ می‌گوید ̎کاترین̎ را از زمان دانشکده می‌شناسد. ̎ستوان نیلسن̎ (وون بارگن) از دایرهٔ امور داخلی پلیس برای ̎نیک̎ مزاحمت ایجاد می‌کند، و ̎نیک̎ فکر می‌کند که همه‌چیز زیر سر ̎کاترین̎ است، با وجود این رابطه‌ای عاشقانه را با او شروع می‌کند. ̎نیلسن̎ به قتل می‌رسد و ̎نیک̎ را تا زمان تحقیقات بیشتر، از کار معلق می‌کنند. ̎نیک̎ متوجه می‌شود که ̎بت̎ و کاترین̎ در دوران دانشکده رابطه‌ای نزدیک داشته‌اند. در این بین، دوست ‌دختر ̎کاترین̎ ، ̎راکسی̎ (سارلی) که به شدت به ̎نیک̎ حسادت می‌کند، به قتل می‌رسد. همکار ̎نیک̎، ̎ گاس̎ (دزوندزا)، متوجه احتمال ارتباط میان ̎بت̎ و ̎جانی بوز̎ می‌شود، و کسی که خود را هم اتاقی دوران دانشکدهٔ ̎کاترین̎ معرفی می‌کند، تلفنی با او قرار می‌گذارد تا اطلاعاتی دربارهٔ ̎بت̎ و ̎کاترین̎ به او بدهد. ̎ گاس̎ سرقرار حاضر می‌شود، ولی به دست زنی با تیغ یخ‌شکن کشته می‌شود. ̎نیک̎ دیر می‌رسد، ولی با ̎بت̎ روبه‌رو می‌شود که ادا می‌کند توسط پیغام ناشناسی به آنجا دعوت شده است. ̎نیک̎ که فکر می‌کند ̎بت̎ می‌خواهد حمله کند، او را با گلوله می‌زند، و تمام شواهد نشان می‌دهند که ̎بت̎ قاتل بوده است. با وجود آنکه کتاب ̎کاترین̎ به آخر رسیده، رابطه‌اش را با ̎نیک̎ ادامه می‌دهد و در رختخواب، به تیغ یخ‌شکن دست می‌برد، ولی از آن استفاده نمی‌کند.
ـ تریلری پیچیده که بیش از آنکه اثر کارگردانش باشد، متعلق به فیلمنامه‌نویس آن، استرهاز است. کلیدی‌ترین فیلم دههٔ ۱۹۹۰ سینمای آمریکا از نظر پرداختن به جنسیت که موفق می‌شود با ارائه تصویری غیر متعارف از زن (قاتلی روشن‌فکر!) به کلی تصورات تماشاگر را از روابط میان زن و مرد از هر حیث دگرگون کند. استون مناسب‌ترین انتخاب برای ایفای نقش این ̎وامپ̎ عجیب و غریب و داگلاس در نقش قربانی او فوق‌العاده است. نمای پایانی فیلم که پس از یک فید طولانی، گناهکار بودن زن را (با نمایش یخ‌شکن آلت جرم در زیر تخت او) عیان می‌سازد، در یادها می‌ماند.