شیفتگی غرب از معنویت شرقی

اشتیاق برای احیای مجدد معنویت در غرب آغاز شد و ادامه پیدا كرد و شكل‌های مختلفی به خود گرفت. در این میان برخی از آنها به قدری با اهمیت هستند كه نیازمند یك كاوش مستقل - هر چند به صورت مختصر - هستند.
نخست آنكه علاقه به آنچه كه به طور كلی معنویت شرقی نامیده می‌شود برگرفته از آموزه‌‌های هندی خاور دور، جهان اسلام، ودانتا، تائوئسم، ذن، بودیسم و صوفیسم بوده است. معنویت شرقی تنها در چند سال اخیر غرب را شیفته خود نكرده است. برخوردهایی كه در قرون وسطی میان مسیحیت و یهودیت با اسلام صورت گرفتند در این میان نقشی مهم داشتند. به علاوه در دوران مدرن چهره‌هایی مانند گوته، بلیك و امرسون پیدا شدند كه علاقه خود را به تصوف و هندوئیسم به نمایش گذاشتند.
در طول این قرن این جذابیت مسیر عكس به خود گرفت به‌ طوری‌ كه طی دهه‌های گذشته معنویت شرقی در هر دو گونه حقیقت و تردید به صورت بخشی از دورنمای غربی درآمد. تحریف آموزه‌های شرقی از سوی شرق شناسان و برخی جامعه شناسان در اینجا مورد بررسی و بحث قرار می‌گیرند. آنچه كه در مورد این معنویت شرقی بسیار قابل توجه است حضور ارزش‌هایی است كه از دهه‌های آغازین این قرن توسط چهره‌های سرشناسی مانند رنه گنون، سوزوكی و آناندا كوماراسوامی آغاز شد و تاكنون ادامه داشته است.
معرفی حقیقی باورهای شرقی در غرب در آثار مكتب سنتگرایی گنون، كوماراسوامی، شوان، پالیس، لینگز و دیگران بسیار مشهود است. این چهره‌ها نه فقط به معرفی آموزه‌های شرقی در پاسخگویی به شبهات بر آمدند كه به دفاع و تلاش برای بقای سنت غربی در هر شرایط مكانی و زمانی اقدام كردند.
در هر حال فراگیری احیای معنویت در غرب و نقش معنویت شرقی بخصوص از نوع صحیح و اصیل آن توسط مكاتب سنتی حداكثر اهمیت در آثار دانشمندان غربی را یافته است. چهره‌هایی مانند ماسینیون، كربن، زیمر، الیاده و دیگران كه باید از آنها یاد كرد در دوره‌های مختلف معاصر غرب، تا جایی كه به معنویت مرتبط بود، با توجه به آثار اصلی معنویت شرقی در جهت تشریح و تاویل آن تلاش نمودند.
آنچه كه آنها از آن استفاده كردند، گنجینه ذی قیمت معنویت شرقی در غرب بود كه البته نیازمند جدیت محققان و علاقه‌مندان در دور نگه داشتن تحریف و انحراف در درك صحیح از مفاهیم شرقی است چه به صورت مشاركت در یكی از روش‌های معنویت شرقی و یا كمك به آموزش و احیای معنویت به دنیای غرب.
یكی از تلاش‌های مهم در جهت اشتیاق به معنویت كوشش برای تجدید نظر در معنویت مسیحی با وجود تمامی مقاومت‌هایی كه در دنیای مدرن بر ضد مذهب و معنویت وجود دارند قلمداد می‌شود. برخی از گمراهان غربی به دنیای متفكران مسیحی بازگشت نموده و با ورود مجدد به كلیسای مسیحی در غرب، تبدیل به راست كیشانی شدند كه حضور قلبی مومنان حقیقی را در صفوف نمازگزاران مشاهده كردند.

منبع : روزنامه تهران امروز