موزه ای به نام مردم شناسی

در خیابان بو‌علی بر سر دیواری کوتاه تابلوی نسبتا بزرگی است که با حروف درشت عنوان <موزه مردم شناسی > روی آن نوشته شده و توجه هر عابری را به خود جلب می کند. ‌
شاید برای بیشتر کسانی که فرصت بازدید از آن محل برایشان به دست نیامده مفهوم این عنوان در وهله اول کمی نامانوس و ناآشنا باشد و از خود بپرسند موزه مردم شناسی یعنی چه، و اصولا‌ً فلسفه تشکیل چنین موزه‌ای چه بوده و در داخل آن چه چیزهائی برای تماشا و بازدید مردم جمع آوری شده است. ‌
هر یک از این سئوالها و پرسشهای مشابه آن در حد خود در خور توجه است. و بنابراین برای آن که سئوال های شما بی جواب نماند بیائید با هم سری به داخل موزه مردم شناسی بزنیم و از نزدیک با اشیاء و آثاری از گذشته و حال در آن گردآوری شده بازدید نمائیم.
اگر این کار عملی شود تقریبا قسمت اعظم پیچیدگی های سئوال های شما روشن خواهد شد. مسئولا‌ن موزه مردم شناسی همه وقت در آنجا آماده راهنمائی بازدیدکنندگان هستند و شما را در جریان کیفیت و چگونگی تشکیل موزه مردم شناسی خواهند گذاشت. ولی اگر شما مجال چنین بازدیدی را ندارید اجازه فرمائید ما در اینجا مختصری از سابقه به وجود آمدن موزه مردم شناسی و اشیا و آثار‌ی که در آن نگهداری می شود برای شما شرح دهیم. ‌
‌ ساختمان موزه مردم شناسی یکی از بناهای قدیمی تهران است که در اوایل قرن چهاردهم هجری قمری ساخته شده است. ‌
در حدود بیست و پنج سال پیش ، وزارت فرهنگ وقت درصدد ایجاد موزه مردم شناسی برآمد و برای این امر به تمام ادارات فرهنگ نواحی مختلف کشور دستور داده شد که اطلا‌عات و اشیا مربوط به زندگی مردم نواحی مختلف ایران را جمع آوری و به مرکز ارسال دارند. به ا‌ین ترتیب پایه و بنیاد موزه مردم شناسی ایران ریخته شد و در سال ۱۳۱۷ رسماً افتتاح گردید. لکن در اثر عدم توجه و نبودن متخصصان علم مردم شناسی و موزه‌داری این موزه به صورت انبار کالا‌ درآمد و مانند دکان های سمساری بدون رعایت اصول از اشیا گوناگون انباشته شد در حالیکه اشیا و اطلا‌عات گردآوری شده برای ایجاد موزه‌ای که از هر نظر بی‌عیب و نقص باشد تناسب زیادی نداشت. ‌ در چند سال اخیر هنرهای زیبای کشور برای رفع نقائص موزه مردم شناسی اقدامات مؤثری به عمل آورده و با تربیت و اعزام دانش پژوهان جوان به نواحی مختلف کشور در امر گردآوری فولکلور و وسایل زندگی مردم ایران و به‌نمایش گذاشتن آنها، تحول عظیمی به وجود آورده است. ‌
به طور کلی اشیا موزه مردم شناسی که در معرض نمایش قرار داده شده و معرف طرز زندگی و هنر مردم ایران می باشد به قرار زیر است: ‌
اشکال مختلف لباس زنان ایرانی در دو قرن اخیر که شامل لباس های بلند اوایل قرن سیزدهم هجری و دامن های کوتاه و چتری اواخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم هجری است. ‌
این لباس ها بر تن مجسمه های بزرگ مومی پوشانیده شده و در قفسه‌های متعددی نمایش داده شده است. بعلا‌وه مقداری از وسایل زندگی مردم آن دوره و همچنین کارهای دستی ایرانیان مانند قلمدان ها، نقاشی ها، گلدوزی‌ها و غیره که نماینده ذوق و سلیقه مردم ایران است این مجموعه را تکمیل می‌نماید. ‌
لباس های عشایر مختلف کشور مانند کردها، بختیاری ها، لرها بلوچ ها و غیره نیز قسمت مهمی از موزه را تشکیل می دهد. اشیاء مذهبی، مجموعه‌ای از شیشه‌های ایرانی، جواهرات و تزئینات زنان ایرانی، تیپه ای مختلف مردم کشور در نیم قرن پیش در این موزه به معرض تماشا گذاشته شده است. ‌
غرفه‌ای از گیلا‌ن که معرف جنبه‌های مختلف زندگی مردم آن ناحیه می‌باشد و همچنین قهوه خانه‌ای به سبک قهوه‌خانه‌های قدیم از کامل‌ترین و زیباترین غرفه های این موزه می‌باشد. ‌
همه ساله حاصل کار گروه ها اعزام اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه هنرهای زیبای کشور به استانها مختلف کشور به موزه مردم شناسی منتقل و در غرفه های جدید برای بازدید عموم به معرض نمایش گذاشته می شود. ‌

منبع : روزنامه سیاست روز