در دفاع از علوم انسانی

تفاوت نگاه و برخورد ما با علوم مختلف در ایران در نوع خود جالب است. منظورم نوع تلقی حاکم در بین سیاستگذاران و صاحبنظران ایرانی در قبال مسئله بومی­سازی دانش و علم است. مسئله از آنجا آغاز می­شود که دانش غربی هم بد است و هم خوب. منظورم این نیست که هر پدیده­ای خاصه مصنوعات انسانی دو وجهی ­اند. منظورم این است که موضعی دوگانه در قبال علوم غربی دیده می­شود. علوم فنی و مهندسی و پایه و مانند اینها خوب­اند. تلاش فراوان سیاستگذاران علم و تکنولوژی دراین زمینه خود گواه این رویکرد است. در کسب چنین تکنولوژی و دانشی نباید از هیچ تلاشی غفلت کرد. استراتژی ها عموماً متمرکز بر مهندسی معکوس و کسب آخرین یافته ها با دقت ویژه است. اما وقتی صحبت از علوم انسانی می­شود به یکباره نگاه ما به غرب دگرگون می­شود.
غرب به موجود عجیبی تبدیل می­شود که همه یافته­های آنها گمراه کننده و از مصادیق دانش­های ضاله­اند. از همین جاست که فکر می­کنم دو نوع تعبیر نسبت به بومی­سازی علم در ایران وجود دارد. بومی­سازی به معنای اخذ تمام و کمال دانش و تکنولوژی غربی و احتمالاً قرار گرفتن در متن تحولات این دانشها و بومی­سازی به معنای طرد کلیه دانشهای علوم انسانی غربی به منظور بنیان نهادن طرحی دیگر و نو. اصل بحث من این است که از این حیث دانش علوم انسانی فرقی با علوم دقیقه غربی ندارد. رسیدن به مسیرهای جدید و احتمالاً بومی راهی جز آموختن این دانشها و به تعبیری مهندسی معکوس آنها ندارد. با این نگاه تکفیر این گونه دانشها که امروزه باب شده موضوعیت نخواهد داشت.

توسط محمد رضائی
velashedi.blogfa.com

منبع : مطالب ارسال شده