پاییز پدرسالاری

انسان گرایی ای كه به زعم مدرنیته دغدغه اصلی روزگار معاصر است، در پی ساختن گزاره هایی است كه با آن بتوان سطحی مطلوب از كرامت انسان را به دست داد. ارزش و كرامتی كه با تعریفی خودبنیاد از مدرنیته همراه است. یكی از دستاوردهای این انسان گرایی كشف و جعل حقوقی تازه است برای رسیدن به آن تعریف خودبنیادش از انسان. كنوانسیون های حقوقی مختلفی كه می خواهند جزم های تاریخی و اجتماعی را بشكنند و افقی دیگر را به انسان نشان دهند. كنوانسیون حقوقی كودك یكی از آن فصل هایی است كه خواسته تا دغدغه پدرسالاری جامعه ها را فروبشكند و كودك را با حقوقی كه مدرنیته برای او قائل است، آشنا كند. حقوقی كه می گوید سلامت روانی و جسمانی جامعه در نسلهای بعدی متضمن رعایت همین حقوق كودكان است . آری، هنوز كودكان زیادی در دنیا از عدم آموزش، دسترسی به آب آشامیدنی سالم و حداقل های معیشتی، بیماری ها، سوءاستفاده های جسمی، بیگاری و سربازی و شركت در جنگ ها به صورت اجباری و بسیاری از این دست مسائل دردآور رنج می برند اما سؤال حقیقی این جاست كه در بهبود وضعیت كودكان آنچه را كه در فرا روی مدرن انگارانه خود به دست می آوریم، آیا صرفاً رهایی كودكان از رنج است، یا...؟
كنوانسیون حقوق كودك و مكلف شدن بین المللی دولتها به پذیرش آن، تشكیل بسیاری از نهادهای دولتی و خصوصی در جهت حمایت از حق كودك، تشكیل پلیس كودك و... همه در پس خود یك زمزمه را دارند و آن بر حسب مفاهیم جامعه شناختی پاییز پدرسالاری جوامع است. فصلی كه توانسته بود انسان را تا رسیدن به مدرنیته یاری دهد و اكنون نوبت زوالش فرارسیده اما راستی این فصل چه نسلی از خود باقی گذاشت و نسل های آینده چه چیزی را پیش نظر خود خواهند دید...!!!
انبوه كتاب ها و كلاسهای آموزشی كه می خواهند یادمان بدهند چگونه با كودكان باید برخورد كرد همه به زعم خود در پی این هدفند كه تعادل سلامت روانی و جسمی كودكان كه بزرگسالان نسل آینده هستند را برقرار سازند. اما نسلی كه در حقوقی كه برایش برساخته اند تنها سایه ای كم رنگ از معرفت و شعور معنویت را می تواند ببیند چگونه نسلی خواهد بود؟ نسلی كه بسامد آن اكنون از لابه لای اوراق كتابهای روانشناسی كودك و رفاهی كه گرانبهاترین اوقات پدر و مادر را هزینه می كند گاه به بیرون سرك می كشد و ما را با مواجهه ای تلخ روبه رو می سازد. بهار پدرسالاری با تمام پسركشی ها روزگار نخبه پروری بود كه در همه سطوح آن انسان توانست افق های فراروی صدساله خود را چندساله و گاه چند ده ساله طی كند، اما حالا در آستانه پاییز پدرسالاری این سنت است كه باید رانده شود و عصر (پدركشی) یعنی روزگار آدم های متوسط. كودكانی كه پای رایانه بزرگ می شوند اما از جنس آنهایی نیستند كه رایانه را به دنیای انسان هدیه كردند بلكه سرگرم می شوند تا رفاهشان هرچه بیشتر تامین شود آن هم با قربانی جان خانواده ای كه باید تولید كند تا بتواند مصرف كند. نسلی كه رشدی كاریكاتورگون دارد، رشدی كه حاصل آن انعكاسی تلخ است از آنچه به دنبال به بار نشاندن آن هستیم؛ یا نه! اكنون دیگر به دست آمده... .
یاسر هدایتی

منبع : روزنامه همشهری