فلسطین و اسرائیل به روایت نویسندگان غربی و اسرائیلی

ماهیت رژیم صهیونیستی و حقیقت رفتار این رژیم با ملت فلسطین، حتی از نگاه محققین و پژوهشگران غربی و اسرائیلی نیز دور نمانده است. کتابهائی که در این بخش معرفی می‌شود، پدیده صهیونیسم، جنگهای اسرائیل با ملل مسلمان،‌ فعالیتهای موساد، موضوع آوارگان،‌اصالت ملت فلسطین و سایر موضوعات مربوط به بحران فلسطین را بررسی کرده‌اند.
● نام کتاب: یک فلسطین، تمام و کمال: یهودیان و اعراب تحت قیمومت انگلستان
One Palestine, Complete: Jews and Arabs under British Mandate
▪ نویسنده: تام سگو
▪ Tome Segev
▪ قیمت: ۲۸ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۲۰۰۰
▪ تعداد صفحات: ۶۲۴ صفحه
در طی ۵۰ سال گذشته، روابط اعراب و اسراییل دستخوش تحولات،‌تغییرات و جنگهای بسیاری بوده است. فهم رخدادهای مربوط به فلسطین در طی این دوره برای فهم آنچه در آینده روی خواهد داد مهم و مؤثر است. تام سگو، ژورنالیست اسراییلی با این بیان که چرا انگلیسی‌ها، نیروهای صهیونیستی را به اعراب ترجیح دادند و چگونه در شکست دادن فلسطینی‌ها به آنها کمک کردند، کتاب «یک فلسطین تمام و کمال» را به رشته تحریر درآورده است. او ضمن بررسی فقر و محرومیت ملت فلسطین اعتقاد دارد دلیل برگزیده شدن صهیونیست‌ها از سوی انگلستان، زمینه‌های قدرت این گروه در جهان بوده است.
● نام کتاب: عرفات، از مدافع تا دیکتاتور Arafaat: Frome defender to dictator
▪ نویسنده: سعید ابوریش Said K.Aburish
▪ ۳۶۱ صفحه
▪ چاپ نوامبر ۱۹۹۸
▪ ناشر: Bloomsbury ایالات متحده امریکا
نویسنده در این کتاب، تلاش می‌نماید تا به بهترین شکل، شخصیت، زندگانی و سرشت دوگانه و متناقض رهبر فقید فلسطینی را مورد بررسی قرار دهد. نویسنده که یکی از تحلیل‌گران سیاسی فلسطینی است، مفهوم رایج از شخصیت عرفات در غرب را از زاویه‌ای دیگر مورد توجه قرار می‌دهد. به عقیده او عرفات بیش از آنکه مدافع آرزوهای مردم باشد با کوته‌نظری خود در عرصه عمل و دوری از واقعیت‌ها و عدم درک درست از اصول دموکراتیک، به یک بازدارنده واقعی جریان صلح در خاورمیانه تبدیل شده است. نویسنده اعتقاد دارد که سازمان آزادیبخش فلسطین، هرگز یک حرکت انقلابی نبوده است، بلکه گروهی از فلسطینینان می‌باشندکه در طی زمان، ثروتمند و ثروتمندتر شده‌اند. او می‌گوید که عرفات در سال ۱۹۶۳ با سازمان جاوسی آمریکا CIA در بیروت ارتباط برقرار نموده و از همان زمان، گفتگوهایی پنهان میان آنها وجود داشته است. ابوریش بر این باور است که رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین یا رییس حکومت خودگردان فلسطینی یکی از زشت‌ترین چهره‌های دیکتاتوری مطلقه را در جهان امروز به خود گرفته است.
● نام کتاب: امپراطوری اسراییل و فلسطینیان، سیاست توسعه Imperial Israel and Palestinians: the Politics of Expansion
▪ نویسنده: نور مصلحه
▪ قیمت: ۱۵ پوند
▪ تاریخ انتشار: ۲۰۰۰
▪ تعداد صفحات: ۳۲
در کتاب امپراطوری اسراییل و فلسطینیان، نویسنده تاریخی از سیاست توسعه‌طلبی اسراییل ارائه می‌دهد. نویسنده به ویژه بر دوره تاریخی پس از جنگ ۱۹۶۷ تاکنون تمرکز نموده و تأکید می‌کند سیاست تجاوز و توسعه رژیم صهیونیستی توسط هردو گروه چپ و راست در اسراییل در تمام این دوران ادامه داشته است. نویسنده نشان می‌دهد که اساس برخورد میان صهیونیستها ـ اعم از مهاجر یا ساکن ـ و فلسطینیان عموماً در مورد موضوعاتی از جمله زمین،‌ قلمرو، جمعیت، شهرک‌نشینان و آب بوده است. او همچنین به تشریح این مسأله می‌پردازد که در سیاست اسراییل آواره‌سازی فلسطینیان در هر زمان از طرق نظامی یا وارد ساختن فشارهای مداوم از اولویت برخوردار است.
● نام کتاب: ستون‌های فروافتاده: سیاست‌های آمریکا در قبال فلسطین و اسرائیل از ۱۹۴۵ Fallen Pillars: U.S Policy Towards Palestine and Israel Since ۱۹۴۵
▪ نویسنده: دونالد نف Donald Neff
▪ قیمت: ۲۵ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۵
▪ ناشر: Institute For Palestine Studies
▪ تعداد صفحات:۳۵۰
نویسنده این کتاب به عنوان یکی از خبرنگار ـ محققان مؤسسه مطالعات فلسطین در واشنگتن به پیشینه تاریخی گرایشهای امریکا نسبت به صهیونیسم و فلسطین می‌پردازد و در این زمینه، به اسناد طبقه‌بندی شده وزارت خارجه آمریکا استناد می‌کند. او سپس، تحول سیاست‌های آمریکا در قبال مجموعه‌ای از حوادث از مرزبندی‌های جدید تا مسأله پناه‌جویان را مورد توجه قرار می‌دهد و از این رهگذر به مبحث گفتگوهای سیاسی نیز می‌پردازد، دقت نویسنده در استفاده از اسناد، از نکات قابل توجه در این کتاب است.
● نام کتاب:گلوله‌ههای پلاستیکی Rubber Bullets
▪ نویسنده: یارون عزراهی
▪ ناشر: Farrar. Strous and Giroun
▪ قیمت: ۲۵ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۷
▪ تعداد صفحات: ۳۲۰
عزراهی به عنوان یک نویسنده‌ی اسراییلی در حوزه علوم سیاسی و مدرس این رشته در دانشگاه به بررسی مفهوم قدرت در جامعه سیاسی اسراییل و شکاف‌هایی که در اثر منازعه میان گروههای مدعی قدرت بوجود آمده، پرداخته است. تمرکز او بر روی مسأله قدرت در این کتاب، از منظر نگاه به نقش قدرت به عنوان هویت بخش جامعه، شکل دهنده رابطه مردان وزنان و پدران و فرزندان در جامعه امروزی اسراییل است. او به بررسی راههایی که اختلاف و منازعه از آن طریق به جنبه‌های گوناگون حیات و فرهنگ اسراییلی، از ابعاد اجتماعی خدمت نظام وظیفه و توسعه زبان عبری گرفته تا رویکردهای اسراییلی‌ها به سوی شناخت سرشت و موقعیت زنان راه یافته است، می‌پردازد.
● نام کتاب: دلار و دیپلماسی Dollars and Diplomacy
▪ نویسنده: پاتریک کلاوسون و زئوگدال
▪ قیمت: ۱۹ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۹
▪ تعداد صفحات: ۳۲۰
کلاوسون و گدال در کتاب دلار و دیپلماسی به دنبال یافتن ارتباط میان پدیده‌های اقتصادی و سیاسی هستند. از این رهگذر، نویسندگان یاد شده بر این باورند که مذاکرات صلح اعراب و اسراییل تحت تأثیر ابتکارات اقتصادی آمریکا قرار دارد. بدین ترتیب کتاب حاضر در حالی که تأثیر عوامل دیگر بر روی منحنی حرکت مذاکرات را نفی نمی‌کند اما اهمیت فعالیت و ابتکارات اقتصادی از سوی دولتهای آمریکا در این زمینه را بسیار اساسی قلمداد می‌نماید.
● نام کتاب: تاریخ اسراییل، از آغاز صهیونیسم تاکنون
▪ History of Israel: From the Rise of Zionism to our Time
▪ نویسنده: هاوارد. ام. سچر
▪ قیمت: ۲۵ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۹
▪ تعداد صفحات: ۳۵۲
این کتاب از سرآغاز صهیونیسم (ناسیونالیسم یهودی) توسط تئودور هرتصل آغاز و صهیونیسم پس از هرتصل، اعلامیه بالفور، آغاز رویارویی یهود ـ عرب، فلسطین در جنگ جهانی دوم، فلسطین پس از جنگ، جنگ استقلال، جنگ شش روزه، جنگ یوم کیپور، منشاء‌لیکود، صلح با مصر، اسراییل و درگیری در لبنان را مورد بررسی قرار می‌دهد. نویسنده همچنین در دو فصل به مسیر دشوار صلح و فهرست‌بندی اهم اتفاقات مهم نیم قرن اخیر در این سرزمین می‌پردازد. این کتاب را می‌توان کتابی جهت ارائه تاریخ یهود و نه تاریخ اسراییل در قرن جاری دانست، نویسنده در ویرایش دوم این اثر که چاپ اول آن در ۱۹۹۶ منتشر گردید کوشیده اشتباهات اولیه را اصلاح کند و با اعراب و فلسطینیان برخوردی بی‌طرفانه داشته باشد. از این نویسنده همچنین کتاب نگاهی به تاریخ معاصر یهود نیز قبلاً به چاپ رسیده است.
● نام کتاب: فلسطین در عهد عیسی: ساختارهای اجتماعی و منازعات اجتماعی Palestine in the Time of Jesus: Social Structures and Social Conflicts
▪ نویسنده: کی. سی. هانسون، داگلاس ای. اُکمان K.c. Hanson, Douglas E. Oakman
▪ تعداد صفحات: ۲۵۶
▪ ناشر: Minnea Polis: Fortress
▪ سال نشر: ۱۹۹۸
این کتاب با بهره‌گیری از رویکردی جامعه‌شناختی به شناسایی پویایی‌های اجتماعی در عرصه‌های سیاسی،‌ اقتصادی و مذهبی در نخستین روزهای حیات سرزمین فلسطین می‌پردازد. مقایسه‌هایی که میان دنیای قدیم و جدید وجود دارد نیز خواننده را در فهم بهتر نقاط کلیدی یاری می‌کند. نمودارهای کتاب از دیگر مواردی است که درک متن را تسهیل می‌نماید.
● نام کتاب: رانده‌شدگان فلسطینی [The Palestinian exdus ۱۹۴۸-۱۹۹۸]
▪ نویسنده: غداکرمی، اوجن کتران [Ghada Karmi, Eugene Cotran]
▪ تعداد صفحات: ۲۸۸
▪ سال نشر: ۱۹۹۹
این کتاب به یکی از مسائل مهم و اغلب فراموش شده در بسیاری از جوامع امروزی یعنی مسأله آوارگان فلسطینی می‌پردازد. کتاب حاضر با کنار یکدیگر قرار دادن جنبه‌های گوناگون تاریخی حقوقی و ... تلاش می‌نماید تا جنبه‌های برجسته این مسأله پیچیده را به تحلیل بکشید. در نظر داشتن دیدگاهی برای آینده و سرنوشت آوارگان، از دیگر مباحث کتاب حاضر است.
● نام کتاب: برداشت‌های مربوط به فلسطین: تأثیر این برداشت‌ها بر سیاست خاورمیانه‌ای ایالات متحده [Perceptions of Palestine: their Influence on U.S Middle East policy]
▪ نویسنده: کاتلین کریستیسون [Kathleen Chiristison]
▪ تعداد صفحات: ۳۸۰
▪ سال نشر: ۱۹۹۹
این کتاب در آزمون افکار عمومی امریکایی در مورد فلسطین بر این باور است که در طی قرن بیستم، جوی از محق بودن یهودیان برای زندگی و تشکیل دولت در فلسطین در میان امریکایی‌ها وجود دارد در حالی که حق مردم فلسطین برای زندگی در این سرزمین به فراموشی سپرده شده است. نویسنده همچنین به بررسی عوامل تأثیرگذار بر روی سیاستگذاران امریکایی در زمینه مسایل مربوط به فلسطین می‌پردازد.
● نام کتاب: اسراییل چگونه برنده شد: تاریخی مختصر از درگیری‌های میان اعراب و اسرائیل How Israel Was Won: Aconcise History of the Arab – Israeli Conflict
▪ نویسنده: بالیس توماس
▪ قیمت: ۱۷ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۹
▪ تعداد صفحات: ۳۵۲
نویسنده این کتاب کوشیده است برخوردهای صورت گرفته از سالهای پایانی قرن ۱۹تا مذاکرات اخیر اعراب و اسراییل را مورد بررسی قرار دهد
● نام کتاب: آنچه که باقی ماند: روستاهای فلسطینی که در سال ۱۹۴۸ توسط اسراییل اشغال و سکنه آن آواره شدند. All That Remains: The Palestinian Villages Occupied and Depopulated by Israel in ۱۹۴۸
▪ نویسنده: ولید خالدی
▪ قیمت: ۶۰ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۹
کتاب حاصل ۶ سال تحقیق نویسنده و حدود ۳۰ محقق همکار است که در آن مشخصات کامل ۴۰۰ روستای فلسطینی که در خلال جنگ ۱۹۴۸ نابود شده و ساکنان آن آواره گردیده‌اند، آورده شده است. در مورد این کتاب بنی‌موریس از نویسندگان روزنامه هاآرتص نوشته است: «کتاب، حاصل کار زیاد‌، در جمع‌آوری اسناد و مدارک است، کتاب یک تحقیق اساسی را به نمایش می‌گذارد کاری که خیره کننده است.»
نویسنده کتاب در بیت‌المقدس به دنیا آمده و تحصیلات خویش را در لندن و اکسفورد به اتمام رسانده است. او دستیار محقق در مرکز تحقیقات خاورمیانه هاروارد امریکا است و کتابها و مقالات متعددی به زبان عربی و انگلیسی دارد.
● نام کتاب: اورشلیم؛ یک شهر، سه دین Jerusalem: One City, Three Faiths
▪ نویسنده: کارن آرمسترانگ
▪ ناشر: Radnom House
▪ تاریخ انتشار:۱۹۹۷
▪ قیمت: ۵/۱۷ دلار
در این کتاب، آرمسترانگ به بررسی تاریخ بیت‌ المقدس از زمان‌های گذشته تا قرن بیستم میلادی می‌پردازد. این شهر برای سده‌های متمادی، شهر مقدس مسلمانان، مسیحیان و یهودیان بوده است. در تمامی ادیان،‌ «مکانی مقدس» وجود دارد و نویسنده تلاش می‌کند تا این تقدس را از نگاه هر سه مذهب مورد بررسی قرار دهد. این شهر نه تنها، نشانه‌ای از خداوند در چشم طرفداران این سه دین است بلکه به عنوان شهری که ریشه در هویت آنها دارد، مطرح می‌گردد.
در این کتاب نویسنده مراحل رشد و تکامل ادیان مختلف در این منطقه، تاریخ اقوام و مذاهب موجود از دیرباز و چگونگی اسکان اقوام را به طور مفصل و مبسوط مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد. کتاب ضمن بررسی تاریخی به ادعاهای طرح شده توسط اقوام و تمدنهای مختلف درباره تملک بیت‌المقدس اشاراتی می‌کند و دلایل هر یک را بر می‌شمارد. در پایان کتاب نویسنده بیت‌المقدس را شهری مقدس برای پیروان همه ادیان ذکر می‌کند.
● نام کتاب: جنگ و صلح در خاورمیانه War and Peace in the Middle East
▪ نویسنده: اَوی شلیم
▪ ناشر: Viking Penguin
▪ قیمت: ۱۳ دلار
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۵
▪ تعداد صفحات: ۱۵۱
سیاست در خاورمیانه پدیده‌ای است که اغلب بسیار پیچیده به نظر می‌رسد. کتاب جنگ و صلح در خاورمیانه، کتابی است که مسائل مربوط به منطقه را به صورتی ساده مورد توجه قرار داده است. البته نباید فراموش کرد که این روش گاه به نوعی ساده‌انگاری بیش از اندازه مسائل تبدیل شده است. بنابراین، به رغم تلاش نویسنده در ارزیابی انتقادی از اوضاع منطقه، تحلیل‌های کتاب، چهره‌ای ساده به خود می‌گیرد و لذا برای آنانی که در پی تحلیل‌های عمیق هستند، رجوع به منابع دیگر توصیه می‌شود.
● نام کتاب: جاسوسان گیدئون؛ تاریخ سرّی موساد Gideons Spies: the Secret History of the Mossad
▪ نویسنده: گوردن توماس
▪ ناشر: St. MartinPress
▪ قیمت:۹۵/۱۴ دلار
▪ تاریخ انتشار: مارس ۲۰۰۰
این کتاب درباره موساد یکی از سازمانهای مهم جاسوسی ـ جهان نوشته شده است. این سازمان در سال ۱۹۵۱ با هدف تضمین امنیت اسراییل به وجود آمده و به یکی از سازمانهای اطلاعاتی مهم در جهان تبدیل گردید. بسیاری از عملیات‌های جاسوسی و ضد جاسوسی، تروریستی، قتل، ترور، آدم‌ربایی و شکنجه فلسطینیان. ریشه در فعالیت‌های این سازمان داشته است. نویسنده مدعی است که برای نخستین مرتبه، ضمن مصاحبه با برخی اعضای موساد و دستیابی به برخی اسناد فوق محرمانه و طبقه‌بندی شده، تلاش نموده تا درهای یکی از موضوعات کاملاً بسته را بگشاید و حقایقی درباره موساد را آشکار نماید.
در این کتاب در مورد دست‌داشتن سازمان اطلاعاتی ـ جاسوسی اسراییل در جریان‌های مختلف از جاسوسی در کاخ سفید گرفته تا انفجار هواپیمای TWA و همچنین کشته شدن شاهزاده دیانا و ... سخن به میان آمده است
● نام کتاب: دیوار آهنین: اسراییل و جهان عرب The Iron Wall: Israel and the Arab World
▪ نویسنده: آوی اشلایم
▪ ناشر: Norton
▪ تاریخ انتشار: ۱۹۹۹
▪ قیمت: ۵/۳۲ دلار
نویسنده این کتاب که از اساتید روابط بین‌الملل دانشگاه آکسفورد است، ‌با یک نگاه تاریخی به سیاست‌های اسراییل در قبال جهان عرب نگریسته است. از این رهگذر، الگوهای رفتاری اسراییل در عرصه‌های نظامی و سیاسی از نخستین اهداف اعلام شده توسط صهیونیست‌ها تا فعالیت‌های جاری در زمینه فرایند صلح، مورد بررسی قرار می‌گیرد. کتاب، با بهره‌گیری از منابع اسراییلی، عربی و غربی تلاش می‌نماید تا ارزیابی تازه خود را بر پایه‌ی اطلاعاتی بهتر ارائه نماید.
اشلایم بر این باوراست که بخش بزرگی از تاریخ اعراب و اسراییل، در جنگ گذشته است و نزاع و درگیری، سایه خویش را بر این تاریخ می‌گستراند اما از سوی دیگر بر این عقیده است که اسراییل چنان قوی خواهد شد که مذاکرات صلح را به صورتی کاملاً مطلوب و مورد نظر خویش به پیش برد.
● نام کتاب: صهیونیسم و بنیانهای دیپلماسی اسراییل Zionism and the Foundations fo Israeli Diplomacy
▪ نویسنده: ساسون سوفر (Sasson Sofer)، دوروته آشفر ـ ونسن (Dorothea Shefer – Vanson)
▪ ‌چاپ سپتامبر ۱۹۸۸
▪ ناشر: دانشگاه کمبریج، لندن
این کتاب با دستمایه قراردادن جزئیات تاریخی، ریشه‌های سیاسی یهودی، توسعه و گسترش ایدئولوژی صهیونیستی را در سالهای قبل از به وجود آمدن اسراییل مورد بررسی قرار می‌دهد.
این تحلیل، نشان دهنده آن است که چگونه بنیانهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اسراییل در این دوره، مورد کنکاش و گفتگو قرار می‌گیرد و در دیپلماسی جدید اسراییل، بازتاب می‌یابد.
این کتاب به عنوان یکی از کتب مرجع برای دانشجویانی که در زمینه صهیونیسم و سیاستهای اسراییل به مطالعه مشغولند، مطرح می‌باشد.
● نام کتاب: فرزندان اسرائیل، فرزندان فلسطین: داستانهای واقعی ما Children of Israel, Children of Palestine: our own true stories
▪ نویسنده: لورل هالیدی Laurel Holiday
▪ ۳۸۴ صفحه
▪ چاپ می ۱۹۹۸
▪ ناشر: Pocket Books
در فضای جنگی خاورمیانه، چه چیزی رشد می‌کند و چه کسانی بزرگ می‌شوند؟ خاطرات کودکی مربوط به سالهای قبل از ۱۹۴۸ و جوانان فلسطینی و اسراییلی در حال حاضر، مجموعه‌ای است که پاسخ این پرسش را ارائه می‌کنند. برخی این رؤیا را در سر می‌پرورانند که تمام افراد گروه مقابل را نابود کنند و برخی دیگر از خود می‌پرسند که چه غمناک است وقتی که انسان در سرزمین خویش،‌غریبه شمرده می‌شود.
امروز صحبت از صلح است، اما به کدامین بها؟ نویسنده بر این باور است که در کتابش امکانی را برای شنیدن داستانهای هر دو طرف و شنیدن مجموعه آنها برای دیگران فراهم آورده است.
● نام کتاب: منازعه اعراب و اسراییل (از سری مطالعات تاریخ کمبریج) The Arab – Israeli Conflict (Cambridge History Program)
▪ نویسنده: تونی مک آلیوی Tony Mc Aleavy
▪ چاپ سپتامبر ۱۹۹۸
▪ ناشر: SIGS Books and Multimedia
نویسنده تلاش دارد تا تاریخ پیچیده منازعات نوین میان اعراب و یهودیان را از گذشته‌های دور، مورد بررسی قرار دهد و آن را تا دوره‌ی حاضر ادامه دهد. در این کتاب با مطالبی همچون: ظهور صهیونیسم، زندگی یهودیان، ایجاد اسراییل و تأثیر آن بر زندگی مردم فلسطین، آشنا می‌شویم. نویسنده، همچنین به ارزیابی سرشت منازعات در نیمه دوم قرن بیستم می‌پردازد. ظهور سازمان آزادیبخش فلسطین، جنگ‌های میان اعراب و اسراییل، نقش قدرتهای بزرگ و تلاش‌های اخیر در ایجاد صلح از جمله مسائلی است که در این کتاب مطرح و تحلیل شده است.
● نام کتاب: بنای دولتی فلسطینی، انقلاب ناتمام [Building a Palestinian State: the Incomplete Revolution]
▪ نویسنده:گلن رابینسون [Glenn E. Robinson]
▪ تعداد صفحات: ۲۸۴
▪ سال نشر: ۱۹۹۷
رابینسون در کتاب بنای دولتی فلسطینی، تلاش می‌کند تا ریشه‌های پیدایش انقلاب فلسطینی را در میان مردم مورد توجه قرار دهد. به باور او، مجموعه‌های خودجوش مبارزاتی مانند گروههای دانش‌آموزی و دانشجویی، اتحادیه‌های کارگری، کمیته‌های زنان، کشاورزان و ... نهادهایی مردمی را بوجود آوردند که در کنار یکدیگر، جامعه فلسطینی را تشکیل می‌داد. جامعه‌ای که دیگر اسراییل نمی‌توانست آن را نادیده بگیرد. در اینحال، بعد از جریان‌های یاد شده است که قدرت توسط یک نیروی سیاسی مانند عرفات و سازمان ‌آزادیبخش فلسطین قبضه می‌گردد.

منبع: شماره‌های مختلف «فصلنامه مطالعات فلسطین) مؤسسه تحققات و پژوهشهای سیاسی ـ علمی ندا

منبع : دوران