شنبه, ۲۱ مهر, ۱۴۰۳ / 12 October, 2024
مجله ویستا

غرب در مقابل برگ‌های برنده ایران چه می‌کند؟


غرب در مقابل برگ‌های برنده ایران چه می‌کند؟
یک کارشناس آمریکایی مسائل هسته‌ای در مقاله‌ای به تحلیل برگ‌های برنده ایران در بازی هسته‌ای مقابل غرب پرداخته و سعی می‌کند راهکارهایی را که آمریکا می‌تواند در مقابل این برگ‌های برنده در پیش بگیرد بررسی کند.به اعتقاد این کارشناس تسلط بر تنگه هرمز و همچنین هراس غرب از خروج ایران از معاهده منع تکثیر و آزمایش سلاح‌های هسته‌ای مهم ترین برگهای برنده ایران در مناقشه‌ هسته‌ای به شمار می‌روند.
هنری سوکولسکی، مدیر اجرایی مرکز مطالعات سیاست‌های منع تکثیر سلاح‌های اتمی در واشنگتن با همکاری پاتریک کلاوسون، کارشناس مسائل ایران در این مقاله که در روزنامه فیلادلفیا اینکوایر منتشر شده می‌نویسد: در میان تلاش‌های دیپلماتیک آمریکا برای تحریم ایران این کشور دو برگ برنده عمده در اختیار دارد که در صورت بازی با آنها غرب با تهدیدی جدی مواجه خواهد بود.
نخستین برگ برنده ایران تنگه هرمز است که اگر ایران آن را مسدود سازد می‌تواند جامعه جهانی را از دسترسی به ۴۰ درصد از نفت صادراتی جهان محروم سازد و این به معنای یک فاجعه اقتصادی جهانی است.
دومین برگ برنده ایران به اعتقاد او خروج از پیمان منع تکثیر سلاح‌های اتمی (ان پی تی) است.
اقدامی که حتی اگر منجر به دستیابی ایران به سلاح اتمی نشود می تواند موجب بروز موجی از تکثیر سلاح‌های اتمی از عربستان سعودی تا مصر و ترکیه شود.
نویسنده سپس به طرح این پرسش می‌پردازد که آمریکا و متحدانش در مقابل، چه اقداماتی می‌توانند انجام دهند.
به اعتقاد وی در اولین گام باید آسیب پذیری از صادرات نفت خلیج فارس را کاهش دهند.
او می نویسد: کارشناسان نفتی معتقدند همه نفت خروجی از تنگه هرمز به جز ۲ تا ۳ میلیون بشکه در روز که مستقیما توسط ایران از این تنگه صادر می‌شود را می‌توان توسط خط لوله‌هایی از عراق به کویت و از عربستان سعودی به دریای سرخ و دریای عمان منتقل کرد، فقط باید این خطوط ارتباطی برقرار شوند.
این امر با بازگشایی خط لوله انتقال نفت عراق به عربستان سعودی که در سال ۲۰۰۱ در زمان صدام توسط عربستان سعودی تصرف شده بود میسر است. همچنین لازم است لوله‌های اتصالی بین خط لوله‌های عمان و امارات ایجاد شود که هم اکنون در حال ساخت است و تمام این اقدامات با هزینه‌ای کمتر از یک میلیارد دلار و طی ۱۸ ماه قابل انجام است.
سوکولسکی نتیجه می‌گیرد با ایجاد این سیستم جایگزین انتقال نفت ،تاثیر اقتصادی انسداد احتمالی تنگه هرمز توسط ایران تا حدی تعدیل می‌شود و می‌توان مانع از افزایش شدید قیمت نفت شد.
به اعتقاد او دومین اقدامی که غرب می‌تواند در برابر ایران انجام دهد تلاش برای این است که در صورت بستن تنگه هرمز توسط ایران، ضربه اصلی این اقدام متوجه خود این کشور شود.
وی می‌افزاید ۸۰ تا ۹۰ درصد از درآمد صادرات ایران و نزدیک به ۷۵ درصد از کل درآمد این کشور وابسته به نفتی است که از تنگه هرمز صادر می‌شود.
به ادعای نویسنده با توجه ذخیره ۵۰ میلیارد دلاری ایران، در صورت به خطر افتادن درآمد نفت مقامات این کشور می‌توانند یک تا دو سال اقتصاد کشور را حفظ کنند اما اگر وزارت خزانه داری آمریکا و متحدان اقتصادیش دست به اقدامی هماهنگ بزنند معلوم نیست چه میزان از این ذخیره ارزی قابل دسترسی خواهد بود.
او در نتیجه می‌گیرد با وجود افزایش ذخیره‌های نفتی در جهان از جمله ذخیره ۶۸۷ میلیون بشکه‌ای آمریکا و برخی موارد مشابه در کشورهای متحدش و با افزایش تولید یک میلیون بشکه نفت توسط عربستان سعودی، برگ برنده تنگه هرمز و ابزار نفت حتی می‌تواند علیه ایران به کار رود.
او همچنین توصیه می‌کند که برای اطمینان یافتن از احتمال موفقیت این استراتژی آمریکا و متحدانش می‌توانند به تدریج حضور نظامی هوایی و دریایی خود در خلیج فارس را افزایش دهند و یک راه نه چندان تحریک کننده برای این امر رایزنی برای همکاری با نیروهای بین‌المللی است که در حال حاضر برای ماموریت‌هایی مانند مبارزه با قاچاق مواد مخدر و انسان و مبارزه با تروریسم در منطقه حضور دارند.
او می‌افزاید احتمال مخالفت کشورهایی مانند روسیه و چین وجود دارد ولی نیروی دریایی ناتو و کشورهایی کوچک‌تر مانند نیوزیلند و همچنین برخی از کشورهای خلیج فارس از این اقدام حمایت خواهند کرد.
این کارشناس مسائل هسته‌ای در ادامه به مساله خروج احتمالی ایران از ان‌پی‌تی و تاثیر آن بر دیگر کشورها اشاره کرده و می‌نویسد راه‌هایی برای جلوگیری از پیامدهای این مساله وجود دارد از جمله فرانسه اخیرا پیشنهاد کرده‌است که در صورت خروج کشورها از پیمان ان‌پی‌تی، آنها باید مسئولیت نتایج این سرپیچی را بپذیرند و همچنین به عنوان مجازات تا یک دهه از دریافت سوخت هسته‌ای محروم شوند و یا برای دریافت آن نظارت‌های گسترده و اعلام نشده آژانس تحت پروتکل الحاقی را بپذیرند.
او در پایان مدعی شده است: آمریکا و متحدانش با در پیش گرفتن چنین اقداماتی ضمن کنترل فعالیت‌های هسته ای ایران، می‌توانند باعث شوند این کشور برگ‌های کمتری برای بازی داشته‌باشد و مهم‌تر آز آن ما می‌توانیم با استفاده از برگهای خود آنها پیروز شویم.
سونیا انزابی نژاد
منبع : خبرگزاری آفتاب