تعیین ردپای اکولوژیکی در نواحی شهری پرتراکم و بلندمرتبه (نمونة مورد مطالعه:محلة الهیه تهران)

هدف این تحقیق، ارزیابی آثارمحیط زیستی افزایش تراکم جمعیتی و ساخت و سازهای شهری، بخصوص بلند مرتبه سازی در نواحی و محله‌های شهری است. نمونة مورد مطالعه این تحقیق، محلة الهیه یکی از معروف‌ترین نواحی توسعة ساختمان‌های بلند در شهر تهران است. ابتدا مقایسه روند تغییرات کاربری‌های محلة الهیه نشان داد که در فاصلة سالهای ۱۳۵۸ و ۱۳۸۴ اراضی ساخته شده در حدود ۵/۲ برابر افزایش و متعاقبأ زمینهای سبز و باز به میزان ۷/۱ برابر کاهش داشته است. این کاهش به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار محیط زیستی افزایش ساخت و ساز‌های محلة شناسایی شد.سپس با استفاده از روش "ردپای اکولوژیکی" مشخص شد که میزان "زمین مصرف شده" برای تأمین نیاز‌های مصرفی ساکنان ناحیة الهیه درسال ۱۳۸۴ بیش از ۵ برابر مساحت ناحیه و۶/۱ برابر کل مساحت شهر تهران بوده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که توسعة محلة الهیه سهمی بسیار فراتر از ظرفیت محیط‌زیستی خود مصرف می‌کند. همچنین در برنامه‌های توسعه محله، افزایش فضاهای سبز و باز برای جبران آثار افزایش فضاهای پر یا ساخته‌شده پیش‌بینی نشده است.در نهایت مشخص شد که روش"ردپای اکولوژیکی" می‌تواند به‌عنوان ابزار مناسبی برای ارزیابی و مقایسة کل آثار محیط‌زیستی در مقیاس توسعه‌های درون‌شهری برحسب معیار و واحدی مشترک یعنی"زمین" تطبیق و تعمیم یابد.

نویسنده : پریماه صمدپور ـ شهرزاد فریادی

منبع : محیط شناسی