آسیا و بازار بکر و دست نخورده شیلاتی

كشورهای آسیائی امروز شاهد سرازیر شدن شدید اقلام خوراكیهای فرآوری شده وارداتی به كشورهایشان هستند، مردم این قاره در حال شهر نشین شدن سریع و ظهور طبقه متوسط هستند، بنظر می رسد استرالیا برای بدست آوردن سهم بیشتری از بازار نسبت به سایر كشورهای منطقه در موقعیت بهتری قرار دارد.آقای Man ali pattnaik در مقاله ای برای مجله food چنین می نویسد: استرالیا كه به داشتن لبنیات مرغوب و محصولات دامی خود مشهور است. اینك موقعیت خود برای صادرات خوراكهای عمل آوری شده و نوشابه به آسیا محكم می كند. با این حال هنوز هم پتانسیل های كشف نشده زیادی در آسیا وجود دارد. استرالیا برای رقابت با ایالات متحده و كانادا، شركاء خود، در تلاش است كه بزرگترین سهم را از كیك آسیا به خود اختصاص دهد. این گزارش حاكیست تعجب آور نیست كه آسیا و اقیانوس آرام با ۶/۳ میلیارد جمعیت یعنی ۵۶% كل جمعیت جهان، بیشترین حجم مصرف غذا در سال را دارا می باشد.آقای Vishal Thapliyal رئیس Pricewater house Finance در مصاحبه با مجله Food گفته « فرهنگ » سریعا در حال تغییر زندگی، كمك مناسبی برای بدست آوردن سهم بیشتر بازار در آسیا است كه شروع آن از چین خواهد بود. آگاهیهای نهفته و اشتیاق برای سلامت زندگی كردن محللی برای افزایش تقاضای غذاهای سالمتر مثل آب در بطری، صد در صد آب میوه، نوشابه های عصاره میوه ای، چای گیاهی، غذاهای اوگانیكی، محصولات كم چربی لبنیات، نوشابه های تقویت شه و آجیل، می باشد.مطالعه اخیر صورت گرفته روی بخش غذا و نوشابه در چین نشان می دهد كه بازار غذاهای بسته بندی شده می تواند با ۶/۶ درصد افزایش در سال ۲۰۰۸ به ۵/۶۴ میلیارد دلار برسد. آسیا، اقیانوس آرام، سومین بازار مهم غذاهای فرآوری شده منجمد در جهان ۸۵% نیازهای غذای فرآوری شده خود را وارد می كند. در حال حاضر ژاپن ركورد دار واردات غذاهای عمل آوری شده می باشد. این گزارش حاكیست مطالعات سازمان تجارت جهانی نشان می دهد كه بزرگترین منطقه ای كه به غذاهای عمل آوری شده، محصولات كشاورزی بیشتر روی آورده اند. كشورهای در حال توسعه مثل چین، اندونزی، مالزی و تایلند می باشند. بر اساس مطالعه ای كه توسط مونیتور اطلاعاتی انجام شده نشان می دهد كه در آسیا دو نوع مختلف فاكتور تقاضا وجود دارد، یكی فاكتور محافظه كاری است كه در آن افراد سنتی از هر گونه نوآوری گریزانند. مثل چین و تایلند و تایوان، دیگری فعال و مصرف كنندگان آینده نگر، این افراد كسانی هستند كه از هر نوع فرآوری استقبال می كنند. مثل مالزی و ژاپن و كره جنوبی.
●كشف بازارها:
استرالیا بجای تمركز بر صادرات محصولات غذائی مازاد خود، بیشتر با صادرات فرمولها (فرهنگ) استفاده از فرصتهای تغییر ذائقه، مصرف كنندگان متحول در حال افزایش آسیائی، به موفقیتهائی دست یافته است.
این گزارش با استناد به اظهارات آقای Tim Gauci كمسیونر ارشد استرالیا در ویتنام در مصاحبه با مجله Food می افزاید حتی در بازارهای كوچكی مثل ویتنام نیز نحوه خرید مصرف كننده از سنتی به بازارهای خیابانی و سوپرماركتها و ... تغییر كرده است. او می افزاید استرالیا بشدت به دنبال بازار ویتنام و خارج كردن این بازار از چنگ فرانسوی ها است ... آقای Gaeci می افزاید آسیا (به عكس استرالیا)، جمعیت بزرگی را در خود جا داده است. صادرات استرالیا حتی ۵ تا ۱۰ درصد سهم این بازار را در دست ندارد. نفوذ، حتی خیلی كمرنگ، به این بازار موقعیت تجاری خوبی محسوب خواهد شد. سنگاپور در مقایسه با یك كشور در حال توسعه مثل ویتنام، یك همكار آسیائی بزرگ خود را از نظر شهر نشینی و در نتیجه تقاضای فرآورده های عمل آوری شده، پشت سر گذاشته است. خانم Namrata Mathur مشاور تبعیدی مستقر در سنگاپور در مصاحبه با مجله Food گفته « پس از یك روز خسته كننده كاری، تهیه یك شام برای افراد فامیل كار شاقی محسوب می شود، یك شام آماده و بسته بندی شده در قفسه های سوپرماركتها و سپس گرم كردن آن به وسیله میكروویو، و صرف چند دقیقه وقت یك فرصت ایده آل برای مردم آسیا محسوب می شود. البته با این كار ما هیچ صدمه ای به فرهنگ سنتی خود نزده ایم. او می افزاید با ورود بیشتر زنان به بازار كار، من فكر می كنم تقاضا برای غذاهای بسته بندی شده حاضری افزایش یابد.آقای Gerry Lee مدیر عامل تعاونی (خرید و بازرگانی) Fair Price ( قیمت مناسب)، اظهار داشته است كه سوپرماركت بزرگ خرده فروشی محلی، ایجاد مغازه های هدفدار، در غرقه ۳۶۰۰ فوت مربع را پیشنهاد می كند. او می افزاید با افزایش شهرت و اطمینان مردم محلی مصرف كننده از محصولات استرالیا و افزایش جمعیت استرالیائی ساكن در سنگاپور به دلیل انتخای این ایده می باشد. Gerry می افزاید در كنار هر مغازه هدفدار استرالیائی مغازه های تایلند و ایالات متحده نیز وجود دارد. استرالیا دومین شریك بزرگ تجاری، از نظر حجم خرید و فروش، در زنجیره مغازه های «قیمت مناسب» می باشد. بیش از ۱۰درصد محصولات شامل نزدیك به ۱۵۰۰ نوع مواد غذایی محلی شامل اقلامی چون محصولات تازه یا منجمد، محصولات لبنی، نوشابه و لباس ، تولید استرالیا می باشد. او در خصوص ۲۵% رشد فروش سالانه گفت: كاهش عمومی فعلی قیمتها در فروشگاههای «قیمت مناسب» برای محصولات استرالیائی ۵۳%، فرانسوی ۲۰%، آمریكائی ۱۲%، شیلی ۵% و سایرین ۱۰% می باشد. این نوشابه ها آرم مخصوص بخود مثل Paringa را كه در انحصار مغازه «قیمت مناسب» است دارا می باشد.
▪انتقال بزرگ: بزرگترین تغییر ذائقه و روی آوردن به غذاهای فرآوری شده در آسیا به چشم می خورد، بازار نیز در حال رشد است. بر اساس تحقیقات عمیقی كه در آسیا ـ اقیانوس آرام انجام شده است، Vishal از PWC اطلاعات زیر را برای صادر كنندگان تهیه كرده است «آسیا یك بازار استثنائی متنوع و از نظر كشوری، توسعه اقتصادی، سلیقه و فرهنگ در سطوح مختلفی قرار دارد». تحت این شرایط تولید كنندگان مواد غذایی (به ویژه صادر كنندگان) می توانند از استراتژیهای زیر پیروی كنند:
• تمركز باید روی محصولات اساسی / اولیه مثل گوشتهای منجمد، سبزیجات، غلات، میوه تازه، كنسانتره آب میوه، محصولات لبنی و غیره جهت عرضه به تولید كنندگان بومی غذا باشد، تا آنها نیز بتوانند از این مواد محصولات دیگر تولید نمایند.
• فروش محصولات در ظروف شیشه ای به كشورمان در حال توسعه به گروه های با درآمد بالا، مثل سوس گوجه، سوس ایتالیائی، سوس غذای غربی و غیره .
• تهیه و فروش محصولات ویژه آسیائی بر اساس تجارت منطقه ای فوق الذكر ـ سلیقه ها، فرهنگ و درجه تمدن مثل: سس ماهی، سوس سویا، سوسهای پخت آسیائی برای پخت غذاهای مناسب در كشورهای در حال رشد سریع شهرنشینی و غیره.
• مورد دیگری كه باید متوجه آن بود روند افزایش توجه به مسائل بهداشتی در بین مصرف كنندگان آسیائی در كشورهای درحال توسعه است. این امر می تواند مردم را به توجه بیشتر بهداشتی محصولات غذائی سوق دهد و آنها را تبدیل به یك عامل كلیدی مصرف كننده كند.
در مقابل، غذاهای بسته بندی شده با عمر طولانی تر در قفسه، می تواند برای مصرف كنندگان بازارها كمتر توسعه یافته از اهمیت زیادی برخوردار باشد.
●تقاضای غذا در آسیا:
بر اساس مطالعه pwc پیش بینی می شود بازار تایلند در سال ۲۰۰۴، در بخش لبنیات، خوراكهای حاضری، و آب میوه، با رشد ۵% روبرو شود. Vishal می افزاید « همچنین پیش بینی می شود رشد فوق العاده ای در واردات محصولات لبنی به ویژه پنیر و ماست به چین وجود داشته باشد. علت آن هم فرآوانی منافع تغذیه ای موجود در این محصولات می باشد. در مورد نوشابه ها اولا بهداشتی بودن آنها ثانیا محصولات كم شیرین ویا بدون قند موجب افزایش تقاضا خواهد شد.
●روند رو به رشد آسیائی:
نوعی روند جدید متناسب با آسیائیها تقاضای «شیر سویا» توسط مصرف كنندگان است. این محصول بیشتر ین حجم فروش را در بازارهای آسیای جنوب شرقی كه به نوشیدن شیر عادت ندارند، به خود اختصاص داده است. فروش این محصول در خرده فروشیها در سال ۲۰۰۴ به ۲۲۰ میلیون دلار رسید.
• غذاهای اوگانیكی نیز با روند روبه افزایش رتبه خوبی را در خرید خواربار به خود اختصاص داده است.
• روند دیگر كاهش مصرف گوشت قرمز در ژاپن، هنگ كنگ، سنگاپور، و مالزیا به خاطر مطلع شدن مردم آسیا از فواید مصرف آبزیان تازه و منجمد می باشد. یكی دیگر از روی آوردن مردم آسیا به مصرف ماهی و سایر آبزیان شیوع بیماری آنفلوآنزای مرغی بود كه موجب بیماری كودكان آسیائی شد.شركت Heinz در سال ۲۰۰۱ كارهائی را در خصوص تولید انواع سسها مثل كچاپ سبز و Parkay و ... انجام داد. Fairprice (قیمت مناسب) به مطمئن ترین خرده فروش محلی معروف شده است. این فروشگاه اولین سوپر ماركت زنجیره ای سنگاپور است كه خود را دقیقا با ضوابط شدید حصپ (HACCP) تطبیق داده است.آسیا فرصتهای منحصر به فردی را در بخش غذاهای فرآوری شده و نوشابه فراهم كرده است. علی ایحال تولید كنندگان محصولات غذائی باید متوجه باشند كه شالوده صنایع غذا و چشم انداز عملیاتی آن در حال تغییر است. بقول یكی از بزرگان بازار در صادرات غذاهای فراوری شده نوشابه آسیا، استرالیا نباید دیگر بر نشان افتخار خود تكیه كند، باید به زنجیره جهانی عرضه، یعنی هم به سود آن و هم به زیانش بیاندیشد. باید خود را در بالاترین نقطه زنجیره عرضه قرار داده و روابط تجاری و اتصالات مؤثر و مفیدی را با همقطاران آسیائی خودبرقرار كند. این گزاش در خاتمه می افزاید همراه با تحقیقات و توسعه مناسب و همكاری با كانالهای پیشرفته توزیع و مطالعه استراتژیهای بهم پیچیده صادرات، حضور استرالیا بعنوان كشوری كه در مناطق كلیدی مربوط به صنایع غذائی حرف اول را بزند، احساس خواهد شد.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی شیلات ایران