چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا

آیا می دانید در احکام قضائی ...


آیا می دانید در احکام قضائی ...
● بقای حق ارتفاق
هرگاه ملكی كلاً یا جزئاً به كسی منتقل شود و برای آن ملك حق الارتفاقی در ملك دیگر یا در جزء دیگر همان ملك موجود باشد، آن حق به حال خود باقی می ماند، مگر این كه خلاف آن تصریح شده باشد.
● شركت در حیازت آب
هرگاه چند نفر در كندن مجری یا چاه شریك شوند به نسبت عمل و مخارجی كه موجب تفاوت عمل باشد مالك آب می شوند و به همان نسبت بین آنها تقسیم می شود.
● ضمان خریدار متصرف
در صورتی كه مبیع فضولی به تصرف مشتری داده شود، هر گاه مالك معامله را اجازه نكرد، مشتری نسبت به اصل مال و منافع مدتی كه در تصرف او بوده، ضامن است، اگر چه منافع را استیفاء نكرده باشد و همچنین است نسبت به هر عیبی كه در مدت تصرف مشتری حادث شده باشد.
● اثر فوت موجر یا مستأجر
عقد اجاره به واسطه فوت موجر یا مستأجر باطل نمی شود، لیكن اگر موجر فقط برای مدت عمر خود مالك منافع عین مستأجر بوده است، اجاره به فوت موجر باطل می شود و اگر شرط مباشرت مستأجر شده باشد، به فوت مستأجر باطل می گردد.
● ادعای جعلیت سند رسمی
در مقابل اسناد رسمی یا اسنادی كه اعتبار سند رسمی را دارد انكار و تردید مسموع نیست و طرف می تواند ادعای جعلیت نسبت به اسناد مزبور كند یا ثابت نماید كه اسناد مزبور به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است.
● احكام لازم الاجرا
احكام لازم الاجرا عبارتند از:
الف) حكم قطعی دادگاه بدوی (نخستین)
ب) حكم دادگاه بدوی كه در مهلت مقرر در قانون نسبت به آن اعتراض یا درخواست تجدیدنظر نشده باشد و یا اعتراض یا درخواست تجدیدنظر نسبت به آن رد شده باشد.
ج) حكم دادگاه بدوی كه مورد تأیید مرجع تجدیدنظر قرار گرفته باشد.
د) حكمی كه دادگاه تجدیدنظر پس از نقض رأی بدوی صادر می نماید.
● صدور آرای مغایر
چنانچه در موضوع یك دعوا آرای مغایری صادر شده باشد بدون این كه طرفین و یا صورت اختلاف تغییر نماید و یا به سبب تجدیدنظر یا اعاده دادرسی رأی دادگاه نقض شود، رأی موخر بی اعتبار بوده و به درخواست ذی نفع بی اعتباری آن اعلام می گردد، همچنین رأی اول در صورت مخالفت با قانون نقض خواهد شد، اعم از این كه آرای یاد شده از یك دادگاه و یا دادگاههای متعدد صادر شده باشند.
● تقاضای مهلت برای سوگند
اگر كسی كه باید سوگند یاد كند برای قبول یا رد سوگند مهلت بخواهد، دادگاه می تواند به اندازه ای كه موجب ضرر طرف نشود به او یك بار مهلت بدهد.
● تقسیم تركه قبل از ادای دیون
هرگاه تركه میت قبل از ادای دیون تقسیم شود و یا بعد از تقسیم معلوم شود كه بر میت دینی بوده است، طلبكار باید به هر یك از وراث به نسبت سهم او رجوع كند و اگر یك یا چند نفر از وراث معسر شده باشد، طلبكار می تواند برای سهم معسر یا معسرین نیز به وراث دیگر رجوع كند.
● اجبار راهن به فروش
هرگاه مرتهن برای فروش عین مرهونه وكالت نداشته باشد و راهن هم برای فروش آن و ادای دین حاضر نگردد، مرتهن به حاكم رجوع می نماید تا اجبار به بیع یا ادای دین به نحو دیگر كند.
● اثر تمكین ارادی
اگر زن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفای وظایفی كه در مقابل شوهر دارد قیام نمود، دیگر نمی تواند از حق حبس خود به این معنی كه تا زمانی كه مهر به او تسلیم نشده از ادای وظایف خود در مقابل شوهر امتناع كند، استفاده كند به هرحال حقی كه برای مطالبه دارد، ساقط نخواهد شد.
● انتخاب مسكن جداگانه برای زن
اگر بودن زن و شوهر در یك منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد، زن می تواند مسكن علیحده اختیار كند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور، محكمه حكم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام كه زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است، نفقه بر عهده شوهر خواهد بود.
● استفاده غیرمجاز از آب و گاز و برق
هركسی بدون پرداخت حق انشعاب مبادرت به استفاده غیرمجاز از آب، برق و گاز نماید علاوه بر جبران خسارت وارده به تحمل تا سه سال حبس محكوم خواهد شد.
● اقرار فاسد
انكار بعد از اقرار مسموع نیست، لیكن اگر مقر ادعا كند كه اقرار او فاسد یا مبنی بر اشتباه یا غلط بوده شنیده می شود و همچنین است در صورتی كه برای اقرار خود عذری ذكر كند كه قابل قبول باشد، مثل این كه بگوید كه اقرار به گرفتن وجه در مقابل سند یا حواله بوده كه وصول نشده، لیكن دعاوی مذكور مادامی كه اثبات نشده مضر به اقرار نیست.
● قسم استظهاری
در دعوی بر متوفی، در صورتی كه اصل حق ثابت شده و بقای آن درنظر حاكم ثابت نباشد حاكم می تواند از مدعی بخواهد كه بر بقای حق خود قسم یاد كند. در این مورد كسی كه از او مطالبه قسم شده است نمی تواند قسم را به مدعی علیه رد كند. حكم این ماده در موردی كه مدرك دعوی سند رسمی است، جاری نخواهد بود.
● شرط توسل به قسم
توسل به قسم وقتی ممكن است كه دعوای مدنی نزد حاكم به موجب اقرار یا شهادت یا علم قاضی بر مبنای اسناد یا امارات ثابت نشده باشد، در این صورت مدعی می تواند حكم به دعوی خود را كه مورد انكار مدعی علیه است، منوط به قسم او نماید.
● آزار فرزند توسط والدین
هرگونه صدمه و اذیت و آزار و شكنجه جسمی و روحی كودكان و نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل آنان ممنوع و مرتكب به سه ماه و یك روز تا شش ماه حبس و یا تا ده میلیون ریال جزای نقدی محكوم می گردد.
● پوشیدن بدون مجوز لباسهای نظامی
هركسی بدون مجوز و به صورت علنی لباسهای رسمی مأموران نظامی یا انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا نشانها، مدالها یا سایر امتیازات دولتی را بدون تغییر یا با تغییر جزیی كه موجب اشتباه شود مورد استفاده قرار دهد، درصورتی كه عمل او به موجب قانون دیگری مستلزم مجازات شدیدتری نباشد به حبس از سه ماه تا یك سال و یا جزای نقدی از یك میلیون و پانصد هزار ریال تا شش میلیون ریال محكوم خواهد شد و در صورتی كه از این عمل خود سوء استفاده كرده باشد به هر دو مجازات محكوم خواهد شد.
منبع : روزنامه قدس