مراقب دل‌ها و استخوان‌های نازک پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها باشیم

وقتی سن بالا می‌رود، وقتی راه رفتن برایت مشکل می‌شود، وقتی آن قدر دلت نازک می‌شود که با هر حرف کوچکی بغض می‌کنی، وقتی به قول بعضی‌ها دوباره بچه می‌شوی، آن وقت است که می‌گویند پیر شده‌اند، مراقب خودت باش ... سالمندان جامعهٔ ما افرادی هستند پر از خاطره، گرمی و حرارت باقیماندهٔ دوران جوانی و میانسالی، انسان‌هائی مهربان که با گذشت هر سال از عمرشان، احتیاج بیشتری به مراقبت دارند. نهم مهر ماه روز جهانی سالمند است. سعی کردیم تا به بهانهٔ این روز صحبتی داشته باشیم با سازمان‌ها و مسئولانی که به‌ نوعی با مسائل مربوط با سالمندان درگیر هستند و موفق شدیم با مسئول بخش سالمندان دفتر بهبود تغذیهٔ جامعه وزارت بهداشت، دکتر پریسا ترابی، گفت‌وگوی تلفنی کوتاهی دربارهٔ نیازهای تغذیه‌ای این گروه سنی داشته باشیم.
دکتر پریسا ترابی در مورد فعالیت‌های انجام شده در آن سازمان می‌گوید:
هم‌اکنون مرکز تحقیقات سالمندی با همکاری سازمان بهزیستی کشور اقدام به تشکیل کمیته‌ای کرده است که وظیفهٔ اصلی آن بررسی وضعیت سلامت سالمندان کشور است و ما نیز به‌عنوان دفتر بهبود تغذیه عضو این مجمع هستیم. او اضافه کرد: این کمیته برنامه‌های مختلفی را با همکاری اداره سلامت خانواده و جمعیت برگزار می‌کند که از جملهٔ این برنامه‌ها می‌توان به فعالیت‌های تفریحی ورزشی، مسائل مربوط به تغذیه سالمندان، بهداشت و درمان، غربالگری در زمینه‌های مختلف و ... اشاره کرد.
همچنین برنامه‌های مختلف آموزشی که در فرهنگسراها به‌وسیلهٔ کارشناسان مربوط اجراء می‌شود. کارگاه‌های آموزشی که برای پرسنل درمانی، سالمندان، بیماران و .... در مراکز بهداشتی درمانی انجام می‌شود از دیگر برنامه‌های این مجمع هستند. در رادیو و تلویزیون نیز برنامه‌های ویژه تغذیه از طرف این سازمان تولید و پخش می‌شود. کارگاه‌های آموزشی که برای پرسنل درمانی، سالمندان، بیماران و ... در مراکز بهداشتی درمانی انجام می‌شود از دیگر برنامه‌های این مجمع هستند. در رادیو و تلویزیون نیز برنامه‌های ویژه تغذیه از طرف این سازمان تولید و پخش می‌شود. ترابی در ادامه اضافه کرد: به‌عنوان مثال یکی از کارهای انجام شده از سوی این کمیته، برنامه‌ریزی برای غربالگری سوءتغذیه در سالمندان کشور است و نیز تنظیم دستورالعمل‌ها و پرسش‌نامه‌ها و همچنین متون آموزشی در زمینهٔ غربالگری برای تمام افرادی است که به‌نوعی با این موضوع درگیر هستند. از افراد سالمند گرفته تا پزشکان و روانشناسان و مسئولان مربوط، دکتر ترابی در ادامه تصریح کرد: کتابی نیز از طرف دفتر بهبود تغذیه منتشر شده است که در واقع یک راهنمای کاربردی است و بین تمامی کارشناسان مراکز بهداشتی درمانی، کتاب‌فروشی‌های تهران و سایر شهرستان‌ها و نیز سالمندانی که با آنها در ارتباط هستیم، پخش و توزیع شده است.
از او دربارهٔ اینکه آیا توصیه خاصی در مورد تغذیه سالمندان دارد و آیا در این زمینه از طرف صنایع غذائی کشور اقدام خاصی صورت گرفته است یا خیر سؤال کردیم و شنیدیم که: ”ما به‌عنوان دفتر بهبود تغذیه، یک چنین موضوعی را به‌صورت عملی مطرح نکرده‌ایم. اما توصیه‌های ویژه‌ای را برای تغذیهٔ سالمندان داریم که شاید بشود از این طریق آن را به شرکت‌های تولیدکنندهٔ صنایع غذائی انتقال داد. فرآورده‌های جدید غذائی که شامل پروتئین بالا و مکمل‌های غذائی هستند، می‌تواند توصیه‌ٔ مناسبی برای تغذیهٔ سالمندان باشد. اینها محصولاتی هستند در حجم کوچک اما با ویتامین و املاح بالا، توصیهٔ دیگر ما به سالمندان عزیز یک رژیم غذائی متنوع و متعادل است. اینکه فقط بخواهیم از نان و غلات یا شیر استفاده کنیم، اشتباه است.
تنوع و تعادل دو رکن اصلی رژیم‌های غذائی سالمندان است. رژیم غذائی که شامل نان، غلات، لبنیات و مخصوصاً میوه و سبزی است. مسئول امور سالمندان مثل شکستگی استخوان، می‌شود به استفاده از گروه شیر و غلات که حاوی کلسیم هستند توجه بیشتری کرد. همچنین بیشتر قرار گرفتن در معرض نور خورشید، البته این را هم باید در نظر داشت که بیماری‌هائی مثل شکستگی استخوان، بیماری‌هائی هستند که از سنین کودکی باید جلویشان را گرفت و پیشگیری‌های لازم را در مورد آن انجام داد. ترابی در ادامه تأکید کرد: مسئلهٔ مهم دیگر نوشیدن آب است. سالمندان به دلیل شرایط سنی که دارند. عموماً تشنگی را کمتر احساس می‌کنند، در حالی‌که باید روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب استفاده کنند. در هر صورت چیزی که روی آن بسیار تأکید می‌کنیم این است که بهتر است رژیم‌های غذائی برای سالمندان از طریق پزشک متخصص یا مشاور تغذیه تجویز شود.
پرسیدیم آیا برنامهٔ خاصی برای روز جهانی سالمند دارند. یا خیر و جواب داده شد: به‌صورت اختصاصی برای این روز برنامه‌ای در نظر گرفته نشده است، اما از همین جا اعلام می‌کنم برای ماه مبارک رمضان برنامهٔ ویژه‌ای از طریق رادیو سلامت برای سالمندان در نظر گرفته شده است با موضوع روزه در سالمندان. او دربارهٔ اینکه آیا دفتر بهبود تغذیه یا سایر ارگان‌های دولتی و خصوصی هم ارتباطی دارد یا خیر گفت: همکاری ما محدود نمی‌شود به همکاری با ارگان‌های دولتی. ما با انجمن‌های علمی و متخصصان مختلف در ارتباط هستیم و اتفاقاً از اطلاعات و آمار آنها بسیار زیاد استفاده شده است. دکتر ترابی در انتهاء تصریح کرد: از همین جا اعلام می‌کنیم که دفتر بهبود تغذیه آمادگی کامل را برای همکاری هر چه بیشتر با بخش‌های دولتی، خصوصی، دانشگاه‌ها، NGOها و سایر مراکز دارد و امیدواریم بتوانیم هر روز خدمات بهتر و کامل‌تری را برای این قشر مهم و عزیز جامعه انجام دهیم.

منبع : سایر منابع