سه شنبه, ۱۶ بهمن, ۱۴۰۳ / 4 February, 2025
مجله ویستا
موسیقی بومی و رقص‌های محلی ، استان چهارمحال وبختیاری
موسیقی و شعر در ایل بختیاری پیوند جاودانه‌‌ای با زندگی ایلی یافته است. مقام‌های موسیقی ایل بختیاری به نام «بیت» معروف هستند. از مشهورترین آنها به مقام گله‌داری، برزگری، ابوالقاسم خان و مقام شیرعلی مردون كه تعداد آنها حدود 20 تا 25 مقام است می‌توان اشاره كرد.
هر طایفه و تیره نوازندگان محلیِ ویژه‌ای دارد كه به آنها توشمال می‌گویند. توشمالها دارای طایفه و محل زندگی جداگانه‌ای هستند، مخارج سالیانه خود را با شركت در مراسم عروسی، عزاداری و جشن‌های دیگر به دست می‌آورند و به كار زراعت و دامداری نیز می‌پردازند.
همان‌طور كه هر روستا، دلاك مخصوص به خود دارد كه در مواقع برداشت محصول همه به سهم خود كمك‌هایی به او می‌كنند، هر روستا نیز یك توشمال برای خود انتخاب كرده است كه در مواقع لازم برای اجرای مراسم از او دعوت می‌كنند و هنگام برداشت محصول اجرت او را نیز می‌پردازند. دسته‌ای از توشمالها سیار هستند، یعنی تابستان‌ها به ییلاق و زمستان‌ها به قشلاق كوچ می‌كنند. توشمالها دختر غیر را به زنی نمی‌گیرند و زن هم به غیر نمی‌دهند.
توشمالها مردمی عاشق‌پیشه و شاعر مسلك‌اند كه بیشتر وقت زندگی روزانه خود را صرف ساختن ابیات، لطیفه‌ها، ضرب‌المثل‌ها و متل‌ها می‌كنند. آنان در به وجود آوردن آثار و ادبیات عامیانه سرزمین بختیاری سهم بسزایی دارند. توشمالها پسربچه‌هایشان را از كودكی همراه خود به مجالس عروسی و عزاداری می‌برند تا شرم و كمرویی آنها برطرف شده و با شغل آتی خوش آشنا شوند. لذا كودكان توشمال از دوران كودكی مجبور به آموختن ساز و دهل هستند.
بختیاری‌ها توشمالها را مردمی پائین‌تر از خود می‌دانند. هر چند خود به این موضوع واقفند كه توشمالها در غم و شادی آنها شریكند و اگر توشمالی برای عروسی آنها پیدا نشود، عروسی سر نخواهد گرفت. توشمالها در نواختن متوالی ساز و دهل استقامت عجیبی دارند، ساعت‌ها بدون خستگی آهنگ‌های مختلف را می‌نوازند و در موقع استراحت چای فراوان می‌خورند و سیگارهای پی‌درپی می‌كشند.
آلات موسیقی بختیاری‌ها، ساده، محدود و عمدتاً شامل : كرنا، ساز و دهل است.
آوازهای محلی روستاهای چهارمحال و بختیاری با لهجه‌‌های مخصوص به خودشان به خصوص در هنگام عروسی و شادی واقعاً جالب توجه است. ادوات موسیقی آنها عبارت‌اند از : دهل، سنج، نی، كرنا، طبل و سنتور كه در میان آنها افراد نی‌زن و سنتور نواز ماهر نیز وجود دارد.
هر طایفه و تیره نوازندگان محلیِ ویژه‌ای دارد كه به آنها توشمال می‌گویند. توشمالها دارای طایفه و محل زندگی جداگانه‌ای هستند، مخارج سالیانه خود را با شركت در مراسم عروسی، عزاداری و جشن‌های دیگر به دست می‌آورند و به كار زراعت و دامداری نیز می‌پردازند.
همان‌طور كه هر روستا، دلاك مخصوص به خود دارد كه در مواقع برداشت محصول همه به سهم خود كمك‌هایی به او می‌كنند، هر روستا نیز یك توشمال برای خود انتخاب كرده است كه در مواقع لازم برای اجرای مراسم از او دعوت می‌كنند و هنگام برداشت محصول اجرت او را نیز می‌پردازند. دسته‌ای از توشمالها سیار هستند، یعنی تابستان‌ها به ییلاق و زمستان‌ها به قشلاق كوچ می‌كنند. توشمالها دختر غیر را به زنی نمی‌گیرند و زن هم به غیر نمی‌دهند.
توشمالها مردمی عاشق‌پیشه و شاعر مسلك‌اند كه بیشتر وقت زندگی روزانه خود را صرف ساختن ابیات، لطیفه‌ها، ضرب‌المثل‌ها و متل‌ها می‌كنند. آنان در به وجود آوردن آثار و ادبیات عامیانه سرزمین بختیاری سهم بسزایی دارند. توشمالها پسربچه‌هایشان را از كودكی همراه خود به مجالس عروسی و عزاداری می‌برند تا شرم و كمرویی آنها برطرف شده و با شغل آتی خوش آشنا شوند. لذا كودكان توشمال از دوران كودكی مجبور به آموختن ساز و دهل هستند.
بختیاری‌ها توشمالها را مردمی پائین‌تر از خود می‌دانند. هر چند خود به این موضوع واقفند كه توشمالها در غم و شادی آنها شریكند و اگر توشمالی برای عروسی آنها پیدا نشود، عروسی سر نخواهد گرفت. توشمالها در نواختن متوالی ساز و دهل استقامت عجیبی دارند، ساعت‌ها بدون خستگی آهنگ‌های مختلف را می‌نوازند و در موقع استراحت چای فراوان می‌خورند و سیگارهای پی‌درپی می‌كشند.
آلات موسیقی بختیاری‌ها، ساده، محدود و عمدتاً شامل : كرنا، ساز و دهل است.
آوازهای محلی روستاهای چهارمحال و بختیاری با لهجه‌‌های مخصوص به خودشان به خصوص در هنگام عروسی و شادی واقعاً جالب توجه است. ادوات موسیقی آنها عبارت‌اند از : دهل، سنج، نی، كرنا، طبل و سنتور كه در میان آنها افراد نی‌زن و سنتور نواز ماهر نیز وجود دارد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست