حق مرد بر زن در کلام معصومین(ع)

پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله علیه وآله می‌فرماید:
من سعادت المرء الزّوجهٔ الصّالحهٔ.
یکی از عوامل سعادت انسان همسر شایسته است.
(وسائل الشّیعه، ج۱۴، ص۲۳)
▪ مسأله:
زنی که عقد دائم شده حرام است بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود هر چند با حقّ شوهر منافات نداشته باشد، و باید خود را برای لذّت‌های جنسی هر وقت که او می‌خواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند. و تهیّه غذا و لباس و منزل زن و تهیّه احتیاجاتش مادامی که به وظیفه‌اش عمل می‌نماید بر شوهر واجب است و اگر تهیّه نکند، چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشد، مدیون زن است.
(رساله عملیّه، احکام عقد دائم)
● حقّ مرد بر زن
امام باقر علیه‌السّلام فرمود: زنی به خدمت رسول خدا صلّی‌الله علیه وآله شرفیاب شد و عرض کرد حقّ شوهر بر زن چیست؟ حضرت فرمود:
تطیعه و لا تعصیه، و لا تصدّق من بیت‌ها شیئاً الّا باذنه، و لا تصوم تطوّعاً الّا باذنه، و لا تمنعه نفس‌ها و ان کانت علی ظهر قفت، و لا تخرج من بیت‌ها الّا باذنه، فان خرجت بغیر اذنه لعنت‌ها ملائکهٔ السّماء و ملائکهٔ الارض و ملائکهٔ الغضب و ملائکهٔ الرّحمهٔ حتّی ترجع الی بیت‌ها. ۱
زن باید که فرمانبردار شوهر باشد و از او نافرمانی نکند، از متاع خانه چیزی بدون اجازه شوهر صدقه ندهد، روزه مستحبّی نگیرد مگر به اذن شوهر، او را از خود منع نکند اگر چه بر جهاز شتر باشد، و بدون اذن شوهر از خانه بیرون نرود، که اگر بدون اذن او بیرون رود فرشتگان زمین و آسمان و فرشتگان رحمت و عذاب او را لعنت کنند تا به خانه‌اش باز گردد.
▪ حدیث دیگر
رسول اکرم صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
حقّ الرّجل علی المراهٔ انارهٔ السّراج و اصلاح الطّعام و ان تستقبله عند باب بیت‌ها فترحّب و ان تقدّم الیه الطّست و المندیل و ان توضّاه و ان لا تمنعه نفس‌ها الّا من علّهٔ. ۲
حقّ مرد بر زن این است که زن چراغ خانه را روشن کند، غذا را آماده کند، هنگام ورود مرد تا در خانه به استقبال او برود و خوشامد بگوید، آب روی دستش بریزد، و بدون عذر خود را از او دریغ ننماید.
● جهاد زن
اما م هفتم فرمود:
جهاد المراهٔ حسن التّبعلّ. ۳
جهاد زن به نیکو شوهرداری است (زیرا زندگی و سامان دادن به آن و دست و پنجه نرم کردن با مشکلات مادّی و معنوی کمتر از جهاد نیست).
● رضایت شوهر
پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله علیه وآله فرمرد:
ویل لامراهٔ اغضبت زوج‌ها، و طوبی لامراهٔ رضی عن‌ها زوج‌ها. ۴
وای بر زنی که شوهر خویش را به خشم آورد، و خوشا به حال زنی که شوهرش از وی خشنود باشد.
● زنی که از رختخواب شوهر جدا بخوابد
رسول اکرم صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
اذا با تت المراهٔ هاجرهٔ فراش زوج‌ها لعنت‌ها الملائکهٔ حتّی تصبح. ۵
زنی که دور از بستر شوهرش شب را به روز آورد فرشتگان تا صبح او را لعنت می‌کنند.
● پاداش زن صبور
نبیّ مکرّم اسلام صلّی‌الله علیه وآله می‌فرماید:
من صبر علی سوء خلق زوج‌ها اعطا‌ها مثل ثواب آسیهٔ بنت مزاحم.۶
هر زنی که بر بداخلاقی شوهرش صبر کند خداوند مانند پاداش آسیه دختر مزاحم به او عطا نماید.۷
● زنی که شوهر از او راضی باشد
رسول خدا صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
ایّما امراهٔ ماتت و زوج‌ها عن‌ها راض دخلت الجنّهٔ. ۸
هر زنی که بمیرد و شوهرش از او راضی باشد به بهشت می‌رود.
● زن و بوی خوش برای شوهر
علی علیه‌السّلام فرمود:
لتطیّب المراهٔ المسلمهٔ لزوج‌ها. ۱۲
زن مسلمان باید خود را برای شوهرش خوشبو کند.
▪ حدیث دیگر
امام صادق علیه‌السّلام فرمود:
ایّما امراهٔ تطیّبت لغیر زوج‌ها لم یقبل‌الله منها صلوهٔ حتّی تغتسل من طیب‌ها لغسل‌ها من جنابت‌ها.۱۰
هر زنی که برای غیرشوهر خود را خوشبو نماید خداوند هیچ نمازی از او قبول نکند تا اینکه از این خوشبو کردن غسل کند همچنان که از جنابت غسل کند.
● زینت زن برای شوهر
پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
علی‌ها ان تتطیّب با طیب طیب‌ها و تلبس احسن ثیاب‌ها و تزیّن با حسن زینت‌ها و تعرض نفس‌ها علیه غدوهٔ و عشیّهٔ. ۱۱
بر زن لازم است که بهترین عطر خود را به کار برد و بهترین لباس را بپوشد و به زیباترین شکل زینت کند و خود را صبح و شام بر شوهرش عرضه نماید.
● سفارش دیگر به زنان
امام باقر علیه‌السّلام فرمود:
لا ینبغی للمراهٔ ان تعطّل نفس‌ها و ان تعلّق فی عنق‌ها قلادهٔ. ۱۲
شایسته نیست زن خود را رها کند و زینت نکند گر چه با یک گردنبند باشد.
● همنشینی با فاطمه زهرا(س)
رسول خدا صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
ثلاث من النّساء یرفع الله عنهنّ عذاب القبر و یکون محشر هنّ مع فاطمهٔ بنت محمّد (صلّی‌الله علیه وآله): امراهٔ صبرت علی غیرهٔ زوج‌ها، و امراهٔ صبرت علی سوء خلق زوج‌ها، و امراهٔ وهبت صداق‌ها لزوج‌ها یعطی ‌الله کلّ واحدهٔ منهنّ ثواب الف شهید و یکتب لکلّ واحدهٔ منهنّ عبادهٔ سنهٔ. ۱۳
خداوند از سه گروه از زنان عذاب قبر را برمی‌دارد و رستاخیزشان با فاطمه دختر محمّد (صلّی‌الله علیه وآله) خواهد بود: زنی که بر غیرت شوهرش صبر کند، زنی که بر بداخلاقی شوهرش صبر کند، و زنی که مهرش را به همسرش ببخشد. خداوند به هر یک از آنان ثواب هزار شهید عطا می‌کند و نیز برای هر یک از آنان پاداش یک سال عبادت می‌نویسد.
● نگاه زن به مرد نامحرم
حضرت رسول اکرم صلّی‌الله علیه وآله می‌فرماید:
اشتدّ غضب الله علی امراهٔ ذات بعل ملات عین‌ها من غیر زوج‌ها.۱۴
خشم خدا شدید است بر آن زن شوهرداری که چشم خویش را با نگاه به اجانب پر کند.
● زنانی که از هر در بهشت بخواهند، وارد می‌شوند
پیامبر بزرگوار اسلام صلّی‌الله علیه وآله فرموده است:
اذا صلّت المراهٔ خمس‌ها و صامت شهرها و احصنت فرج‌ها و اطاعت بعل‌ها فلتد خل من ایّ ابواب الجنّهٔ شاءت. ۱۵
وقتی که زنی نماز پنج‌گانه‌اش را بخواند و ماه رمضان را روزه بگیرد و دامن خود را حفظ کند و از شوهر خویش اطاعت نماید، از هر دری از درهای بهشت که بخواهد، وارد می‌شود.
● خیر دنیا و آخرت برای مرد
رسول گرامی خدا صلّی‌الله علیه وآله از خداوند عزّ و جل نقل می‌کند که می‌فرماید:
اذا اردت ان اجمع للمسلم خیر الدّنیا و خیر الاخرهٔ جعلت له قلباً خاشعاً و لساناً ذاکراً و جسداً علی البلاء صابراً و زوجهٔ مومنهٔ تسرّه اذا نظر الیها و تحفظه اذا غاب عنها فی نفس‌ها و ماله. ۱۶
وقتی بخواهم خیر دنیا و آخرت را برای مرد مسلمانی گرد آورم [چهار چیز به او می‌دهم]:
۱) دلی متواضع و با پروا.
۲) زبانی که ذکر گوید.
۳) بدنی که بر بلا صبر و استقامت کند.
۴) زن با ایمانی که چون به او نگاه کند خوشحال و شاد شود و در نبودن شوهر، عفیف و در اموال او امین باشد.

پانوشت‌ها:
۱- من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص ۲۷۶.
۲- نظام خانواده در اسلام، ص ۳۸۳.
۳- وسائل الشّیعه، ج۱۴، ص۱۱۶.
۴-همان مأخذ، ص۱۴۱
۵- نهج‌الفصاحه، شماره ۱۸۷.
۶- بحارالانوار، ج۱۰۰، ص۲۴۷.
۷- اسیه همسر فرعون بود که به حضرت موسی ایمان آورد و زیر شکنجه‌های هولناک شوهرش جان داد.
۸- نهج الفصاحه، شماره ۱۰۲۲
۹- بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۲۴۵.
۱۰- وسائل الشّیعه، ج۱۴، ص۱۱۴.
۱۱- همان مأخذ، ص۱۱۳.
۱۲- همان مأخذ، ص۱۱۸.
۱۳- وسائل الشّیعه، ج۲۱، ص۲۸۵ به نقل از صحیفه رستگاری.
۱۴- بحارالانوار، ج۱۰۱، ص۳۹.
۱۵- مکارم الاخلاق، باب ۸، فصل ۲.
۱۶- وسایل الشّیعه، ج ۱۴، ص۲۳.
منبع:کتاب حقوق متقابل زن و شوهر
تالیف:حاج ید اللّه بهتاش

منبع : تبیان