دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا


قرن روشنفکران 1898 ـ 1998


قرن روشنفکران 1898 ـ 1998
نویسنده : وینوک - میشل
مترجم : سمسار - مهدی
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۷۹/۰۸/۲۹
رده دیویی : ۳۰۵.۵۵۲۰۹۹۴
قطع : رقعی
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۹۶۰
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۳۳۰۰
شابک : ۹۶۴-۴۰۵-۰۹۹-۱

نویسنده کتاب, قرن بیستم را 'قرن روشنفکران 'می‌خواند و دراین نوشتار 'کشمکش‌ها و برخوردهایی 'را توصیف می‌کند که در طول یک قرن میان روشنفکران ـ از یک سو با خودشان و از سوی دیگر در رویارویی با مسائل روز ـ درگرفته است .او در کتاب از روشنفکرانی همچون امیل زولا, موریس بارس, آندره ژید, شارل موراس, لوئی آراگون, ریمون ارون, ژان پل سارتر, آندره مالرو, آلبرکامو, رومن رولان و میشل فوکو یاد می‌کند که فقط به نوشتن یا اندیشیدن بسنده نکردند, بلکه وارد میدان عمل شدند, 'تعهد 'اختیار کردند, در همه مبارزات اجتماعی و در تمام گردبادهای سیاسی حضور فعال یافتند و نام‌آوری و استعداد خود را در خدمت آرمان‌هایی گذاشتند که 'درست 'و 'عادلانه 'می‌دانستند و با حضور در صحنه‌های اجتماعی, عنوان 'روشنفکر 'یافتند .نویسنده برای شرح این مبارزات سه نام را به مثابه 'سمبل ' و مظهر برگزیده و سال‌های قرن را براساس آن به 'سال‌های بارس', 'سال‌های ژید ' و 'سال‌های سارتر 'تقسیم کرده است' .سال‌های بارس 'ـ بخش اول ـ را می‌توان سال‌های پیدایش و رواج تدریجی لفظ 'روشنفکر 'دانست .نگارنده در این بخش از نویسندگان, هنرمندان و دانشگاهیانی سخن می‌گوید که آنان از کاپیتان دریفوس ـ که به نظر آنها در پی یک اشتباه قضایی, فردی بی‌گناه, محکوم, تبعید و زندانی شده بود ـ حمایت گسترده نمودند .از دیگر وقایع عمده این سال‌ها عبارت‌اند از : بنیانگذاری حزب سوسیالیست فرانسه و تاسیس روزنامه اومانیته به وسیله ژان ژورس, تسلط روشنفکران بر حزب سوسیالیست, پیدایش جنبش دست راست افراطی 'اکسیون فرانسز', تاسیس ماهنامه جدید فرانسه (NRF)به وسیله آندره ژید و سرپرستی گاستون گالیمار, و انتشار کتاب آتش به قلم هانری باربوس, برنده جایزه گنکور . 'سال‌های ژید 'ـ بخش دوم ـ تحولات جهان, به ویژه اروپای پس از جنگ جهانی اول تا جنگ دوم جهانی را در برمی‌گیرد و نگارنده نقش و حضور روشنفکران در این مقطع زمانی را ارزیابی می‌کند .روی‌آوری روشنفکران به صلح و انقلاب و تاکید آنان به تعهد نسبت به آزادی و دموکراسی مفاهیم اساسی روشنفکری این عصر را تشکیل می‌دهند . برخورد روشنفکران با پدیده‌هایی همچون انقلاب لنین در مسکو, هیتلر در آلمان, موسولینی در ایتالیا, کیش وطن, ناسیونالیسم, کیش پرولتاریا, دموکراسی و آزادی به‌زعم نگارنده مسائلی هستند که انشعاب و افتراق میان روشنفکران را سبب شده است .سومین بخش کتاب ـ 'سال‌های سارتر 'ـ با جنگ دوم جهانی, اشغال فرانسه, تشکیل دولت 'ویشی 'آغاز می‌شود و تا سال 1980ادامه می‌یابد .مقولاتی چون آزادی فرانسه, جنگ سرد, جنبش‌های آزادیخواهانه در سراسر جهان از مهم‌ترین عناصر این دوره به شمار می‌آیند .در پایان کتاب 'برخی از تاریخ‌ها و آثار مهم قرن روشنفکران 'و 'اسامی اشخاص 'آمده است .