پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

خروج صنعت نفت از رکود اقتصادی با تجهیز به سلاح فن آوری


خروج صنعت نفت از رکود اقتصادی با تجهیز به سلاح فن آوری
بحران اقتصادی در جهان و کاهش قیمتهای نفت و فرآورده های نفتی، کشورمان را در دوره جدیدی قرار داده است که گرچه برون رفتِ کم هزینه از این دوران دشواری های خاص خود را دارا است ولی درصورت اتخاذ تدابیر هوشمندانه برای استفاده از فرصت های پیش رو، در همین دوران رکود اقتصادی نیز می توان زمینه های ارتقا در دوران پس از رکود را پایه ریزی کرد. لذا می توان گفت " نوآوری و شکوفایی" که توسط رهبر معظم انقلاب بر سال جاری نام گذاری شد نه تنها نباید فراموش شود بلکه باید بیشتر نیز مورد توجه قرار گیرد. از طرفی سیاست های ابلاغی برنامه پنجم توسعه در امور اقتصادی لزوم توجه به این مقوله را دو چندان می کند.
بی تردید هر حرکت نو و تغییر مثبتی در یکی از بخش ها، اگر با برنامه ریزی های مدبرانه و پیگیری های مستمر همراه باشد علاوه بر اینکه موجب شکوفایی آن بخش می گردد در دیگر بخش های مرتبط با آن نیز تاثیرگذار خواهد بود. از این رو ضروری به نظر می رسد که برای دستیابی به این آرمان ارزشمند علاوه بر هیئت دولت و نمایندگان مجلس، کارشناسان عرصه های مختلف نیز نظرات و راهکارهای پیشنهادی خود را مطرح کنند تا پس از تجمیع نظرات، مصادیق نوآوری و شکوفایی در هر بخش به طور مشخص تعریف گردد تا علاوه بر تقویت حرکت های مثبت قبلی، اقدام های جدید دیگری نیز در آن بخش ها آغاز شود.
در این راستا و با توجه به این که صنعت نفت بخشی بسیار تاثیرگذار بر اقتصاد کشور است و شکوفایی آن نیز زمینه ساز تحولات بزرگ اقتصادی خواهد بود، در زیر به مصادیقی از نوآوری و شکوفایی در این صنعت اشاره می شود.
خوشبختانه در سال های اخیر اقدامات مثبتی در حمایت از نوآوری و توسعه فن آوری در بخش های فنی و
مهندسی صنعت نفت آغاز شده است که بی تردید با سرعت بخشیدن به این اقدامات و توسعه و تسری آن در بخش های مدیریتی و بازرگانی صنعت نفت، دستیابی به شکوفایی روزافزون این صنعت دور از انتظار نخواهد بود.
از حدود یک قرن پیش تاکنون با کشف اولین چاه نفت در ایران و سپس کشف میادین نفتی در دیگر کشورهای منطقه در دهه های پس از آن که موجب تبدیل شدن خاورمیانه به یکی از مهم ترین مناطق نفت خیز جهان شد، به تدریج اقتصاد و سیاست کشورهای این منطقه به نوعی با نفت عجین شد.
با تشکیل سازمان اوپک، تعدادی از کشورهای تولیدکننده نفت در منطقه تلاش کردند تا با تکیه بر مزیت تولید نفت، جایگاه خود را در بازار انرژی ارتقا بخشند و اگرچه این امر نیز تاکنون به طور نسبی تحقق یافته است ولی به تدریج با بروز تحولات اقتصادی و سیاسی در دنیا ناشی از توسعه و گسترش چشمگیر علم و فن آوری در عرصه های مختلف از جمله در بخش انرژی، امروزه تنها با تکیه بر تولید نفت نمی توان از جایگاه پایداری در بازار انرژی برخوردار بود و بنابراین استفاده از فن آوری های نوین در مهندسی نفت و روش های نو در بخش بازرگانی و فروش ضروری است.
از این رو سرعت بخشیدن به توسعه فن آوری های نوین در بخش بالادست از جمله لرزه نگاری های سه بعدی و چهاربعدی، حفاری های هوشمند، روش های نوین افزایش ضریب بازیافت، مدیریت و نگهداری از مخزن و تربیت نیروی انسانی متخصص در این بخش ها بسیار ضروری است.
همچنین با توجه به ارزش افزوده فرآورده های حاصل از نفت و گاز در صورت به کارگیری موثر فن آوری های مرتبط در صنایع پالایشی و پتروشیمی لزوم توجه به بخش پایین دست نیز مشخص می شود. ضمناً در این بخش با افزایش ظرفیت پالایشی، می توان علاوه بر درآمد ناشی از ارزش افزوده تولید و فروش فرآورده ها، درآمدزایی کشور را در زمینه سوآپ فرآورده های نفتی نیز بالا برد. همچنین تدوین طرح جامع انرژی کشور نیز از جمله پیش نیازهای شکوفایی در بخش نفت و انرژی کشور است.
مطمئناً بزرگ ترین بزرگداشت یکصدسالگی صنعت نفت کشور نیز همانا ایجاد زمینه های شکوفایی روزافزون در این صنعت است.

مهندس مسعود فزون بال (کارشناس نفت و انرژی)
منبع : خبرگزاری موج


همچنین مشاهده کنید