گیاه سمبل کریستمس

اوفربیا از خانواده افربیاسه‌ (فرفونیان) و زادگاه اصلی آن مکزیک و گیاهی است که آن را سمبل کریستمس می‌دانند زیرا تا موقعی که روزها به کوتاه‌ترین حد خود نرسند، گل آن ظهور نمی‌کند.
کاسبرگ‌های اوفربیا به رنگ قرمز بسیار خوش رنگ و صورتی مایل به سفید همراه با گل‌های بسیار ریز زردرنگ در اواخر پاییز و زمستان ظاهر می‌شود. این گل احتیاج به نور فراوان و آب کم دارد و در حرارت ۱۶ ـ‌۱۸ درجه به خوبی در فصل زمستان شاداب و بادوام می‌ماند. نام عمومی این گل پونستتیا (بنت‌قنسول) است. این گل در بدو پیدایش قبل از سال‌های ۱۹۶۰، به صورت بوته پرشاخ و برگ بود که برای نگهداری در آپارتمان به عنوان گل زینتی نمی‌توانستند از آن استفاده کنند و با تغییراتی که در هیبریدهای آن داده شده، به صورت امروزی درآمده است.
ارتفاع این گیاه در حال حاضر به چهل تا شصت سانتیمتر می‌رسد و گیاه پرپشت با گل‌های بسیار زیاد و جذاب و زینت‌بخش آپارتمان‌ها است و گل‌های آن بیش از دو تا شش ماه دوام می‌آورد. در موقع خرید گلدان پونستتیا باید دقت کرد که گل‌های آن شکفته نشده باشد و غنچه‌ها بسیار ریز و تقریباً ناپیدا در وسط براکت‌های قرمز یا صورتی وجود داشته باشند. در این صورت مدت دوام گل در آپارتمان بیشتر خواهد بود. همچنین گلدان‌هایی را که در محوطه آزاد در معرض فروش قرار می‌دهند، چنانچه درجه حرارت محیط کمتر از ۱۲ درجه باشد، به هیچ‌وجه قابل استفاده نبوده و به زودی خشک خواهد شد.
در داخل آپارتمان در محل کاملاً پرنور با درجه حرارت حدود ۱۶ ـ ۱۸ درجه و دور از بخاری و رادیاتور نگهداری کرده و اطراف آن بشقاب‌های اسفنج مرطوب قرار دهید و در محل پرگل و شلوغ اتاق قرار ندهید.
پس از اتمام گل اواسط اردیبهشت ماه، آب کافی به گلدان داده و شاخه‌های آن را تا ارتفاع ۱۰ سانتیمتری قطع کنید و از شاخه‌های قطع شده برای قلمه‌زدن استفاده کنید. بدین ترتیب که قلمه را در پودر بسیار نرم زغال فرو کرده، سپس در حرارت ۱۶ درجه نگهداری کنید. پس از ۲ ـ ۳ ماه که ریشه داد، به طور مرتب گلدان را با کود کامل تغذیه کرده و پس از آنکه ریشه کاملاً تقویت شد، آن را به گلدان بیست سانتیمتری منتقل کنید.
روش دیگر برای نگهداری گلدان از امسال برای سال بعد به شرح زیر است: وقتی که برگ های بوته بنت‌قنسول ریزش کرده، ساقه‌های آن را تا ارتفاع ده سانتیمتری قطع کرده و گلدان را در محلی سایه‌دار که حرارت آن حدود ۱۴ ـ ۱۶ درجه باشد، به طوری که خاک گلدان تقریباً خشک باشد، نگهدای کنید.
در اواسط اردیبهشت ماه آن را آب داده و به گلدان دیگری با خاک و کود جدید (خاک برگ پوسیده نرم، پیت، پودر استخوان و ماسه نرم) انتقال داده و در حرارت مناسب آبیاری را ادامه دهید تا ریشه کاملاً رشد کرده و به تدریج نیز کود مایع به گلدان داده و از بین جوانه‌هایی که می‌روید، فقط چهار تا پنج جوانه قوی را نگهداشته و بقیه را حذف کنید. شاخه‌هایی که قطع می‌شود، برای قلمه زدن مناسب است و با استفاده از بیوروت و یا طبق آنچه که قبلاً گفته شد، آنها را قلمه می‌زنند.
از اواسط مهرماه دستور خاصی برای نگهداری گلدان بنت قنسول داده می‌شود که به موقع گل‌های آن ظاهر شود. از این موقع مقدار نور گیاه را کم کرده و فقط ۸ ساعت در روز به آن نور و ۱۴ ساعت از شبانه‌روز را به وسیله پارچه با نایلون سیاهی روی آن را گرفته که به هیچ‌وجه به آن نور نرسد و این برنامه به مدت ۸ هفته اجرا شده و از آن به بعد پارچه را برداشته و نور معمولی به گلدان می‌رسانند. در این صورت بوته از اوایل دی ماه آماده گل‌دهی خواهد شد.
● نگهداری
▪ درجه حرارت؛ در فصل رشد نباید دما از ۱۳ـ۱۵ درجه کمتر برسد.
▪ نور؛ بنت قنسول به حداکثر نور در زمستان احتیاج دارد و در تابستان از گرما و نور شدید باید محفوظ بماند.
▪ آبیاری؛ باید آب به حد کافی به آن داده شود ولی بین دو آبیاری خاک سطح گلدان نسبتاً خشک شود و چنانچه برگ‌ها شروع به پژمردن کند، باید فوری آب داد و این گیاه در تابستان به آب بیشتری احتیاج دارد.
▪ رطوبت هوا؛ در دوره گل‌دهی، سطح برگ‌ها را با غبارپاش شستشو کنید.
● مشکلات پرورشی
▪ گل‌ها ریزش کرده و لبه برگ‌ها قهوه‌ای یا زرد می‌شود؛ علت آن هوای خشک و گرم اتاق است. باید برگ‌ها را مرتب غبارپاشی نمود.
▪ حمله حشراتی مانند کنه قرمز و شته مومی از آفات آن است، باید به موقع بامحلول مالاتیون سمپاشی کرد.
▪ برگ‌ها پژمرده شده و پس از مدتی می‌ریزند؛ علت آن آبیاری بیش از اندازه است. بین دو آبیاری، خاک سطح گلدان باید نسبتاً خشک شده باشد.
همچنین خشک شدن کامل خاک در اطراف ریشه همین عارضه را نیز باعث خواهد شد.
▪ ریزش برگ‌ها بدون آنکه پژمرده شوند؛ علت آن پایین بودن درجه حرارت محیط است و چنانچه گلدان حتی برای مدت کمی در محیط یخبندان خارج قرار گیرد، در مدت کوتاهی تمام برگ‌ها می‌ریزد. علاوه براین ریزش برگ‌ها به علت نور کم نیز اتفاق می‌افتد.

گل‌کاری برای همه ـ‌حسن حسنی‌زاده

منبع : روزنامه اطلاعات