شاخ، رادیاتور حیوانات

شاخهای حیواناتی مانند گاو، گوسفند و انواع بزها علاوه بر معرفی میزان قدرت آنها نقش خنک کنندگی مانند رادیاتور دارند.
شاخهای حیواناتی مانند گاو،گوسفند و انواع بزها علاوه بر معرفی میزان قدرت آنها نقش خنک کنندگی مانند رادیاتور دارند.
شاید برای بسیاری از مردم عادی که اطلاعات جامعی در مورد نقش گیاهان و جانوران و زیباییهای آنها در مبحث مهمی مانند گردشگری ندارند همیشه این سوال پیش آید که مثلا نادر بودن یک پستاندار چه تاثیری در گردشگری و یا اهداف اقتصادی و اجتماعی آن دارد.
همان گونه که زیبایی دریا و درخت و منحصر بودن مجموعه‌ای که آنها را در آغوش گرفته دلیل اصلی رونق سفر در آن منطقه است، جذابیتهای جانوری نیز همین نقش را در جذب گروه دیگری از توریستها بازی می کند. شاید از این جهت است که آگاهی از این گونه جذابیت ها بتواند نگاه عموم مردم را نسبت به این پتانسیل گردشگری تغییر دهد.
● جذابیت علمی پستانداران
بسیاری از پستانداران چرنده، شاخ‌هایی دارند که نقش مهمی در ارتباطات جنسی و اجتماعی این حیوانات دارد. نرها مایلند شاخ‌های بزرگتری داشته باشند و آنها که بزرگ‌ترین شاخ را دارند، معمولا بیش از دیگران جفت‌گیری می‌کنند. اندازه شاخ گویا نتیجه انتخاب جنس قوی‌تر است. در گاوسانان (گاوها، گوسفندها، بزها و انواع وحشی این حیوانات) شاخ با مغز استخوانی پر شده - با یک بخش تو خالی - و پوسته رویی آن از جنس کراتین بوده که هم جنس ناخن انسان است و در مغز استخوانی آن رگ‌های خونی وجود دارد.
شاخ‌های بزرگ مانند یک رادیاتور عمل می‌کند و به گاوسانان استوایی (مثل بوفالوها)‌ کمک می‌کنند که خود را خنک کنند. اما اینجا این پرسش مطرح می‌شود؛ آیا شاخ‌های بزرگ در هوای سرد باعث از دست رفتن بیشتر حرارت و یخ زدن حیوان می‌شود؟
یک تیم از متخصصان دانشگاه شربروک کانادا به رهبری کارین پیکارد تصمیم گرفتند این موضوع را بررسی کنند. آنان دو فرستنده رادیویی حساس به دما روی شاخ‌های قوچ بربری قرار دادند که به طور اتوماتیک دمای سطح را گزارش می‌کرد.
(قوچ بربری بیشتر در نواحی شمالی آفریقا دیده می‌شود که شبیه بهارال بوده و در جلو سینه تا روی دست‌هایش از پشم بلندی پوشانده شده). آنها سپس با محاسبه سطح شاخ‌ها توانستند مجموع حرارتی را که قوچ از دست می‌دهد، دریابند.
پس از مطالعات و تحقیقات فراوان، دانشمندان این تیم دریافتند که حیوان هرگز اجازه نمی‌دهد که دمای شا‌خ‌ها - حتی در دمای ۱۹ درجه سانتیگراد - از ۳ درجه سانتیگراد پایین‌تر بیاید و در ضمن درجه حرارت شاخ معمولا بین ۵ تا ۱۲ درجه سانتیگراد در نوسان است. این افت شدید گرما نشان می‌دهد که این حیوانات مقدار زیادی از گرمای بدن خود را از طریق شاخ‌ها بیرون می‌دهند. حدود ۲۰ درصد ماده‌ها و ۳۰ درصد نرها.
این نتایج از چند وجه حایز اهمیت است؛ نخست آن که انتخاب جنسی برای نرهای دارای شاخ بزرگ با ارزش متابولیکی افزایش یابنده آنها متعادل است. دوم آن که اختلاف اندازه شاخ در محیط‌های جغرافیایی مختلف را راحت‌تر می‌توان توضیح داد. برای مثال قوچ‌های بربری ماده (میش) در شمال شاخ‌های کوچک‌تری نسبت به ماده (میش‌)‌های قسمت‌های جنوبی دارند.

منبع : بانک اطلاعات گردشگری