چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا
از تصنیف‌های غم‌انگیز تا موسیقی فکاهی و عامیانه
این كمپانی با مدیریت موسی بنایی و محمود ایمن اداره می‌شد كه مهمترین نام و رقیب كمپانی‌های موجود بود و سابقه بیشتری داشت (در ایران چهار كمپانی عمده و معروف، بازار ضبط و تولید صفحات موسیقی را در این دوران به عهده داشتند.)
هیز مستر زاكش هم دستگاه گرامافون را تولید و وارد می‌كرد و هم صفحه‌های موسیقی را در شكلی گسترده‌تر به بازار می‌فرستاد.
بدیع‌زاده ابتدا از ملاقات با نماینده كمپانی به علت كار در مجلس شورا و برخی ملاحظات اجتماعی پرهیز داشت، اما با اصرار عبدالحسین شهنازی نوزانده چیره‌دست آن دوران به اتفاق جهانگیر وفادار (ویولنیست) و نورا همایون، شاعر و ترانه‌سرایی كه خیلی از تصنیف‌های بدیع‌زاده را سروده است، چندین صفحه با صدای خود پر كرد.
بدیع‌زاده در خصوص اتفاقاتی كه منجر به پر كردن صفحه توسط او شد، در جایی گفته است: در ابتدا وحشت عجیبی داشتم كه اگر به عنوان آوازه‌خوان، آوازی بخوانم مورد ملاحت نمایندگان، مجلسیان و مردم قرار بگیرم و به همین علت قرار شد كه با نام مستعار این كار را انجام دهم.
سرانجام نخستین صفحه بدیع‌زاده با عنوان «جلوه گل» روانه بازار شد.
صفحه و گرامافون كمپانی فوق به نام «سگ نشان» معروف بود و در زمان فعالیت خود صفحه‌های ارزشمندی از دیگر نامداران موسیقی چون اقبال آذر، درویش خان، ادیب خوانساری، قمرالملوك وزیری، تاج اصفهانی، سلیم خان، پروانه، مرتضی نی‌داود، حاج علی‌اكبر خان، عبدالحسین خان شهنازی و نیراعظم رومی، ملوك ضرابی، خانم گلریز، ملوك پروین، ایران‌الدوله (ایران خانم)، یحیی زرینچه، علی صالحی (تار) و شاعرانی چون ملك‌الشعرای بهار و عارف قزوینی تهیه و به بازار فرستاد.
پس از آن، فعالیت بدیع‌زاده گسترش بیشتری پیدا كرد و او آثار خود را به طرق مختلف عرضه داشت كه مهمترین آن به شرح ذیل است:
● سفرهای هنری و ضبط صفحه‌های گرامافون
۱۳۱۵ سفر به آلمان به مدت یك سال و ضبط تعداد ۴۰ صفحه برای كمپانی ادئون در برلین. سفر دوم به شهر حلب برای ضبط صفحه برای كمپانی سودوا.
۱۳۲۴ سفر به هندوستان به مدت یك سال، جهت كنسرت و ضبط صفحه برای ایرانیان مقیم هند، با گروهی به سرپرستی مهدی خالدی و بعضی دیگر از نوازندگان.
ضبط صفحه توسط كمپانی «ایران ركورد» در بمبئی به تعداد ۵۰ صفحه، از جمله سرود «ایران و هند» در ماهور با شعر نیر سینا، ترانه‌هایی در ماهور با شعر و آهنگ امیر جاوید.
برگزاری كنسرتی در بزرگداشت فردوسی در هند.
از مجموعه آوازهای بدیع‌زاده در آن زمان صفحه‌یی در مایه افشاری به نام «مرغ بی‌آشیان» و سه صفحه در بیات ترك، سه‌گاه و ماهور است. آوازهای «ایران» در دستگاه ماهور، «جانا هزاران آفرین» با شعر سعدی، «خنده گل» با شعر نورا همایون و قطعه‌یی به نام «گرایلی» با شعر سعدی، «شكن‌دل» در دستگاه سه‌گاه با اشعار همایون در آن زمان ساخته و اجرا شد.
همچنین بدیع‌زاده را می‌توان یكی از پایه‌گذاران موسیقی و ترانه‌های فكاهی و عامیانه به شمار آورد. ابوالحسن صبا كه خود نیز به موسیقی بومی و عامیانه علاقه وافری داشت، یكی از مشوقان اصلی او در این راه بود. بدیع‌زاده در خاطرات خود روایت می‌كند:
قبلا اسماعیل مهرتاش چند آهنگ با اشعار خودمانی كه زبان حال مردم است مثل «زال زالكه» و «یكی یه پول خروس» و مانند اینها ساخته بود و به من پیشنهاد می‌كرد كه بخوانم. من وحشت داشتم از خواندن آنها. زیرا فكر می‌كردم با پخش این آهنگ‌ها مورد ملامت دوستان و موسیقی شناسان قرار می‌گیرم. ولی عاقبت با استدلال و تشویق مرحوم صبا برای خواندن آنها آماده شدم.
بدین ترتیب بود كه بدیع‌زاده به یاری مهرتاش و صبا به بازسازی موسیقی عامیانه پرداخت. از میان ترانه‌های عامیانه كه بسیار ماندگار شدند می‌توان به «ماشین مشدی ممدلی»، «گل پونه، نعنا پونه»، «یك یاری دارم» كه همگی در دستگاه ماهور ساخته و اجرا شدند، اشاره كرد.
ضمن اینكه سراینده تصانیف فكاهی او نیز اغلب «سیدعلیرضا روحانی» بود كه به واسطه صدای بدیع‌زاده اشعارش در دوره خود شهره عام و خاص شد.
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست