جمهوری آذربایجان و دردسرهای آمریکا

ایالات متحده از جمهوری آذربایجان خواسته است فشارها علیه مطبوعات و رسانه های مستقل و منتقد را متوقف کند. این نخستین بار است که آمریکا، رئیس جمهور آذربایجان را با ادبیاتی تحکم آمیز و خشن مورد خطاب قرار می دهد. البته این موضوع به معنای آن نیست که آمریکا دولت باکو را در لیست سیاه سایر جمهوری های غیردموکراتیک بازمانده از شوروی سابق قرار داده و از چشم واشنگتن افتاده است. ثبات و پایداری در جمهوری آذربایجان از هر مسئله دیگری برای آمریکا مهم تر است و تا زمانی که «الهام علی اف» بتواند ثبات را در این کشور حفظ کند، نباید از انتقادهای آمریکا ترسی داشته باشد.
جمهوری آذربایجان از جایگاه ویژه ای در استراتژی آمریکا نسبت به جمهوری های شوروی سابق برخوردار است. کمپانی های آمریکا طی سال های اخیر سرمایه گذاری کلانی در صنعت نفت این کشور کرده اند.
این سرمایه گذاری به اندازه ای است که اینک ثبات در این کشور بیش از مسئولان باکو برای دولتمردان واشنگتن اهمیت دارد.
واشنگتن کاملاً مطمئن نیست چه کسی می تواند این ثبات را تضمین کند. سیاستمدارانی که اینک قدرت را در دست دارند و یا کسانی که رویای جا به جایی قدرت را در سر می پرورانند؟ برای آمریکایی ها حفظ ثبات اهمیت دارد. مجری آن هر که می خواهد باشد. فرمول جا به جایی و تنازع قدرت در جمهوری آذربایجان چندان سالم و قابل دفاع نیست. «الهام علی اف» اگر بتواند به سرمایه گذاران استراتژیک در این کشور ثابت کند که قادر است ثبات را در آذربایجان حفظ کند، در حقیقت تداوم قدرت سیاسی خود را تضمین کرده است.
نیروهای اپوزیسیون نیز تنها زمانی اجازه و شانس ورود به صحنه قدرت را دارند که این مسئله باعث افزایش مشروعیت حکومت از طریق مشارکت مردمی شود.
البته واضح است که ایالات متحده ترجیح می دهد حفظ ثبات در آذربایجان با ابزارهای دموکراتیک محقق شود. هنگامی که «الهام علی اف» رقبای خود را - که از هواداران سابق پدرش بودند- در انتخابات پارلمانی دو سال گذشته با هیاهو و شانتاژ سیاسی ساکت و تعدادی از آنان را هم دستگیر کرد، «جرج بوش» به سرعت حمایت خود را از وی اعلام کرد.
به افراد دستگیر شده انگ رسوایی و فساد زده شد به طوری که انگار پیگرد آنان قانونی و در چارچوب قواعد دموکراتیک بوده است.به هر حال در این برهه زمانی باکو ساکت کردن رسانه های منتقد را آغاز کرده و این مسئله وجهه «علی اف» را به شدت مخدوش کرده است.
از همین رو کاخ سفید به وی یادآور شد، او باید حد و مرزهایی را رعایت کند، البته آمریکا تنها به این تذکر بسنده کرده است.
واشنگتن در روابط خود با گرجستان به عنوان یک متحد قفقازی نیز همین رویه را در پیش گرفته است. هنگامی که «میخائیل ساکا شویلی» رئیس جمهور گرجستان مخالفان خود را سرکوب کرد آمریکا اعلام کرد همچنان از وی حمایت می کند و تنها از او خواست وضعیت فوق العاده را لغو کرده و به رسانه های خصوصی اجازه فعالیت دوباره بدهد.
این تحولات نشان می دهد جمهوری های مستقل مشترک المنافع که از اهمیت ویژه ای در استراتژی آمریکا برخوردارند، در صورتی که قواعد دموکراتیک را زیر پا گذاشته و به حقوق و آزادی های مردم تجاوز کنند، لازم نیست نگران سرزنش و شماتت آمریکا باشند. مهم ترین مسئله برای ایالات متحده تضمین ثبات در این کشورها از سوی سیاستمداران همسو با آمریکاست، چرا که این مسئله خیال آمریکایی ها را از بابت سرمایه گذاری های کلان خود در این کشورها راحت کرده و منافع آنان را تضمین می کند، اما قیمت این تضمین همیشه جای بحث خواهد داشت.

منبع: روزنامه کامرسانت
مترجم: محمد صرفی

منبع : روزنامه کیهان