جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

۱۳فروردین ۱۳۵۸ ـ رویدادهای گنبد و کردستان و تغییر رئیس ستاد ارتش


۱۳فروردین ۱۳۵۸ ـ رویدادهای گنبد و کردستان و تغییر رئیس ستاد ارتش
دو هفته اول فروردین ۱۳۵۸ گزارشهای مربوط به رویدادهای گنبد کاووس(گرگان) و کردستان ایرانیان را نگران آینده وطن خود کرده بودند، مخصوصا که در خوزستان هم معارضاتی در جریان بود و حرفهایی از بلوچستان به گوش می رسید.
در این میان اعلام شده بود که سرلشکر محمد ولی قره نی رئیس ستاد ارتش جای خود را به معاونش سرلشکر ناصر فربد داده است. این تغییرات در حقیقت هفتم فروردین انجام گرفته بود و گفته شده بود که علت آن سختگیری قره نی درقبال رویدادهای کردستان و اعزام واحدهای ضربتی ارتش به این استان بوده است!. در این تغییرات «شاد مهر» معاون دیگر قره نی نیز سمت خود را از دست داده بود.
رویدادهای گنبد کاووس که با حمله به یک مرکز پلیس و دستگیری رئیس مرکز آغاز شده بود ۲۰ کشته برجای نهاده بود. در اینجا ارتش و سایر نیروهای مسلح سریعا وارد عمل شدند و مسئله را پایان دادند. کمونیستها و به ویژه فدائیان خلق متهم به دامن زدن مسئله گنبد شده بودند. از همه این رویدادها بوی جدایی طلبی به مشام می رسید. تعجب در اینجاست که چرا دولت موقت اقدام به تعویض رئیس ستاد ارتش کرده بود که قصدی جز جلوگیری از این پیش آمدها نداشت. سرلشکر قره نی رئیس رکن دوم و معاون ستاد ارتش بود که در سال ۱۳۳۶ به اتهام اقدام علیه شاه بازداشت شده بود. در آن زمان، اطلاعات ارتش را «رکن دوم» می نامیدند. تجزیه طلبان در دفاع از خود و مخالفت با قره نی او را متهم می کردند که پس از براندازی ۲۸ مرداد از آنان باز جویی کرده و ضمن بازجویی خشونت به خرج داده بود. وی یک بار هم گفته بود: شاید ارتش ما که در جریان انقلاب تضعیف روحیه شد نتواند با شوروی بجنگند ولی خواهد توانست به آسانی جدایی طلبان را سرکوب و از میان بردارد. این اظهار قره نی در برخی از جراید این طور تفسیر شده بود که او خواسته بود غیر مستقیم بگوید که در حوادث کنبد دست شوروی هم در کار است.
پس از تغییرات ستاد ارتش و ختم مسئله گنبد، دیری نپایید که قره نی در خانه اش ترور شد و گروه فرقان را متهم به این قتل کردند.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز