جوانان و مطالعه

امروزه ثابت شده است که یادگیری و مطالعه رابطهٔ تنگاتنگی با یکدیگر دارند تا جائی‌که می‌توان این دو را لازم و ملزوم یکدیگر دانست. شما دانش‌آموز یا دانشجوی عزیزی که برای یادگیری دچار مشکلات فراوانی هستید و مرتباً از مطالعه کتاب و جزوه‌های درسی احساس خستگی می‌کنید آیا با روش‌های مطالعه فعال و پویا آشنا هستید؟ اگر پاسخ شما منفی است با نسبت به آن شک دارید، از شما دعوت می‌کنم که این مقاله را حتماً بخوانید تا با رموز مطالعهٔ صحبح آشنا شوید.
شیوه صحیح مطالعه شامل چهار مزیت مهم است:
۱) زمان مطالعه را کاهش می‌دهد.
۲) باعث افزایش میزان یادگیری می‌شود.
۳) مدت نگهداری مطالب در حافظه را طولانی‌تر می‌کند.
۴) به خاطرسپاری اطلاعات را آسان‌تر می‌سازد.
برای داشتن مطالعه‌ای فعال و پویا، نوشتن نکات مهم در حین خواندن ضروری است. یادداشت‌برداری، بخش مهم و حساسی از مطالعه است که باید به آن توجه خاصی داشت چون موفقیت شما را تا حد زیادی تضمین خواهد کرد و مدت زمان لازم را برای یادگیری کاهش خواهد داد.
● روش‌های معمول مطالعه
۱) خواندن بدون نوشتن
این روش برای مطالعه نادرست است زیرا مطالعه، فرآیندی فعال و پویا است و برای نیل به این هدف، باید از تمام حواس خود برای درک صحیح مطالب استفاده کنید. باید با چشمان خود مطالب را بخوانید و در صورت لزوم، مطالب را بلند بلند ادا کرده و نکات مهم را یادداشت کنید تا هم با مطالب مورد مطالعه، درگیر شوید و هم حضوری فعال و همه‌جانبه در یادگیری داشته باشید.
۲) خط کشیدن زیر نکات مهم
این روش نسبت به روش قبلی بهتر است ولی باز هم روش کاملی برای مطالعه نیست چرا که در این روش بعضی از افراد به جای آنکه به روی یادگیری و درک مطلب تمرکز داشته باشند ذهنشان را معطوف به خط کشیدن ریز نکات مهم می‌کنند. روش صحیح خط کشیدن زیر مطالب مهم به این صورت است که ابتدا آنها را یکبار بخوانید و مفهوم را کاملاً درک کنید و سپس زیر نکاتم هم خط بکشید (نه آنکه از همان ابتدا در کتاب به دنبال نکات مهم بگردید و زیر آنها را خط بکشید).
۳) حاشیه‌نویسی
این روش نسبت به دو روش قبلی بهتر است ولی همچنان روش کاملی برای درک عمیق مطالب و خواندن کتب درسی نیست ولی می‌توانید برای یادگیری مطالبی که از اهمیت چندانی برخوردار نیستند از این روش استفاده کنید.
۴) خلاصه‌نویسی
در این روش شما مطالب را می‌خوانید و آنچه را که درک کرده‌اید به‌صورت خلاصه در دفتری یادداشت می‌کنید که این روش برای مطالعه مناسب است و از روش‌های قبلی بهتر می‌باشد.
● روش‌های پیشنهادی
۱) کلیه‌برداری:
کلیه‌برداری روش بسیار مناسبی برای خواندن و نوشتن نکات مهم درسی است. در این روش شما می‌توانید پس از درک مطالب، نکات مهم را به‌صورت کلیدی یادداشت کنید و در واقع این کلمهٔ کلیدی که به انتخاب شما صورت می‌گیرد باید کوتاه‌ترین، راحت‌ترین، بهترین و پرمعناترین کلمه‌ای باشد که با دیدن آن، مفهوم جمله، برای شما تداعی شده و به خاطرآوری را آسان نماید.
۲) خلاقیت و طرح شبکه‌ای مغز:
این روش بهترین شیوه برای یادگیری خصوصاً فراگیری مطالب درسی است. در این روش شما باید پس از مطالعه، مطالب و درک حقیقی آنها، نکات مهم را به زبان خودتان و به‌صورت کلیدی یادداشت کرده و سپس کلمات کلیدی را بر روی طرح شبکه‌ای مغز بنویسد (در واقع نوشته‌های خود را به بهترین شکل ممکن سازماندهی کنید و نکات اصلی و فرعی را مشخص سازید تا دفعات بعد، به‌جای دوباره‌خوانی کتاب، فقط به طرح شبکه‌ای مراجعه کرده و با دیدن کلمات کلیدی نوشته شده بر روی طرح شبکه‌ای مغز، آنها را خیلی سریع مرور کنید. این روش درصد موفقیت تحصیلی شما را تا حد بسیار زیادی افزایش می‌دهد.

مریم بدخشان

منبع : ماهنامه طمطراق