قدرتِ ضربات پا The Power of the Kick

قبل از شرح دقیق شیوه‌های زدن ضربات پا در معبد شائولین، می‌بایست تأکید کرد، آنها نخواهند توانست یک‌شبه از شما یک مبارز خوب بسازند. جهت دستیابی به حداکثر سرعت، قدرت و دقت، باید تکنیک‌ها را هزاران بار تمرین کنید.
کونگ‌فو، از لحاظ ادبی به معنای، ”کارِ سخت“ است و چینی‌ها آن را به مردی که از صبح زود تا نیمه‌های شب مشغول تیز کردن چاقویش می‌باشد، تشبیه می‌کنند. همیشه به خاطر داشته باشید که باید چاقویتان را هر روز تیز کنید! روش‌های مطرح شده در ذیل شما را در رسیدن به تعادل روحی، انضباط و تلاشی خست در تمرین‌هایتان کمک خواهد کرد. در هنرهای رزمی و حتی در زندگی، نمی‌توان با سرعت به جایگاه ثابتی دست یافت.
● پایه و اساس:
برای زدن ضربات پا با سرعت، قدرت و دقت، می‌بایست قادر باشید بدن خود را در یک دامنهٔ کامل حرکتی، خیلی سریع و آسان، به حرکت درآورید. تمرینات کششی روزانه بسیار سخت است، چون بدن به میزان بالائی از انعطاف، نیازمند است. بسیاری از هنرمندان رزمی‌کار، در مورد کشش جداگانه‌ٔ قسمت‌های بالائی و پائینی بدن، دچار اشتباه می‌شوند و یا از روی غرور، فکر می‌کنند که برای پیشرفت در ضربات پا، فقط به کشش قسمت پائین بدنشان نیاز دارند؛ در حقیقت، جهت دستیابی به حداکثر قدرت، باید با کل بدن ضربه بزنید، به این معنی که شما باید همیشه کل بدن خود را تحت تمرینات کششی قرار دهید. هم‌چنین، به خاطر داشته باشید، شما به قابلیت زدن لگدهای آهسته به همان نسبت لگدهای محکم و خشن، در یک فضای بسته یا باز، احتیاج دارید؛ بنابراین توانائی انقباض بدن، به همان مهمی توانائی انبساط آن می‌باشد.
چرخش و دوران سادهٔ مفصل، یکی از حرکات خوب و مفید، جهت گرم کردن بدن می‌باشد. مچ دست‌ها، قوزک پاها، گردن، شانه‌ها، کمر، مفاصل ران و زانوهای خود را به سرعت و نیز به ملایمت بچرخانید. هنگام اجرای تمرین‌های کششی مقدماتی، قبل از یک جلسهٔ ورزشی، یک حرکت آرام و پرقدرت که فنی سریع است، به بیدار نگه داشتن عضلات و تاندوم‌های شما کمک خواهد کرد. یکی دیگر از تمرین‌های مقدماتی و مفید ورزشی، چرخش بازوها و پاها در یک دامنهٔ حرکتی کامل، کنترل شده و کمتر از حداکثر سرعت می‌باشد. اجرای ضربات نوسانی پا در حالت مستقیم و کشیده به سمت جلو، عقب و اطراف، به همان نسبت ضربات هلالی شکل پا به سمت درون و بیرون، دامنهٔ حرکتی شما را افزایش خواهد داد و خون را به‌طور کامل در بدن به جریان می‌اندازد.
باز هم تکرار می‌کنیم؛ همیشه از قواعد کاربرد کل بدن در هنگام اجرای هر کشش و ضربهٔ پا، پیروی کنید. هرگز به کشش یک عضله به‌طور جداگانه، فکر نکنید؛ کل بدن شما باید با هم کار کند. علاوه‌بر این، چون جسم، هیچ‌گاه جدا از ذهن نیست، پس باید ذهن و فکری باز و انعطاف‌پذیر داشته باشید تا به جسمی قابل انعطاف دست یابید. بدن جهت کسب قدرت باید آرام باشد و تا هنگامی که ذهن و فکر، عصبی و هیجان‌زده است این مهم میسر نخواهد شد. توجه داشته باشید در یک مبارزهٔ واقعی، ممکن است فرصت‌هائی در اختیار داشته باشید که نه فقط مشت‌ها و پاها، بلکه زانو، آرنج، پشت، شکم و سرتان را نیز برای ضربه زدن به کار ببرید؛ بدون داشتن ذهن و جسمی انعطاف‌پذیر، همهٔ آن فرصت‌ها را از دست خواهید داد و احتمالاً مبارزه را نیز واگذار می‌کنید.
● مقدمات:
▪ آموزش ۴ مرحلهٔ قدرت در هنرهای چینی:
قدرت هل دادن tui li، قدرت انفجاری baofa li، قدرت اندک qun li، و قدرت نفوذی tui li.
اولین هدف بیشتر هنرجویان، این است که قدرت انفجاری را در ضربات مقدماتی پا نظیر ضربه به جلو، ضربه به عقب، ضربه به اطراف و ضربات چرخشی رو به عقب خود را توسعه دهند.
متأسفانه بیشتر افراد، سال‌ها ورزش می‌کنند و نیروی خود را از دست می‌دهند، زیرا ضربات پا در مراحل مقدماتی را به‌طور ناصحیح آموخته‌اند. بدون داشتن پایهٔ قوی، هرگز پیشرفت نخواهید کرد. بنابراین، بازبینی مجدد این اصول بسیار ارزشمند است. هنگامی که لگد به جلو را تمرین می‌کنید، با هر دو پایتان آغاز کنید و هدف خود را مد نظر داشته باشید. زانوی پائی که با آن ضربه می‌زنید را تا حد ممکن بالا آورده و مادامی که به سمت بالا و بیرون ضربه می‌زنید، بدن خود را به جلو بغزانید. شما می‌بایست در ابتدا با پاشنه، سپس با برجستگی و پنجه‌های پایتان ضربه بزنید. در تمرین‌ها، همیشه به بالاترین حد ممکن ضربه بزنید و سعی کنید با حداکثر قدرت و سرعت، در نقطه اوج ضربه دست یابید. هم‌چنان که به هدف ضربه می‌زنید، ضربهٔ خود را با نیروی زیاد به سمت بیرون پرتاب کنید، در نتیجه ضربهٔ شما خیلی بهتر از زمانی که ضرباتی ساده می‌زنید، به هدف برخورد می‌کند. همان‌طور که در حال اجرای تکنیک پا به سمت جلو حرکت می‌کنید، کف پای ساق محافظتان به‌طور طبیعی اندکی (در حدود یک زاویهٔ ۴۵ درجه) به سمت بیرون می‌چرخد و حرکت پرتابی مفصل ران، سبب خم شدن شما از پشت و کمانی شدن ستون فقرات می‌گردد.
برای اجرای ”لگد به عقب“، به شکل ستونی برابر هدف بایستید و تکنیک را شروع نمائید. زانوی پائی که با آن ضربه می‌زنید را در بیشترین حد ممکن به سمت پهلو بلند کنید. و هم‌زمان، بر روی پای محافظتان، بیش از ۹۰ درجه دور از هدف، چرخش کنید؛ رانتان را پیچ داده و به‌صورت افقی لگد بزنید، ضرباتی میان وسط ساق و پشت پا.
بستگی به فاصلهٔ شما تا هدف، ممکن است تمایل داشته باشید که پای محافظ خود را به سمت جلو بلغزانید. همان‌طور که ضربه می‌زنید، باید به‌طور طبیعی به عقب خم شوید اما بدن شما به شکل ایستاده در برابر هدف باقی بماند. چنان‌چه در پیشروی به سمت هدف به اندازهٔ کافی پیشرفت کرده‌اید، می‌بایست به اطراف و سپس پائین، ضربه بزنید تا هنگامی که حریف را وادار به تسلیم نمائید.
برای انجام ”ضربه به پهلو“ نیز باید به‌صورت عمودی در برابر هدف بایستید. هم‌چنان که با کف پا به هدف ضربه می‌زنید، زانوی خود را بالا برده و رانتان را به سمت جلو نگه دارید. امکان دارد که پای محافظ خود را به جلو حرکت دهید، اما بدنتان باید در برابر هدف ثابت باقی بماند.
بسیاری از رزمی‌کاران قدرت انفجاری خود را به ”ضربات اطراف“ محدود می‌کنند. به‌صورت چرخش دورشونده قسمت فوقانی بدن از هدف و چرخش مفصل ران پای در حال ضربه، به سمت درون، با زانوها و پنجه‌هائی که به پائین پیچیده شده‌اند. در عوض شما باید بدن خود را به پهلو نگه دارید، ران‌هایتان را باز کرده و زانو و پنجه‌های پای در حال ضربه را به سمت بالا بچرخانید.
”ضربات تبری“ را با رویاروئی در برابر هدف، آغاز نمائید. ساق پائی که با آن ضربه می‌زنید را مستقیم نگه داشته، کمی آن را به شکل مورب بلند کنید (اگر با پای راست ضربه می‌زنید، آن را به سمت چپ بلند کنید و بالعکس)، سپس به شکل مورب به پائین و اطراف هدف، ضربه بزنید (با پای راست، به سمت راست و پائین و با پای چپ، به سمت چپ و پائین). همان‌طور که با نیروی زیاد، رو به پائین ضربهٔ سنگینی می‌زنید، مفصل رانتان را به جلو برده و پشت خود را کمانی کنید.
ابتدا با پاشنه، سپس با برجستگی و پنجه‌های پا ضربه بزنید. در صورت لزوم، پای محافظ خود را به جلو حرکت داده، همان‌طور که ضربه می‌زنید، برای تغییر جهت در اجرای تکنیک پا را کمی به سمت بیرون بچرخانید.

منبع : ماهنامه دنیای کاراته