اسلام و غرب

پس از سالی كه با آشوب های ناشی از چاپ كاریكاتورهای پیامبر اسلام، یك حمله بزرگ تروریستی در لندن، و ادامه جنگ در عراق و افغانستان همراه بود، اكثر مسلمانان و غربیان متقاعد شده اند كه روابط میان آنها در این روزها بسیار بد است. بسیاری در غرب مسلمانان را به عنوان افرادی متعصب، تندرو و نیز فاقد تحمل دیگری می نگرند. همچنین مسلمانان خاورمیانه و آسیا غربیان را خودخواه، غیراخلاقی، طماع و نیز متعصب و تندرو می دانند.یكی از اندك موارد مورد توافق میان غربی ها و مسلمانان این است كه هر دو آنها معتقدند ملت های اسلامی بایست به لحاظ اقتصادی بیش از وضعیت فعلی موفق باشند. اما آنها این مشكل را كاملاً متفاوت از یكدیگر استنباط می كنند. افكار عمومی مسلمانان دیدگاه آزرده ای نسبت به غرب دارد. آنها سیاست های غربیان را مسبب ناكامی خود می دانند. در آن طرف، افكار عمومی غرب فساد حكومتی، فقدان آموزش و بنیادگرایی اسلامی را بزرگترین موانع دستیابی مسلمانان به كامیابی اقتصادی می داند.هیچ چیز آشكارتر از واكنش های متفاوت غربیان و مسلمانان در آشوب های زمستان گذشته (كه مربوط بود به كاریكاتورهای حضرت محمد) این شكاف را نمایان نكرد. این تحقیق كه نتیجه یك نظرسنجی گسترده در جهان اسلام و غرب است، به بررسی شكاف موجود میان غربیان و مسلمانان می پردازد.
●مسلمانان و غرب، هریك دیگری را چگونه می بیند؟
برای پی بردن به این سئوال كه غربیان و مسلمانان هریك دیگری را چگونه می بیند، ما دو دسته سئوال طرح كردیم. دسته سئوالات اول بر میزان نظر مساعد پاسخگویان نسبت به گروه بندی های مذهبی و قومی متمركز بود. از پاسخگویان خواسته می شد كه نظر خود را درباره مسلمانان، مسیحیان، عرب ها و یهودی ها بگویند. دسته دوم سئوالات از پاسخگویان می خواست درباره یازده ویژگی خصوصیتی (طمع، تعصب، درستكاری، مدارا، و غیره) نظر بدهند. از غربیان خواسته می شد كه بگویند كدام یك از این ویژگی ها را به مسلمانان نسبت می دهند و از مسلمانان نیز همین مسئله در ارتباط با غربیان پرسیده می شد. نرخ محبوبیت گروه های مذهبی و قومی مختلف نشان دهنده رابطه مسئله داری میان غربیان و مسلمانان است. اما این تصویر كلی بیش از آنكه منفی باشد، پیچیده است. به استثنای موارد محدودی، نگرش ها در میان افكار عمومی غرب (نسبت به مسلمانان) و مسلمانان (نسبت به مسیحیان) طی سال های اخیر نسبتاً ثابت باقی مانده است. از میان پیمایش های افكار عمومی غرب، اسپانیا تنها كشوری است كه دیدگاه مثبت نسبت به مسلمانان نزول فاحشی كرده است (از ۴۶ درصد در سال ۲۰۰۵ تا ۲۹ درصد در حال حاضر) نظرات اسپانیایی ها نسبت به یهودی ها (و نیز ایالات متحده و مردم آمریكا) نیز در سال گذشته افول چشمگیری داشته است. به صورت مشابه، تغییر عمده ای نیز در نظر غالب مسلمانان نسبت به مسیحی ها به وجود نیامده است. در تركیه، نظر مثبت نسبت به مسیحی ها از ۳۱ درصد در سال ۲۰۰۴ به ۱۶ درصد در حال حاضر سقوط كرده است. در همین زمان، نظر مساعد نسبت به دولت آمریكا و مردم آمریكا نیز كاهش مشابهی را در میان ترك ها نشان می دهد.
●نگاه مثبت تر مسلمانان اروپا
نگرش های مسلمانانی كه در غرب زندگی می كنند رابطه بهتری را میان مسلمانان و مسیحیان نشان می دهد. این مسلمانان نظر مساعدتری نسبت به مسیحیان را بیان می كنند. (۹۱ درصد در میان مسلمانان فرانسه، ۸۲ درصد در میان مسلمانان اسپانیا، ۷۱ درصد در بریتانیا و ۶۹ درصد در آلمان) نظر مسلمانان در اروپای غربی نسبت به مسیحی ها به طرز قابل ملاحظه ای مساعدتر از نظر مسلمانان اروپای شرقی است. و در اسپانیا و آلمان، نظر مسلمانان نسبت به مسیحی ها از نظر عموم نسبت به مسلمانان مساعدتر است. حدوداً از هر ده مسلمان اسپانیا، هشت نفر (۸۲ درصد) دیدگاه مساعدی نسبت به مسیحیان ابراز كرده اند درحالی كه تنها ۲۹ درصد افكار عمومی اسپانیا نسبت به مسلمانان نظر مساعد ابراز كرده اند. نزدیك به همین مسئله نیز در آلمان مشاهده می شود اما در اینجا درصد ها به ترتیب ۶۹ و ۳۶ است.در غرب نگرش ها نسبت به عرب ها با نگرش نسبت به مسلمانان آمیخته است. در بریتانیا نگرش ها نسبت به اعراب نامساعدتر از نگرش ها نسبت به مسلمانان است. (۵۶ درصد نگرش مساعد نسبت به اعراب در مقابل ۶۳ درصد نگرش مساعد نسبت به مسلمین). در كشورهای اسلامی نگرش ها نسبت به اعراب به شدت مثبت است. البته به استثنای تركیه كه مردم آن تاریخ پرتنشی با همسایگان عرب خود داشته اند. در این كشور نگرش نسبت به اعراب نسبتاً به دو قطب مساوی تقسیم شده است. (یعنی ۴۶ درصد مردم نسبت به اعراب نظر مساعد داشته اند و ۴۰ درصد نظر نامساعد داشته اند).
● نگرش ها نسبت به یهودیان
نظر عمومی نسبت به یهودیان در اكثر كشورهای غربی به شدت مساعد است. به استثنای اسپانیا كه در سال گذشته میزان نظر مساعد مردم آن كشور نسبت به یهودیان از ۵۸ درصد به ۴۵ درصد افت پیدا كرد. اما در كشورهای عربی دیدگاه مردم نسبت به یهودیان به شدت منفی است. به عنوان مثال میزان نظر منفی مردم نسبت به یهودیان در اردن ۹۸ درصد و در مصر ۹۷ درصد است. مسلمانانی كه در اروپا زندگی می كنند دارای دیدگاه ملایم تری نسبت به یهودیان هستند. با این حال نسبت نظر منفی نسبت به نظر مثبت، بیشتر است. مسلمانان فرانسه یك نمونه خاص هستند. ۷۱ درصد آنها نظر مساعدی نسبت به یهودیان دارند. آنها تنها گروهی از مسلمانان مورد پیمایش هستند كه نظر مساعد آنها بیش از نظر نامساعد است.
• خصوصیات شخصیتی: غربیان از دید مسلمانان
برای مشاهده دقیق تر ماهیت این شكاف تمدنی، ما از غیرمسلمانان خواستیم كه بین یازده خصوصیت شخصیتی مختلف و مسلمانان پیوندی برقرار كنند و همین سئوال را نیز از مسلمانان درباره غربیان كردیم. پاسخنامه شامل ۵ خصوصیت مثبت (بخشندگی، درستكاری، پرهیزكاری، تسامح و احترام به زنان) و شش خصوصیت منفی بود. (خشونت، طمع، تعصب، خودخواه بودن، غیراخلاقی بودن، و تكبر). در كل مسلمانانی كه در كشورهای اسلامی زندگی می كردند قضاوت های منفی تری نسبت به غربیان داشتند تا برعكس. به جز استثنائات محدود، اكثریت مردم در كشورهای اسلامی تمام ویژگی های منفی (و هیچ یك از ویژگی های مثبت) ذكر شده در پیمایش را به غربیان نسبت می دادند.مسلمانان در تمام كشورهای اسلامی غربیان را طماع، متكبر، غیراخلاقی، خودخواه و خشن می دانند. و اكثریت قابل توجهی از آنان در اردن، تركیه و مصر، غربیان را افرادی متعصب می دانستند. اما نگرش مسلمانانی كه در اروپا زندگی می كنند بسیار متفاوت (و مثبت تر) است. اكثریت و یا نزدیك به اكثر مسلمانانی كه در بریتانیا، فرانسه، آلمان و اسپانیا زندگی می كنند، غربی ها را انسان هایی بخشنده، درستكار، اهل مدارا و نیز اهل احترام به زنان می دانند و اقلیتی از این گروه از مسلمانان غربی ها را طماع، متعصب و غیراخلاقی برمی شمرند. با این حال بیش از نیمی از مسلمانان اروپای غربی، غربی ها را خودخواه می دانند. اقلیت مسلمان بریتانیا یك استثنا است. آنها دیدگاه منفی تری از دیگر اقلیت های مسلمان ساكن آلمان، فرانسه و اسپانیا نسبت به غربی ها دارند. از میان این سه كشور، مسلمانان فرانسه و اسپانیا دیدگاه مثبت تری نسبت به غربی ها در مقایسه با مسلمانان آلمان دارند.
● خصیصه های شخصیتی: مسلمانان از دید غیرمسلمانان
مردم كشورهای غیراسلامی (علاوه بر آمریكا و اروپای غربی، مردم هند و روسیه نیز) عقاید ناهمگونی نسبت به خصیصه های مسلمانان دارند. اغلب مردم كشورهای غیراسلامی در این پیمایش بیان می كردند كه مسلمانان را مردمی پرهیزكار می بینند. در فرانسه و نیجریه نیز اكثریت قابل توجهی از غیرمسلمانان، مسلمانان را افرادی بخشنده می دانستند. اما كمتر از نیمی از غیرمسلمانان، آنها را اهل مدارا می دانستند. و به استثنای نیجریه، گروه اندكی معتقد بودند كه مسلمانان به زنان احترام می گذارند. این مورد حتی در فرانسه هم مشهود بود. كشوری كه در آن نگاه مثبت تری به مسلمانان در مقایسه با دیگر كشورهای غربی وجود دارد.از طرف دیگر، در پنج كشور از هشت كشور مورد پیمایش، اكثر مردم مسلمانان را افرادی خشن و متعصب می دانند. اما در مورد هر دو این ویژگی ها شكافی وجود دارد. مردم بسیاری از این كشورها مسلمانان را افرادی متعصب می دانستند؛ در اسپانیا ۸۵ درصد مردم و در آلمان ۷۳ درصد مردم. نیمی از مردم فرانسه و تقریباً نیمی از مردم آمریكا (۴۳ درصد) اظهار كردند كه مسلمانان را افرادی متعصب می دانند.
● مسلمانان دیدگاه انتقادی تری دارند
به طور میانگین، مسلمانانی كه در كشورهای اسلامی زندگی می كنند ویژگی های شخصیتی منفی تری را به غربیان نسبت می دهند تا بالعكس. در واقع، ۸۲ درصد اردنی ها، و بسیاری از اندونزیایی ها، ترك ها، مصری ها و مسلمانان نیجریه حداقل سه ویژگی منفی را به غربی ها نسبت دادند. در عوض تعداد اندكی از مسلمانان ساكن غرب (به استثنای مسلمانان ساكن بریتانیا) سه ویژگی منفی و یا بیشتر را به غربی ها نسبت دادند. در میان غیرمسلمانان، ۶۳ درصد در نیجریه و ۵۳ درصد در اسپانیا، حداقل سه ویژگی منفی را به مسلمانان نسبت دادند. اما مردم دیگر كشورهای غیراسلامی تا این اندازه دیدگاه منفی نسبت به مسلمانان ندارند. در فرانسه، آمریكا و بریتانیا تنها حدود یك سوم پاسخگویان به مسلمانان حداقل سه خصیصه منفی را نسبت دادند. درصد همانندی نیز در هر یك از این كشور ها هیچ خصیصه منفی ای به مسلمانان نسبت ندادند.● شكاف میان مسلمانان و غرب، دلایل و پیامدها
مسلمانان و غربی ها هر دو با این مسئله كه روابط میان آن دو در وضعیت نامناسبی است موافقت دارند اما در اینكه مقصر این مسئله كیست عدم توافق دارند. اكثریت جهان اسلام غرب را مقصر می داند اما در غرب نظرات پراكنده تر است.تقریباً از هر ده تركی كه معتقد بودند رابطه میان مسلمانان و غربی ها وخیم است، هشت نفر (۷۹ درصد) اظهار می كردند كه غربی ها مقصر این مسئله اند. در دیگر كشورها نیز اگرچه با نسبتی پایین تر، ولی اكثریت اظهار می كردند كه غربی ها مقصر وضعیت موجود هستند. (در اندونزی ۶۴ درصد، در اردن ۶۱ درصد، پاكستان ۶۰ درصد و مصر ۵۰ درصد) در برابر این پرسش نیز همچون دیگر موارد، شكاف میان مسیحیان و مسلمانان نیجریه بسیار زیاد بود. اكثریت هر دو گروه (۷۷ درصد مسلمانان و ۵۲ درصد مسیحیان) موافق این مسئله بودند كه رابطه میان مسلمانان و غرب خوب نیست. اما ۶۹ درصد مسیحیان نیجریه مسلمانان را مقصر می دانستند، در حالی كه ۸۳ درصد مسلمانان نیجریه غربی ها را مقصر می دانستند.
در اردن و مصر اكثریت غرب را مقصر این رابطه بد می دانستند اما حدود یك چهارم پاسخگویان دلیل دیگری را ذكر كرده بودند. ۲۸ درصد اردنی ها و ۲۲ درصد مصری ها یهودی ها را مقصر این مسئله بیان كرده بودند، با اینكه یهودی ها در پرسشنامه ذكر نشده بود.
مردم غرب درباره مقصر این وضعیت نظرات متفاوتی اظهار داشته اند. یك سوم آمریكایی ها اظهار كردند كه مقصر مسلمانان هستند. اما ۲۶ درصد آنها نیز مردم غرب را مقصر برشمرده بودند و ۲۲ درصد آنها نیز هر دو طرف را مقصر می دانستند. نظر مردم بریتانیا نیز مشابه است. یك سوم آنها هر دو طرف را مقصر می دانند. ۲۷ درصد مسلمانان را مقصر می دانند و ۲۵ درصد نیز فكر می كنند كه مردم كشورهای غربی مقصرند. در میان مردم غرب، بیش از همه آلمانی ها و فرانسوی ها مسلمانان را مقصر این رابطه بد می دانند. اما در هر دو این كشور ها نسبت كسانی كه مسلمانان را مقصر می شمرند كمتر از نیمی از مردم است. (در فرانسه ۴۷ درصد و در آلمان ۳۹ درصد)اقلیت های مسلمانان اروپا عموماً غربی ها را مسئول این شكاف میان غرب و مسلمانان می دانند اما این نظر نسبت به مردم كشورهای اسلامی رواج كمتری دارد. مسلمانان اسپانیا استثنا هستند چرا كه درصد بالا و غیرمعمولی از آنها (۴۹ درصد) معتقدند كه رابطه میان غرب و مسلمانان خوب است. فقط ۲۳ درصد مسلمانان اسپانیا اظهار كردند كه این رابطه مساعد نیست.
● چرا ملت های اسلامی موفق نیستند
هم مسلمانان و هم غربی ها توافق دارند كه وضعیت اقتصادی كشورهای اسلامی بایست بهتر از وضعیت فعلی باشد. این نظر توسط اكثر غربی ها و مسلمانان بیان شده است. روسیه تنها كشوری است كه در این تحقیق كمتر از نیمی از مردم آن (۴۵ درصد) گفته اند كه وضعیت اقتصادی كشورهای اسلامی بایست بهبود یابد. همچنین در آمریكا نیز اكثریت ضعیفی (۵۶ درصد) به این مسئله اذعان داشته اند. اما این توافق در مورد اینكه چه چیزی مسئول این عقب ماندگی است از بین می رود. تفاوت هایی در درون مسلمانان و غیرمسلمانان در این مورد وجود دارد ولی مسلمانان بیشتر آمریكا و سیاست های غرب را مسئول این عقب ماندگی می دانند.دوسوم اردنی ها (۶۶ درصد) و ۵۹ درصد مصری ها كه گفته بودند كشورهای اسلامی بایست به لحاظ اقتصادی موفق تر از وضع فعلی باشند، سیاست های غرب را مسئول عمده این وضع می دانستند. نزدیك به نیمی از پاسخگویان تركیه و اندونزی نیز همین نظر را داشته اند. البته بیشتر ترك ها (۵۵ درصد) فقدان آموزش را در جهان اسلام به عنوان عمده ترین مانع موفقیت مسلمانان ذكر كرده اند. اما بیشتر اندونزیایی ها (۵۲ درصد) فساد دولت را عمده ترین دلیل عدم كامیابی مسلمانان ذكر كرده اند. اما تنها یك چهارم پاكستانی ها (۲۴ درصد) آمریكا و سیاست های غرب را مسئول می دانستند درحالی كه ۶۰ درصد آنها فقدان آموزش را دلیل اصلی این امر برشمرده بودند. اكثریت قابل توجه مسلمانانی كه در اسپانیا، بریتانیا، و فرانسه زندگی می كنند و عقیده داشتند كه بایست وضعیت اقتصادی كشورهای اسلامی بهتر از وضع موجود باشد معتقد بودند كه فساد دولت ها مهمترین دلیل عقب ماندگی این كشورها است. مسلمانان آلمان عموماً بر این باورند كه عقب ماندگی موجود در كشورهای اسلامی به دلیل پایین بودن تحصیلات در این كشورها است.مردم غرب درباره دلایل عقب ماندگی كشورهای اسلامی دلایل متفاوتی دارند. آلمانی ها غالباً بنیادگرایی اسلامی را مسئول این وضع می دانند (۵۳ درصد) در حالی كه گروه كثیری از فرانسوی ها (۴۸ درصد) نبود دموكراسی در جهان اسلام را دلیل عمده ذكر كرده اند. آمریكایی ها عموماً بر این باورند كه فساد دولتی مسئول عقب ماندگی كشورهای اسلامی است (۵۸ درصد) اگر چه ۵۱ درصد نیز به فقدان آموزش در جهان اسلام اشاره كرده اند. ۵۱ درصد بریتانیایی ها نیز فساد دولتی در این كشورها را مسئول عمده این وضع می دانند.
●تفاوت در نگریستن به جهان: مناقشه كاریكاتورها
به استثنای موارد اندكی، آگاهی گسترده ای نسبت به نزاع بر سر انتشار كاریكاتورهایی با تصویر پیامبر اسلام وجود داشت. در بیشتر كشورهای مورد بررسی، بیش از ۸۰ درصد پاسخگویان درباره این نزاع شنیده بودند. این نسبت در اردن، مصر و نیز مسلمانان ساكن بریتانیا، آلمان و فرانسه بیش از ۹۰ درصد بود. اما در آمریكا تنها ۶۵ درصد از این مناقشه باخبر بودند و این نسبت در چین تنها ۲۳ درصد بود. بیشتر غربی ها كه از این مناقشه با خبر بودند عدم مدارای مسلمانان را مقصر اصلی این مناقشه می دانستند. در حالی كه مسلمانان بی احترامی غربیان نسبت به مذهب اسلام را مسبب اصلی مشكل می دانستند. این دیدگاه های متضاد به وضوح در نیجریه قابل مشاهده بود كه ۸۱ درصد مسلمانان آنجا عدم احترام غربیان را مقصر اصلی برشمرده بودند و ۶۳ درصد مسیحیان معتقد بودند كه عدم تحمل مسلمانان مقصر اصلی است. در این مورد برخلاف بسیاری از موارد دیگر دیدگاه اقلیت های مسلمان ساكن غرب با مسلمانان كشورهای اسلامی مشترك بود. در میان كسانی كه از این مرافعه مطلع بودند بیش از هفت نفر از هر ده نفر (در اسپانیا ۸۰ درصد، فرانسه ۷۹ درصد، بریتانیا ۷۳ درصد و آلمان ۷۰ درصد) اظهار كرده اند كه عدم احترام غربیان به اسلام مسبب این مسئله بوده است.درحالی كه غربیان در عقیده خود مبنی بر مقصر بودن عدم مدارای مسلمانان راسخ بودند، اما با مسلمانانی كه از كاریكاتورها رنجیده بودند همدلی داشتند. حدود نیمی از پاسخگویان در بریتانیا و تقریباً چهار نفر از هر ده نفر در آمریكا، فرانسه و آلمان همدلی خود را اعلام كرده اند. اما تنها ۱۷ درصد اسپانیایی ها اعلام كرده اند كه با مسلمانان همدلی دارند و ۷۹ درصد آنها جواب منفی داده اند.
همان طور كه می توان انتظار داشت اكثریت عمده مسلمانان در كشورهای اسلامی اظهار كرده اند با مسلمانانی كه در این قضیه آزرده شده اند همدلی دارند. این نسبت همدلی به خصوص در اردن (۹۹ درصد) و مصر (۹۸ درصد) بالا بود.
● نگاه متفاوت به جهان: ۱۱ سپتامبر
شاید بیشترین عدد و رقمی كه نشانگر شكاف مسلمانان از جهان غرب است در پاسخ های این پرسش نهفته است: آیا شما باور دارید كه گروهی از عرب ها حمله به ایالات متحده را در ۱۱ سپتامبر انجام داده اند؟بیشتر مسلمانانی كه در كشورهای اسلامی زندگی می كنند اظهار كرده اند كه آنها به این مسئله اعتقادی ندارند. پایین ترین نسبت در اردن بود كه حتی در آنجا ۵۳ درصد پاسخگویان اظهار كردند كه باور ندارند كه اعراب این حمله را انجام داده باشند. بیشترین نسبت در اندونزی بود جایی كه ۶۵ درصد اظهار كردند كه به این مسئله باور ندارند و تنها ۱۶ درصد به این روایت باور داشتند درحالی كه ۲۰ درصد نیز اظهار نظری نكرده بودند. اقلیت های مسلمان ساكن فرانسه، آلمان و اسپانیا تا حدی درباره این موضوع دچار انشقاق بودند. درحالی كه نظر مسلمانان ساكن بریتانیا مشابه نظرات مسلمانان ساكن كشورهای اسلامی بود. با نسبت ۵۶ درصد به ۱۷ درصد، بیشتر مسلمانان بریتانیا باور نداشتند كه اعراب مسئول حمله ۱۱ سپتامبر هستند.
● اسلام، مدرنیته و تروریسم
در اغلب كشورهای غربی دیدگاه غالب در میان غیرمسلمانان این است كه میان یك مسلمان دیندار بودن و زندگی در یك جامعه مدرن تضاد وجود دارد. اما مسلمانان عموماً با این نظر موافق نبودند. (كه شامل مسلمانان ساكن در غرب نیز می شد.)این دیدگاه های متضاد به ویژه در آلمان و اسپانیا مشاهده می شود. ۷۰ درصد آلمانی ها معتقدند كه بین مسلمان دیندار بودن و زندگی در جامعه مدرن تضاد وجود دارد در حالی كه ۵۷ درصد مسلمانان ساكن در این كشور چنین تضادی را نمی دیدند. در اسپانیا این نسبت ها برای مردم اسپانیا ۵۸ درصد و برای مسلمانان ساكن این كشور ۷۱ درصد بود.در فرانسه اكثریت مردم فرانسه (۷۴ درصد) و نیز مسلمانان ساكن فرانسه (۷۲ درصد) اظهار داشته اند كه تضادی بین این دو وجود ندارد. از مسلمانان ۵ كشور اسلامی پرسیده شد كه آیا آنها معتقدند كشمكشی میان گروه هایی كه قصد نوسازی این كشورها را دارند با بنیادگرایان اسلامی وجود دارد یا نه. پاسخ ها متفاوت بود. در تركیه ۵۸ درصد اظهار كرده اند كه چنین كشمكشی وجود دارد. در اندونزی نیز ۵۰ درصد همین پاسخ را داده اند. اما اكثریت مردم اردن و مصر می گویند كه چنین كشمكشی وجود ندارد. در پاكستان تعداد نسبتاً زیادی (۵۰ درصد) از پاسخ دادن به این سئوال طفره رفته اند.در میان كسانی كه معتقد به وجود چنین كشمكشی هستند بیشتر مردم از نوسازان در مقابل بنیادگرایان پشتیبانی می كنند. برای مثال در تركیه ۳۹ درصد مردم از نوسازان و تنها ۹ درصد از بنیادگرایان پشتیبانی می كنند.این تحقیق همچنین از مردم در كشورهای غیراسلامی پرسش كرد كه آیا بین یك مسیحی دیندار بودن و زندگی در یك جامعه مدرن تضاد وجود دارد یا نه؟ اكثریت مردم در همه كشورها گفته اند كه تضادی نمی بینند. با این حال گروه نسبتاً بزرگی از آلمانی ها (۳۷ درصد) گفته اند كه تضاد وجود دارد.
● نگرانی نسبت به افراط گرایان اسلامی
اوج گیری افراط گرایی اسلامی موجب نگرانی مردم هم در كشورهای اسلامی و هم كشورهای غیراسلامی است. بیش از ۵۰ درصد مردم كشورهای آلمان، بریتانیا و هند گفته اند كه بسیار نگران این مسئله اند. در آمریكا ۴۶ درصد مردم گفته اند كه بسیار نگران این مسئله اند و ۳۳ درصد نیز گفته اند تا حدی نگران این مسئله اند. بیشتر مردم كشورهای اسلامی نیز نگرانی خود را از این مسئله بیان داشته اند. تنها استثنا تركیه است كه در آن تنها ۳۹ درصد نگرانی شدید خود را از اوج گیری افراط گرایی اسلامی بیان داشته اند.
●بن لادن و القاعده
اسامه بن لادن هنوز در غرب چهره ای منفور باقی مانده است و حمایت از القاعده در سال های اخیر در كشورهای اسلامی كاهش یافته است. در اردن اعتماد به بن لادن از مه ۲۰۰۵ افت شدیدی داشته است. یك سال قبل ۲۵ درصد اردنی ها گفته اند كه تا حد زیادی به بن لادن اعتماد دارند در حالی كه ۳۵ درصد گفته اند تا حدی به او اعتماد دارند. امروزه تقریباً هیچ اردنی ای (كمتر از یك درصد) به او اعتماد زیاد ندارد و ۲۴ درصد گفته اند كه تا حدی به او اطمینان دارند. در پاكستان نیز شاهد همین افت بوده ایم. اما مطمئناً بن لادن هنوز در جهان اسلام پیروانی دارد. ۶۱ درصد مسلمانان نیجریه به او اعتماد دارند. در میان مسلمانان اروپا تنها یك نفر از هر بیست نفر گفته است تا حدی به او اعتماد دارد.

ترجمه: تهمینه رستاخیز

منبع : روزنامه شرق