پایان خوش برای نیروگاه بوشهر

بالاخره در ساخت طول و دراز نیروگاه اتمی بوشهر پایان خوش دیده شد. این نیروگاه که مشکلات بسیاری را پشت سر گذاشته، آماده بهره برداری از اولین رآکتور خود می شود. "اتم استروی اکسپورت" پیمانکار روس که مسئول ساخت این پروژه است، اواخر دسامبر تاریخ دقیق تکمیل نیروگاه را اعلام می کند. به گفته مسئولین این کمپانی، "مشکلات با ایران حل شده اند"، سوخت شش ماه مانده به راه اندازی عرضه می شود و نیروگاه اتمی "حتماً به بهره برداری می رسد".
البته باید گفت که این مسئله مهم نیست. مهم این است که روسیه و ایران می توانند موسسه مشترکی برای بهره برداری از نیروگاه اتمی بوشهر ایجاد کنند. به گفته "سرگی اشماتکو" رئیس "اتم استروی اکسپورت"، ممکن است روسیه و ایران "با هدف تامین ایمنی نیروگاه" دست به چنین اقدامی بزنند. و این نکته جدیدی در داستان ساخت نیروگاه بوشهر است.
ایجاد موسسه مشترک روسیه و ایران برای بهره برداری از نیروگاه، در حال حاضر احتمالاً تنها گزینه ایست که طبق آن اگر نه همه، اما بسیاری از مسائل حل خواهند شد، از جمله کنترل بر سوخت هسته ای که در صد غنی سازی آن پایین است، و مسئله بازگرداندن پسمانده سوخت هسته ای به روسیه که از درصد غنی سازی بالایی برخوردار است و برای کسب پلوتونیوم از آن ویژه ساخت سلاح هسته ای یک گام باقیست. همین دو نکته نیز بیش از همه سبب نگرانی جامعه جهانی بودند.
این مسائل را روسیه حل خواهد کرد که باید ضامن شفافیت و صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران باشد.
در مسکو برای چنین سناریویی آمادگی دارند. صحبت هایی درباره ایجاد موسسات مشترک با تهران، مدت بسیاری است که انجام می شوند، اما همیشه موفقیت آمیز نیستند. تهران گاهی بعنوان مبتکر پیش می آید و پس از آن با موفقیت همین پیشنهاد را محکوم به فنا می کند. درباره ایجاد موسسه مشترک غنی سازی اورانیوم در خاک روسیه نیز همین طور بود.
اما این طور بنظر می رسد که اکنون شرایط کمی فرق کرده است. به گفته اشماتکو، "سفارش دهنده ایرانی و پیمانکار روس، درک یکسانی از مشکلات و مهلت موجود دارند و توافقاتی پایه برای اجرای موفقیت آمیز آنها نیز وجود دارند" و اجرای این در کنار سایر موارد، "معیاری برای حفظ دیالوگ عادی بین ایران و جامعه جهانی در این زمینه (برنامه هسته ای ایران) می شود".
به احتمال زیاد، ایران سبب ایجاد چنین روحیه ای در مذاکرات بود. گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی که بدون شک "مثبت" بود و گزارش سازمان اطلاعاتی آمریکا درباره برنامه هسته ای ایران، به تدریج جا برای ارزیابی معقولانه از اوضاع باز می کنند. در تهران حتماً متوجه این هستند که مسئله تحریم، بسته نشده است و اگر نه اواخر سال جاری، اما در فوریه سال آینده مسئله توقف برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران به طور جدی مطرح خواهد شد. در چنین اوضاعی مسکو نمی تواند کمکی کند، بویژه که روسیه و چین در ماه دسامبر ۲۰۰۶ و مارس ۲۰۰۷ قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد را امضا کردند که از ایران توقف "تمامی انواع کار در زمینه غنی سازی اورانیوم" را مطالبه می کند.
چندی پیش "کاندولیزا رایس" وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا باری دیگر یادآور کرد که "اختلاف نظرات تاکتیکی معینی" بین واشنگتن و مسکو در مسئله زمان تصویب تحریمات جدید و محتوای تحریمات وجود دارند. شایان توجه است که این بار پکن بعنوان معترض به آمریکا در مسئله هسته ای ایران در جایگاه دوم قرار گرفت. در مدت اخیر بالواقع مسکو به تنهایی برای ایران فرصت جور می کند که فعلاً نیز موفق شده است.

"پطر گونچاروف" مفسر سیاسی

منبع : خبرگزاری نووستی روسیه