مبانی موسیقی (سلفژ)

مبانی موسیقی را سلفژ (solfeggio) می‌گویند. آموزش بنیاد موسیقی در دو جنبه نظری و عملی (سرایش و تربیت شنوایی و نت نویسی) صورت می‌گیرد. برای آموزش سلفژ مفاهیم چندی لازم است که برخی از مهمترین آنها در زیر می‌آید. (بخشی از برابرهایی که می‌آید از فرهنگستان زبان فارسی است).
▪ بنمایه (tonic): نت و صدایی که محور یک قطعه موسیقی مقامی است.
▪ مایه (tonality): کیفیت ناشی از روابط بُن‌مایه با سایر اصوات در یک قطعه موسیقی
▪ پرده: فاصله موسیقایی (نسبت بسامد دو صدای معین).
▪ موسیقی مایه ای: اثر موسیقایی غربی که بر مبنای گامهای بزرگ (ماژور) و کوچک (مینور) تصنیف می‌شود.
▪ تندا (tempo): اندازه تندی و کندی موسیقی به گفته دیگر شمار ضربها در یکای زمان.
▪ توافق (آکورد): چند آوا و صدای همزمان یا هماهنگ.
▪ مقام (mode): شیوه قرار گرفتن صداها با بازه‌های گوناگون نسبت به گرانیگاهی به نام بُن‌مایه
▪ پویه (movement): هر یک از بخشهای مستقل در یک قطعه موسیقی.
فرآهنگ، صدای فرعی (overtone): هر یک از صداهایی که پس از صدای پایه ایجاد و با آن می‌‌آمیزد و در پدید آمدن رنگ صوت مؤثر است
▪ سازگان (orchestra): مجموعه واحدی متشکل از نوازندگان سازهای گوناگون برای اجرای قطعات موسیقی
▪ سازآرایی: تعیین نقش سازها برای اجرای قطعات موسیقی
▪ پیش نوا (overture): قطعه‌ای سازی که به عنوان مقدمه برای اپرا و باله و سایر آثار دراماتیک یا به عنوان یک قطعه مستقل اجرا می‌شود
▪ آواز (canto): بخشی از قطعه موسیقی که برای اجرای آواز در نظر گرفته می‌شود
▪ نغمه: درمعنای وسیع به تعدادی آواهای موسیقی که به دنبال هم اجرا یا شنیده شوند، نغمه یا ملودی گویند. نغمه هیچ گاه نمی‌تواند از ضرب جدا باشد.
▪ همنوایی (ensemble): نوعی اجرای چندنفره سازی، آوازی یا سازی و آوازی که در آن سلیقه فردی پیرو سلیقه جمعی است.
▪ همنوایان: گروهی که به صورت همنوایی برنامه اجرا می‌کنند.
▪ همه نوازی: بخشی از سازگان که همه با هم می‌‌نوازند.
در یک سازگان بخشهایی هست که در آن تکنوازی، دونوازی، سه نوازی وغیره صورت می‌گیرد. همچنین تک سرایی، دوسرایی، سه سرایی و غیره نیز پیش می‌آید.
▪ سمفونی: گونه‌ای موسیقی که معمولاً از چهار پویه تشکیل شده است. و پویه نخست آن به شکل مهرانه است.
▪ مهرانه (سونات): قطعه‌ای سازی برای یک یا چند تکنواز که از سه بخش گشایش، گسترش و بازگشایش تشکیل شده است.
▪ نوازگری (کنسرت): اجرای موسیقی برای همگان
▪ رسیتال: نوازگری یک تکنواز یا تکخوان گاه با همراهی یک یا چند اجرا کننده.
▪ فروبنمایه (subtonic): درجه هفتم در گام دیاتونیک غربی که فاصله آن با اکتاو یک پرده باشد
▪ فرابنمایه: درجه دوم در گام دیاتونیک غربی

منبع : مطالب ارسال شده