یادگیری، محصول مدیریت کلاس

«یادگیری» فقط محصول دانش و اطلاعات آموزگار یا تدوین و تنظیم متون و منابع و نیز فضا و امکانات آموزشی مناسب و کافی نیست.
«مدیریت ‌کلاس» در کنار عوامل بالا سهم بسزایی در یادگیری دانش‌آموزان و فراگیران ایفا می‌کند که معمولاً در نظام آموزشی ما از آن غفلت می‌شود یا بسیار ساده از کنار آن می‌گذرند. مقاله زیر تلاش کرده است به برخی از مهم‌ترین محورها در مدیریت کلاس بپردازد.
در برخورد با کل دانش‌آموزان سعی کنید این اصل را به خاطر بسپارید:
دانش‌آموزان آنچه را می‌گویید فراموش خواهند کرد، آنچه را انجام می‌دهید فراموش خواهند کرد اما هرگز احساسی را که در آنها ایجاد می‌کنید، فراموش نخواهند کرد.
احتمالاً مهم‌ترین چیزی که در اولین روز کلاس باید انجام دهیم، ایجاد ارتباط دوستانه و تفاهم‌آمیز با دانش‌آموزان است.زمانی را که صرف این ارتباط تفاهم‌آمیز می‌کنید، در طول ترم تحصیلی از آن بهره‌مند خواهید بود.سعی کنید دانش‌آموزان احساس راحتی کنند و آنها را در غلبه بر نگرانی‌هایشان درباره کلاس کمک کنید.
در صورت امکان سعی کنید در اولین فرصت، در شروع نیمسال تحصیلی، اسامی آنها را یاد بگیرید. این کار به خصوص در کلاس‌های بزرگ تحسین‌آمیزتر است. نوع برخورد شما می‌تواند بر موفقیت‌تان به عنوان یک آموزگار تأثیر بیشتری نسبت به میزان آگاهی‌تان از نظم و انضباط داشته باشند.
● برای حضور در کلاس مجهز باشید
همه وسایل را همراه داشته باشید. می‌توانید از جعبه راجر استفاده کنید. راجر آی دی شی عضو کادر آموزشی اتی همه وسایل مورد نیاز را داخل یک جعبه پلاستیکی نگه می‌دارد. وسایل شامل گچ، مارکرهای پاک کننده، پاک کن‌های مختلف، کاغذهای یادداشت، کارت‌های راهنما، تخته پاک کن، خودکار، مداد و عینک است. آمادگی پیشامد مشکل را داشته باشید.
● ایجاد جو مثبت در کلاس
طبق تحقیق، دانش‌آموزان طی ۱۵ دقیقه اول کلاس متوجه این که چه نوع آموزگاری هستید و چه کلاسی خواهید داشت، می‌شوند.
▪ در اینجا پیشنهادهایی درباره این که چگونه شروع خوبی داشته با شید وجود دارد:
ـ نام و شماره کلاس را از قبل روی تخته بنویسید تا دانش‌آموزان آن را چک کرده و مطمئن شوند اتاق را درست انتخاب کرده‌اند.
ـ به مقررات و رشته خود علاقه‌مند باشید.
ـ کمی شوخ‌طبع باشید.
ـ سعی کنید با دانش‌آموزان با سؤال در مورد آنها (شفاهی یا کتبی) آشنا شوید.
ـ در مورد خود کمی به آنها توضیح دهید.
ـ در صورت امکان، نام دانش‌آموزان را در اسرع وقت یاد بگیرید و آنها را به اسم صدا کنید.
ـ به وقت و نحوه آمادگی تاکید کنید.
ـ آماده در کلاس حضور پیدا کنید. تمام وسایل مورد نیاز را همراه داشته باشید و در مورد این که چطور اولین جلسه کلاس را با دقت بیشتر نسبت به گذشته برگزار کنید، برنامه‌ریزی کنید.
● کمک به دانش‌آموزان در هنگام بحران
در هنگام بحران گروه خاصی از افراد (توسط رسانه‌ها) مورد انتقاد قرار می‌گیرند.
متأسفانه بعضی وقت‌ها افرادی با وجه مشترک قومی، فرهنگی یا مذهبی متهم شده و مورد واکنش قر ار می‌گیرند.
مهم آن است که ما سعی کنیم در محیط کلاس‌مان از دانش‌آموزان در برابر این عداوت‌های مطرح شده دفاع کنیم. خوب است اعلام کنیم که جمع‌بندی نادرست در مورد گروه‌های خاص را به افراد آن گروه تعمیم ندهیم، حمایت خود را از دانش‌آموزان اقلیت‌های مذهبی نشان دهیم و به دانش‌آموزان فرصت دهیم در صورت لزوم با ما به‌طور خصوصی صحبت کنند.
● در کلاس‌های خود نوآوری داشته باشید
بسیاری از اعضای کادر آموزشی سعی می‌کنند در کلاس‌های خود چه از طریق یادگیری پویاتر توسط دانش‌آموزان با استفاده از فناوری‌های بیشتر و چه با تغییر روش نسبت به سال قبل نوآوری داشته باشند. تغییر برای هرکس به‌خصوص دانش‌آموزان سخت است.
۱) برای انتظارات جدید یا تغییرات وقت بیشتری را صرف دانش‌آموزان خود کنید. به سؤالات آنها پاسخ دهید و نسبت به آنچه انجام می‌دهید یا مسئولیت‌های مختلف، حساب شده عمل کنید.
دانش‌آموزان نسبت به آنچه قرار بوده اتفاق بیفتد و آن را تغییر داده‌اید، عکس‌العمل نشان می‌دهند. آنها ممکن است حتی در برابر یک تغییر خوب هم، صرفاً به این دلیل که انتظار آن را نداشته‌اند، مقاومت کنند.
۲) اولین بار که تغییر خودرا عنوان می‌کنید، امکان ورود موارد بیشتر را در برنامه‌ریزی خود بدهید.
۳) انتظار کامل بودن نوآوری خود را از همان ابتدا نداشته باشید.
۴) اگر تغییراتی اساسی می‌دهید، بگذارید سایر همکاران‌تان از آن مطلع باشند. ریاست واحد آموزشی را نیز در جریان قرار دهید چون ممکن است ارزیابی آنها از این دوره مانند سال‌های گذشته نباشد.
۵) ابتکارات خود را در اختیار کلیه همکاران‌تان قرار دهید و بگذارید همه از ایده خوب شما بهره‌مند شوند. شاید آنها برای مواردی از آن استفاده کنند.
● استفاده از لحن مناسب در کلاس
ابتدای دوره تحصیلی، گفت‌وگویی با دانش‌آموزان در مورد انتظارات آنها از کلاس داشته باشید. می‌توانید آنها را به گروه‌های کوچک تقسیم کنید و از آنها گزارش‌های کوتاه بخواهید؛ اینکه بپرسید در کلاس‌های قبلی از چه چیزی رضایت داشته یا ناراضی بوده‌اند.
بپرسید چه مسئولیت‌هایی باید ایجاد شود یا تداوم یابد؟ این بحث کوتاه به شما آگاهی می‌دهد تا کلاس خود را بهبود و آموزش برپایه یادگیری را ارتقا بخشید.
● کلاس‌های بزرگ‌تر، مدیریت بیشتر
چنانچه بنا به اهداف اداری تشکیل گروه می‌دهید، کلاس بزرگ، مدیریت بیشتری می‌طلبد . به عنوان نمونه، هر گروه می‌تواند یک کلاسور داشته باشد و نحوه تحویل برگه‌ها از دانش‌آموزان به شما یا از شما به دانش‌‌آموزان در آن مشخص شود.
در صورت داشتن گروه، باید فعالیت گروه کوچک‌تر را با سایرین در نظر بگیرید. اگر فعالیت گروه کوچک مدنظر شماست، باید کلاس را براساس نمرات قبلی آنها به ۲ قسمت تقسیم کنید. سپس گروه‌های دانش‌آموزان را از اول کلاس به وسط و از وسط به آخر ادغام کنید اما نه آن قدر ناهماهنگ باشد که این تغییر بی اثر شود.
● ترغیب دانش‌آموزان به گوش دادن
وقتی از دانش‌آموزان می‌خواهید در کلاس صحبت کنند، آنچه می‌گویند را تکرار نکنید. اگر آنچه می‌گویند را تکرار کنید، یاد می‌گیرند فقط به شما گوش کنند نه به یکدیگر. همچنین از دانش‌آموزان بخواهید در مورد صحبت‌های دیگران اظهار نظر کرده یا آنچه گفته شده را خلاصه کنند.
افراد به خصوص آنهایی که قدرت کمتر و موقعیتی پایین‌تر نسبت به شما دارند، به شما گوش نخواهند داد؛ مگر اینکه احساس کنند شما به آنها گوش می‌دهید یا گوش خواهید داد.

منبع : روزنامه همشهری